असं म्हणतात की, चारोळी हा कवितेतला सर्वांत सोपा प्रकार आहे. एका लयीत बसणार्या चार ओळी जमवा, 'र'ला 'र', 'ट'ला 'ट' करत दोन यमके जुळवा अन् झाली की चारोळी तयार.
पण जातिवंत चारोळी अर्थवाही असते. कमीत कमी शब्दांत अचूक आशय पोहोचवायचा म्हणजे खायचं काम नाही.
खरं म्हणजे चारोळी हे नेमक्या शब्दांत केलेलं 'मार्मिक' भाष्य! कुठल्याही ओळी जेव्हा मनात जन्म घेत असतात तेव्हा त्यामागे एक कल्पनाचित्र असतं. त्या चित्राचा अर्थ उमगत जातो तसा तसा एक आशय जन्म घेतो आणि मग त्याला शब्दांची महिरप चढवली जाते.
आता समजा या कल्पनाचित्राच्या ऐवजी एक प्रकाशचित्र दिलं आणि 'रचा' म्हटलं चार ओळी तर? सोप्पं आहे ना?
तुम्हांला फक्त एवढंच करायचंय, एरवी तुमच्याभोवती पिंगा घालत बसणार्या, पण गरज असते तेव्हा गाव भटकायला जाणार्या शब्दांना हुडकून आणून एकेका ओळीत अचूक बसवायचंय!
तुमच्यासाठी हे अवघड नाहीये... एरवी बिनविषयाच्या विषयावरसुद्धा चारोळ्यांचे रतीब घालतो आपण. इथेतर विषय तुमच्यासमोर मूर्तिमंत उभा आहे!
तुमच्यासारख्या चारोळीकारांना काही नियम लावणं बरोबर नाही, पण काही किमान अपेक्षा आहेत!
१) चारोळीचा विषय प्रकाशचित्राला धरूनच असावा.
२) शब्दमर्यादा नसली तरी ओळीमर्यादा पाळावी.
३) एका आयडीला कितीही चारोळ्या लिहिता येतील. फक्त त्या वेगवेगळ्या पोस्टमध्ये पोस्ट कराव्यात.
४) दरदिवशी एक नवीन चित्र देण्यात येईल.
५) तुम्हाला तुमच्या आवडत्या चारोळीला 'लाइक' करायची सोय दिलेली आहे.
६) ही स्पर्धा नाही, एक खेळ आहे.
तर होऊन जाऊ द्या.... छायाप्रकाशाच्या चित्रलिपीला लेखणीच्या शब्दलिपीचा इंगा दावा!
आजचे चित्र:
गणपती बाप्पा मोरया!
गणपती बाप्पा मोरया!
चल धरून तू ठेव; तूझ्या अंगाशी
चल धरून तू ठेव; तूझ्या अंगाशी हा दोर
झोत हवेचा घुसतो; फुग्यामधे घोंघावतो
हवेच्याच लाटेवर तरंगतो माझा जीव
हिंदोळे कसे क्षण; सवे पाण्याचे तुषार!
हा प्रकार मी अनुभवला आहे..
हा प्रकार मी अनुभवला आहे.. तेंव्हा सुरुवातीला धडकी भरलेली पण उंच आकाशातून भिरभिरताना खाली सभोवार पाहीले तेंव्हा मस्त वाटलं होतं!! आता चारोळी लिहीते!
पाण्यावरी तरंगे जैसी मजेत
पाण्यावरी तरंगे जैसी मजेत नौका
उडताच अंबरी मी वाटेल मौज ती का?
भरली उरांत धडकी झाला प्रसंग बाका
उडता अशी विसरले मागील सर्व हाका...
कै च्या कै..
अंजली... भारी आहे की!
अंजली... भारी आहे की!
अंजली, मस्तं लिहिलंयस.
अंजली, मस्तं लिहिलंयस.
धन्यवाद स्वरुप आणि साती मला
धन्यवाद स्वरुप आणि साती मला वाटलं की मी काहीच्या काही लिहिलयं म्ह्णून!
प्रेमाचे सप्तरंग घेती भरारी
प्रेमाचे सप्तरंग
घेती भरारी हवेत.
स्वच्छंद विहरतो मी
आनंदी जीवनात.
=======================
एल जी बी टी क्यू प्राइड.
भवसागरात या तरंगते धागा जोडतो
भवसागरात या तरंगते
धागा जोडतो एकला
आधार आहे नौकेचा
जरी फुगा नेतो दूर दूर मला
बहकतो मूढ वारा, भिवविते गुढ
बहकतो मूढ वारा, भिवविते गुढ पाणी,
मज ध्यास दोरीचा, छत्रीत तू साजणी....;)
वेध आकाशी गवसणी घालायाचे भय
वेध आकाशी गवसणी घालायाचे
भय तिळमात्र नाही वाऱ्याचे
आहे मनी हा विश्वास
तिथे कोणी आहे सावरण्यास
अगदीच ट ला ट प्रकार झाला आहे. पण आपणही भाग घ्यावा ही इच्छा शांत बसू देईना.
उंच माझा झोका ग, झुलते मी
उंच माझा झोका ग,
झुलते मी अंधांतरी,
मज आधार नौकेचा,
तरंगतसे जी पाण्यावरी
हे उंचच उंच माड आणि त्याहूनी
हे उंचच उंच माड
आणि त्याहूनी उंच आकाश
नाही पोहचत मानवाची झेप
म्हणून स्वप्नांना विज्ञानाचा आधार!
समाजापासून दुर दुर पळून
समाजापासून दुर दुर पळून जाऊया
जवळ एक बलून ठेवुया
पकडलेच जर कुणी तर
फिल्मी स्टाईल उंच उडुया
माडाच्या साक्षीने, खेळ खेळते
माडाच्या साक्षीने,
खेळ खेळते थरारक,
पण सागरा तुझ्यापुढे,
आम्ही सारेच बालक.
वार्यासंगे जाई वरती सखे तुझा
वार्यासंगे जाई वरती
सखे तुझा ग फुगा
पाय हवेत ते लोबंकाळती
घालु नको तू झगा
काहिच्या काही लिहीलय ....पण स्वस्थ बसवेना
बोटीतून जाते मी
बोटीतून जाते मी उंच,
रंगीबेरंगी फुग्यात,
माझ्या ह्या भरारीला,
हिरवाई आणि निळाईची सुरेख साथ.
कोण म्हणत आकाशी फक्त पक्षीच
कोण म्हणत आकाशी
फक्त पक्षीच उडू शकतात,
येवा आमच्या गोंयदेशी,
दोन हाजारात ऊडवतात.
कै च्या कै..
तुला आधार पाण्याचा मला आधार
तुला आधार पाण्याचा
मला आधार वार्याचा
गतीने होतसे प्रगती
कुणा ओढा किनार्याचा?!
किती छान छान चारोळ्या. वा!!!!
किती छान छान चारोळ्या. वा!!!!