तो दिवस

नंदे, नेहमीप्रमाणेच छान हो!!
पण तु मास्तरांना सांगितले का नाहीस??

ऐसा भी होता है??
स्वत्वाची जाणीव असावी लागते ह्यासाठी बहुतेक. (जी त्या वयात सुद्धा तुला आणि दादला होती )
कारण माझ्या बाबतीत ह्यापेक्षाही जास्त काही घडलय पण कधी वाइट वाटलच नाही.
आम्ही बिनचेहर्‍याची कॉमन मुल त्यावेळी. निम्न मध्यम वर्गीय असल्याने असेल तसा ऍटिट्युड. की आपल्या साठी चांगल काहीच नाही अस. शिवाय आई बाबा देखिल फार शिकलेले नाहीत. त्यांची अक्षरओळख आहे फक्त. त्यामुळे मुलांवर त्यानी जमेल तसे सन्स्कार केले.
त्यात देखिल आपण कसे दबुन राहिल पाहिजे हेच जास्त असेल. म्हणुनच मी जसजसा मोठा होत गेलो तस तसा जास्त बंडखोर होत गेलो.
उलट मला छान मार्क आहेत अस दिसल की शिक्षकच आश्चर्यचकीत होत होते.
आम्हाला ६वी आणि ७ वीत गणिताला मांडरे सर होते. (चंद्रकांत-सुर्यकांत ह्यांचे पुतणे होते म्हणे)
तर एकदा मी त्यानी घरुन करुन आणा असा सांगितलेला अभ्यास केला नव्हता (६ वीत)
तर त्यानी मला सगळ्या वर्गासमोर सन्नकन एक कानाखाली मारली होती. त्रास फक्त शारिरीकच झाला.
एकच परिणाम झाला की मी रोजचा अभ्यास रोज करु लागलो. (कमीत कमी त्यांनी दिलेला तरी)
त्याच सराना माझा पेपर एका शाळु सोबत्याने सर्व वर्गासमोर चेक करायला लावला होता आणि मला चाचणी परिक्षेत ४० पैकी ४० गुण
मिळाले होते.
जितके कमी मार्क तितक्या छड्या अशी पैज होती आणि माझ्या तर्फे त्या शाळु सोबत्याने पैज लावली (मी नको म्हणत असताना)
और भी बहुत किस्से है

खुप दिवसानंतर असा प्रसंग वाचनात आला!

संताप आला नंदिनी हे वाचून. त्या काळात मुलांची मानसिकता वगैरे कुणी विचारात घेत नसत, हे खरे आहे, पण असे शिक्षक कुठल्याही शाळेत असणे, हे त्या शाळेलाच नव्हे तर या पेशालाच लांछनास्पद आहे.

नंदू नेहमीप्रमाणेच छान हां...

दिनेशदा,तुम्हाला अनुमोदन. पूर्वीच्या काळी अश्या मानसिक, शारीरीक शिक्षा देणं स्पृहणीय मानलं जायचं. 'मिरच्यांची धूरी' हा शब्दप्रयोग खरोखरच अस्तित्वात होताच की. केवळ शाळेतच नव्हे तर घरी सुद्धा वडिल, काका, आजोबा लोकांकडून अघोरी शिक्षा व्हायच्या.. माझी आई सांगते, ती ७-८ वर्षाची होती तेव्हा तिने सुपारी चघळली म्हणून तिच्या काकानी तिच्या तोंडात त्यांची मूठ भरेल इतकी सुपारी कोंबली होती आणि दोन तास ती सुपारी तोंडात धरून अंगणात उभं रहायची शिक्षा केली होती.

नंदिनी हे वाचून संपल्यावर ओरखडा लक्षात रहात नाही. लक्षात राहते ती जिद्द!
बस लगे रहो!

आजूबाजूला पन्नास जण असताना एकटं राहण्याचं दु:ख नंतर आयुष्यभर भोगायचं आहे याची त्यावेळेल जाणीव पण नव्हती.
>>>>>>>>>>>>>>>>

सुंदरच,

नेहमीप्रमाणेच अगदि छान!

नन्दिनी तू हे सकारात्मक घेतलेस म्हणून तुझी उत्तम प्रगती झाली हे खरे.
पण अश्या शिक्षकांच्या हातून किती कोवळ्या मनांचा चुराडा झाला असेल त्याची कोण गणती ठेवणार?
एका फार नाजुक प्रश्नाला वाचा फोडल्याबद्दल अभिनंदन.

नंदिनी, अगदी प्रामाणिक, आतलं लिहिलयस.
हे असे ओरखडे खरेतर ओरखडे नसतातच.... वर वर भरून आलेले खोल घाव असतात. कारण नाहीतर दुसर्‍या कुणाचा 'ओरखडा' वाचून तुला 'तो दिवस' आठवलाच नसता.
माझ्या त्या बाईचं पुढचं सांगत्ये- मी ही त्यांना भेटलेय नंतर जाऊन.
आश्चर्य आणि खेदही असा, की माझ्याशी अतिशय हसून खेळून बोलतात. त्या प्रसंगांची आठवण स्वतःच करून देऊन "तुमची बॅच जरा द्वाड मुलांचीच होती नाही? " असं म्हणाल्या.
म्हणजे एका अश्राप विद्यार्थिनीला काही विक्षिप्त वागवल्याचा दोष तिच्यावरच ठेवून मोकळ्या झाल्या.

