नाटकातलं खाणं

छान टिपलंय की दिनेशदा. वाचताना मज्जा आली.

<<
आज मी मोकळा आहे जरा. त्यामूळे निव्वळ टाईमपास म्हणून हे लिहितोय. यात (नेहमीप्रमाणेच) काहि फार महत्वाचे नाही. त्यामुळे दिवे, कंदील, काजवा किंवा थेट सूर्यप्रकाश घेऊनच वाचा.
>>

वाह दिनेशदा डिस्क्लेमर गटात स्वागत आता वाचतो

--> दुर्दैवानं नाटकं इतकी बघितली नाहियेत त्यामुळे तेव्हढा फील आला नाही. पण टीपलंय भारीच.

मस्त टिपलय. नातीगोती मधला केकचा प्रसंग आठवला की आजही अंगावर काटा येतो.

मस्त.. वाचतावाचता मलाही ते सगळे दिसायला लागले

मस्त! खरंच मलाही स्टेजवर नाटक पाहतोय असंच वाटलं!

मस्तच!

दिनेशदा .. खाण्यावर भारीच लक्ष!

रव्याचे टण़ लाडू.. पडल्यावर गडगडत पुढे पडले असते तर? (भो. प्र.)

सहीये !

छानच निरिक्षण दिनेशदा...
लहानपणी पिक्चर बघताना समजा समोर चहा, खाण्याचं असं काही ठेवलेला प्रसंग असला की माझे पण हात आपोआप माझ्यासमोर काही आहे हे चाचपडत

तुम्ही सांगितलेली ही नाटकं आता त्या त्या प्रसंगासाठी तरी बघावी असं वाटतंय.

अंजली

कुठल्याश्या सिनेमात एक बाई कांदाभजी आणते म्हणून मी लग्गेच संध्याकाळी कां.भ. करून खाल्ली होती!

नाटक-सिनेमात समोर दिसतं तरी.....मी तर इथे ऋजुता दिवेकर ची माहिती वाचून (आणि गुंडाळून ठेवून ) त्या आठवड्यात २ वेळा साजूक तुपातला शिरा रात्री खायला केला होता!

नातीगोतीतला तुम्ही वर्णन केलेला प्रसंग आठवतोय. वाहतो हि दुर्वांची जुडी, देव दिनाघरी धावला ही नाटकं फारचं लहान असताना पाहिली त्यामुळे काही आठवत नाही. पण या निमित्ताने कणकवलीला असताना आम्ही जे लागलेलं असेल ते नाटक पहायचो त्याची आठवण झाली. एकही नाटक चुकवायचो म्हणून नाही.

५ व ११ सोडून हीं सर्व नाटकं मी पण पाहिलीत. पण हे नाही लक्षात आलं किंवा लक्षात राहिलं ! तुम्हाला या विषयात अभ्यासू दृष्टी व रस असल्याने छान टीपलंय व मांडलंय !
[ मालवणीत एक म्हण आहे- " कोणाक कित्याचां, रामाक सीतेचां !"; कोणाला कसल्या कसल्या विवंचना असतात, कशा कशात रस असतो, पण रामाला मात्र एका सीतेचाच ध्यास !. ]

<<माझे लक्ष पहिल्यापासून खाण्याकडेच होते कि काय ते नकळे ?>> बहुतेक , त्याशिवाय का या गोष्टी इतक्या बारकाईने बघितल्या , लक्षात ठेवल्या अन आमच्यासमोर मांडल्यात अगदी नेहमीच्या ताज्या ताज्या रेसीपी प्रमाणे

मस्तच दिनेशदा

माझे लक्ष पहिल्यापासून खाण्याकडेच होते कि काय ते नकळे << तुम्ही काय काय कराल खाण्यासाठी भरोसा नाही तुम्ही ही घ्या

मस्त..मजा आली वाचायला..