असो... मी ही म्युनिसिपल शाळेची विद्यार्थिनी आहे. माझा भाऊही. ऐपत होती. पण सगळच मिळत असताना, "न मिळणं" म्हणजे काय ते दाखवण्याचा माझ्या आई-वडिलांचा तो प्रय्त्नं होता. एक वेगळा संस्कार म्हण ना. एक माणूस म्हणून जी काय आहे ते घडण्यात, ते दिवस कितीतरी कारणीभूत आहेत....

तुझे लेखाण नेहमिच खुप आवडते.
खुप संवेदनशिल...मनाला स्पशृन जाणरे असते.

नंदिनी,
तुम्ही लिहीलेले वर्णन मनास भिडले. पण तुम्ही त्यांना सांगावयास हवे होते कि तुम्ही सध्या काय करता ते.
निदान त्यांना त्यांच्या चुकिची जाणिव तरी झाली असती. त्यांच्या चुकिचं सोडा, पण इतकी वर्ष, जी गोष्टं तुम्ही मनास लावून घेतली आहे त्याची निदान थोडीशी धग तरी कमी झाली असती.

पूढच्या लिखाणासाठी शुभेछा!

दक्षिणा.....

णन्दीनी ,सांगायच होत ना सरांना म्हणजे तो मास्तर दुसर्‍या कुणाशी परत तसे वागणार नाही.
आम्हाला पण शाळेत असताना उनाडपणाबद्दल ओरखडे बसले पण एखाद्याला कोणी शिक्षक टाकुन बोलला की इतर मित्र जाउन त्याचे सांत्वन करायचे. मग ८-९वीत तर कोडगेपणाच्या सीमा आमच्या वर्गाने क्रॉस केल्या होत्या. शिक्षक काहीही बोलले तरी आम्हाला काहीच वाटायचे नाही. काहीकाही विद्यार्थ्यांना तर शिक्षकांनी आपल्याला अस काही बोलल्याचा अभिमान वाटायचा. तो तास संपल्यावर आम्ही त्या शिक्षकावर यथेच्छ विनोद करायचो. २ शिक्षक तर आमची वागणुक करुन वर्गात रडले होते तरीही आमची मुले तास संपल्यावर त्यांच्या रडण्याची नक्कल करत. आजही आमच्या वर्गशिक्षीका भेटल्या की आम्हाला म्हणतात 'तुमची बॅच आयुष्यात कधी विसरणार नाही!!!'. आजही कधीकधी मित्र भेटले की ते विषय निघतातच व आपण इतके कोडगे कसे होतो याचे आश्चर्य वाटते.

सॉरी ,छान लिहिलय हे लिहायच विसरलोच

खरय णंदु , हे ओरखडे आयुश्य भर मनात राहाणारेच असतात , दहावीच शाळेत पहिला क्रमांक मिळुनही मला डावलुन एनवेळी दुसर्या मुलाला ते बक्शीस दिले गेले , बक्शीसाचा क्रायटेरिया बद्लुन ! का ? ह्याच उत्तर मला अजुनही कळ्ल नाहि ... कदाचीत कळ्णारही नाही...

नन्दिनी, सुन्दरच. भावना छान पोहचवतेस मनापर्यंत.
ही अवघ्या बारा वर्षांपुर्विइ घडलेली घटना असेल तर आत्ता तुझ वय काही फार नाही. मग हे "आयुष्यभर एकटं राहाण्याची" भाषा का?

नन्दिनी
असे अनुभव सामान्य अथवा मध्यम परिस्थीती असलेल्या मुलांना येतच असावेत. कारण बरेच शिक्षक काही मुलांच्या दिखाउपणाला अथवा त्यांच्या पालकांच्या आर्थीक, सामाजीक वा अन्य वलयाने भारावून जातात आणि इतरांचा पाणउतारा करतात. मुलांना स्वतंत्र व्यक्तीमत्व असतं स्वतंत्र जाणिवा असतात हेच त्यांच्या डोक्यात नसतं. त्यांच्या त्या वैचारीक मर्यादा असतात. ते ज्याला समजतं तो स्वत:वर त्याचा परिणाम करून घेत नाही व तुझ्यासारख पुढे जात रहातो पण काही मुलांवर खोल परिणाम होउ शकतात अश्या शिक्षकांमुळे.

असे प्रसंग बर्‍याच जणांच्या आयुष्यात येतात. जो/जी स्वत:ला सावरून अश्या प्रसंगातुन चांगलं काही शिकण्याचा प्रयत्न करतो / करते. तेच लोक यशस्वी होतात.

छान मांडलत तुम्ही. अगदी दोन्ही बाजूने.

>>>आजूबाजूला पन्नास जण असताना एकटं राहण्याचं दु:ख नंतर आयुष्यभर भोगायचं आहे याची त्यावेळेल जाणीव पण नव्हती. <<<
हा अनुभव मी पण घेतला आहे ..... डोल्यात पाणी येत आठवणीनी ..... खरच ओरखडाच असतो हा ..