माझे लक्ष पहिल्यापासून खाण्याकडेच होते कि काय ते नकळे ?>>>>>> मला लेख वाचायला सुरुवात केली त्यावेळी अगदी हाच विचार मनात आला... दिनेशदा म्हणजे झाडं आणि पाकृ असं समीकरणच बनलय

७) ध्यानीमनी

हू इज अफ्रेड ऑफ व्हर्जिनिया वूल्फ चा हा मराठी अवतार. नीना कुलकर्णी, शिवाजी साटम आणि महेश मांजरेकर. यात नीनाने उभी केलेली गृहिणी आणि तिचा वावर, हा एक वस्तुपाठ होता. यात ती पोहे करते. अगदी व्यवस्थित परतून, त्यावर खोबरे कोथिंबीर घालून, ती ते करते. यातही तिचा अभिनय एवढा अस्सल असायचा, कि त्या पोह्यांचा खमंग वास आल्याचा भास व्हायचा.

मला नाटक आठवत नाही पण नीना कुलकर्णी जेव्हा खराखुरा रवा स्टेजवर शिरा करायला भाजायला घेत, मस्त खरपुस वास दरवळे.

एकदम वेगळाच अँगल, मस्त!!!
असं माझं जेम्स हॅडली चेस किंवा बाबा कदमांच्या रहस्यकथा वाचताना होतं, काय वर्णनं असतात खाण्याची!
वाह दिनेशदा डिस्क्लेमर गटात स्वागत>>>

मस्त टिपलंय.

छान निरीक्षण..! आवड्या..!

काही काही नाटकांत चहा पिण्याच्या प्रसंगात कलाकार चहा दोन घोटांत संपवतात. तेव्हा आपली खात्री पटते, कपात चहा नव्हताच.

दिनेश मस्त लेख.... नाटकातल्या प्रसंगात खाण्याचा अभिनय ही तशी अगदी जमेत धरण्यासाठी फार क्षुल्लक बाब. पण तुम्ही या लेखाद्वारे सर्वांचे लक्ष वेधलेत... मला खात्री आहे की मायबोलीकर पुढे कोणत्याही नाटकाला गेले तर त्यातले 'खाण्याचे' प्रसंग मन लावून पाहतील, ते ही तुमची आठवण काढत.

नाटकातले खाण्याचे प्रसंग मी फार गंभीरपणे पाहिले नाहियेत आजतागायत, आता पाहिन. पण चित्रपटातले सुद्धा काही प्रसंग भूक चाळवून जातात..

दोन मला ठळक आठवतात, आम्ही जातो आमुच्या गावा मध्ये कोणत्या तरी प्रसंगात उमा भेंडे मोकळ्या भातावर पितळेच्या पातेल्यातून गोल डावाने आमटी वाढते आणि धुमाळ मस्त जेवतात... तो सिनेमा मी अक्षरश: इयत्ता ४थी फारतर ५वीत पाहिला असेल, पण तो प्रसंग मला आठवला तरी पोटात भूकेची जाणिव होते..
दुसरा प्रसंग म्हणजे पुर्वी टिव्हीवर पुणेरी पूणेकर नावाची सिरियल लागायची त्यातल्या एका भागात सुधीर जोशींची खानावळ असते आणि त्यातल्या गमतीजमती दाखवल्या आहेत. त्यात दाखवलेलं साधं मराठमोळं ताट, त्यातला कांदा, भाकरी, पिठलं आणि मिरची.. मला भयंकर बेचैन करून जात. एकदा तर रात्री उशिरा केव्हातरी तो एपिसोड पुन:प्रक्षेपित झाला होता तेव्हा मी त्या सगळ्या पदार्थांची भूक रात्री १२ वाजता फ्लॉवरची भाजी आणि भातावर भागवली होती..

ललित लेखनाचा हा एक वेगळाच आविष्कार. लेखक नाट्यरसिक तर आहेतच यात शंका नाही, पण ज्या "बल्लवी" नजरेने त्यानी स्टेजवरील घडामोडी टिपल्या आणि स्मरणात ठेवल्या त्या साठी खास 'पु.ल.' स्टाईल दाद द्यावी लागेल....म्हणजे लागलीच पु.लं.च्या 'माझे खाद्यजीवन' या लेखाची आठवण झाली (नव्हे 'हसवणूक' कपाटातून काढून तो लेख वाचलाही.)

परवाच येथील एका धाग्यावर 'नवरंग' चित्रपटातील 'आ दिलसे दिल मिला ले...' या आशाताईंच्या गाण्यावर चर्चा चालू होती. त्या निमित्ताने त्या चित्रपटाची डीव्हीडीही पाहण्याचा योग आला. तर यातीलच 'श्यामल श्यामल बरन, कोमल कोमल चरण..." ह्या गाण्याच्यावेळी 'मोहिनी' कवीराजासाठी स्वयंपाक करीत असल्याचा प्रसंग आहे. याचे गाणे आणि तिची चुलीजवळची लगबग, दोन्ही पाहण्यासारखे आहे. शेवटी गाणे संपल्यावर मोहिनी त्याच्यासाठी जे ताट भरून आणते आणि त्याला जेवणासाठी आमंत्रित करते त्यावेळी ताटातील डझनावारी आणि चमचमीत पदार्थ पाहून पाहणार्‍याचे पोट भरते.

प्रतिक अनुमोदन... मला पण पु.लं. चा तो लेख प्रचंड आवडतो.
त्यात अंबाडीच्या भाजीला दिलेली फोडणी, कोशिंबिर, शेंगदाण्याचे कुट, सुरंगी का सारंगीचा तुकडा (मी खात नाही तरिही) नेहमी तोंडाला पाणी सोडून जातो...

कोण्या अभिनेत्रीच्या मुलाखतीत ऐकले होते की चहाचा देताना रिकामा कप दिला तर तो आणताना बशीत डगमगतो, म्हणून त्यात निदान पाणी तरी भरायचे.

जयश्री गडकर तमासगिरनीच्या भूमिकेत सूर्यकांत साठी चहा करतात तो स्वतःच्या पदराने गाळतात (मल्हारी मार्तंड का?) असे मला आठवतेय.

जून्या मराठी चित्रपटातील कलाकार चुलीजवळ भाकर्‍या भाजताना दिसायच्या <<< दिनेश, संत तुकाराम चित्रपटातील नायिका कोण? तिचा चुलीवर भाकर्‍या भाजतानाचा अभिनय माझ्या कायम लक्षात राहिलाय. काय जबरदस्त बारकावे दाखवलेत बाईंनी. अगदी हात ओल्या पिठाने माखल्यामुळे चिमटीने डोक्यावरचा पदर सावरणे देखील. ती गरमगरम भाकर्‍या भाजून मुलांना खाऊ घालते ते पुन्हा बघाच. खरेतर त्या चित्रपटातील सगळ्यांचाच अभिनय अगदी जिवंत आहे. बालकलाकार देखील तोंडात बोट घालायला लावतात.

(नाहीतर आजचे अभिनय आणि वेशभूषा - अगदी बेडरुमातून जागे होऊन बाहेर येऊ द्या, नाहीतर स्वयंपाक घरात राबून येऊ द्या; नाहीतर चक्क आग लागल्याच्या प्रसंगातून धावत पळत बाहेर येऊ द्या. चेहर्‍यावर एखादा घामाचा टिपूस नाही की एक केस इकडचा तिकडे नाही.)

नातीगोती या नाटकातील मटणाच्या डब्याच्या प्रसंगातील दिलिप प्रभावळकरांची भावमुद्रा आजही खुप अस्वस्थ करुन सोडते..

खुप खुप मस्त लेख, आसे ललित कधिच वाचले नव्हते. त्यातुन तुमचे नाट्यप्रेमही कळते, आणी पाककला प्रेमही कळते.
एक वेगळाच दृष्टीकोन!