निसर्ग

आमच्या घराच्या गॅलरीसमोर थोडं लांब एक नारळाचं झाड आहे. साधारणपणे गेल्या ऑक्टोबर अखेरपासून त्या झाडावर दोन-तीन घारींची ये-जा सुरू होती. त्यापैकी दोन घारींनी नोव्हेंबर महिन्यात झाडाच्या शेंड्यावर एका बाजूला घरटं बांधायला सुरुवात केली. लांब काड्या-काटक्या आणून ते घरटं बांधत होते. कधीकधी एक घार (बहुधा नर) मेलेला उंदीर किंवा पक्षी आणून, ते खाण्यासाठी दुस‍र्‍या घारीची वाट पाहताना दिसत असे.

हा त्यांच्या प्रियाराधनाचा प्रकार असावा.

“बाल-रोप संवर्धन उपक्रम”
स्वरूप व माहिती:- घरच्या घरी बियांपासून उगवणार्‍या रोपाचे संवर्धन करणे.
उपक्रमात भाग घेण्यासाठी मुलांनी छोटी कुंडी, अर्धी कापलेली प्लास्टीक बाटली किंवा एखादा रिकामा श्रीखंड-आम्रखंडाचा डबा अश्या कोणत्याही वस्तू मधे धने, बडीशेप, मटकी, मूग, ओवा, झेंडू, तुळस, आलं, पुदिना, लिली, कोरांटी, गोकर्ण, गुलबक्षी इत्यादी पैकी बियांपासून सहज उगवणाऱ्या रोपट्याचं जतन करायचं आहे.
एक महिन्यानंतर संयोजकांनी दिलेल्या लिंक वर मायबोलीकरांनी आपापल्या पाल्याने जपलेल्या रोपट्याचे फोटो अपलोड करावेत.

गाव

वाट चालता गावाची
दिसे चिमणी-पाखरं
घास ईवलुशा तोडांशी
पिंला वाटे ती साखरं

झाड एक पिंपळाचे
फार दिसते शोभून
आज्या जन्मीच्या सालचे
आई सांगते महान

त्रुण फेडाया मोत्याचे
बैल पोळा एक सण
सात जन्माचा सोबती
जिवाहुणी त्याचे प्राण

झाडे फुले वृक्षवेली
माझ्या निसर्गाची शान
ऊन पावसात येई
ईंद्रधनुची कमान

गावी सह्याद्रीचे वारे
दर्‍या खोरर्‍यांनी वाहते
भुमी वीरांची ही थोर
महती जगास सांगते

उषःकाल

चिरून छाती रात्रीची तांबडे फुटेल परत
दूर मग क्षितिजे उधळतील रंग गगनात

प्रभाव काळ्या निषेचा लुप्त होईल क्षणात
अनुपम सुंदर उषेचे रूप राहील मनात

परत एकदा आशेची हृदयात फुटेल पालवी
विश्वास होईल प्रबळ बदलेल सगळी स्थिती

मंतरलेल्या क्षणात तरी सावट कधी पडते
देखावा मोहक जरी वास्तव मग पछाडते

करते चिंता घर जादुचाच ठरेल प्रहर
वेगाने होईल क्षय उन्हे बोचतील परत

राहील तरी प्रतीक्षा उषेची मनातील सदैव
आशा राहील अतूट आणेल अभिप्रेत अर्थ

दिलीप फडके

१९९७ साली मी लिहिलेल हे पत्र रूपी मनोगत आहे.तसच्या तसं पुनः प्रकाशित करीत आहे
प्रिय-----व सौ----- यांस स न.वि.वि.
गेल्या खेपेस मी पाठविलेल्या पत्रास आपण दिलेला उत्स्फूर्त अन उत्तेजनात्मक प्रतिसाद पाहून मी पुनः लेख वजा पत्र लेखनास बसलोय.
गेल्या वीकांतास मी अनुभवलेल्या ,बेफाम वेडावून नेणार्‍या सृष्टी सौंदर्यास शब्दात बांधण्याचा हा एक खुळा प्रयत्न आहे.
आपण मित्रलोक कोणत्या जातीचे???

वाघीण – एक आई

२०१० सरत आलं होतं. थंडीचा जोर वाढू लागला. झाडांची पानगळ सुरु झाली. ताडोबातल्या तळ्यात विदेशी पाहुणे येऊन मुक्त संचार करु लागले. याच वेळी पांढरपवनीची गर्भार वाघीण दिवस भरत आले म्हणून अस्वस्थ होऊ लागली. माहितीतल्या सुरक्षित ठिकाणांना वारंवार भेटी देऊन पिल्लांसाठी सुरक्षित ठिकाण शोधू लागली. अखेरीस एक ठिकाण तिनं नक्की केलं. त्याच्या आसपासच दोनेक दिवस ती रेंगाळली. फार दूर गेली नाही. एके दिवशी कळा सुरु झाल्या आणि आडोसा शोधून तिनं चार बच्चांना जन्म दिला; तीन माद्या आणि एक नर. डोळे मिटलेल्या गुलाबी गोळ्यांना ती प्रेमानं चाटू लागली.

आज भल्या सकाळी पोस्टमन काका आले. आज नेमके सगळे कामात होते ,त्यामुळे पत्र माझ्या हाती पडलं . लिफाफा छोटा होता . त्यावरचं अक्षर तर फारच सुरेख होतं . अगदी सुंदर आणि वळणदार . याअर्थी सरकारी पत्र नाही याची खात्री पटली .लिहिणाऱ्याचा पत्ता पाहिला आणि मी तीनताड उडाले !
खालचा वाडा ,गावडे वाडीत जाताना येणारी चिंचोळी वाट ,त्या वाटेवरून पुढे गेल्यावर आजू बाजूला 'मी ' असतो ,धामापूर ,ता:मालवण ,जि : सिंधुदुर्ग - ४१६६०५

ओल्या मातीचा सुगंध आसमंती फैलावला
मृदा-कस्तुरी वासाने मेघराजा शहारला

शहारला मेघराजा आणि वेगे बरसला
एक सुखद गारवा आसमंती पसरला

ओल्याचिंब आषाढाने हो वैशाख झाकला
वृक्ष प्राणीमात्र सारा बदलाने सुखावला

मेघराजा जरी असा सूर्यकिरणास झाकला
सरत्या कृष्णपक्षासंगे आसमंत गारठला

लेकरांची वाटे चिंता देवप्रभू-निसर्गाला
कोवळ्या ऊन्हात लेऊन धाडतसे श्रावणाला

जसा आला हो श्रावण आसमंत सुखावला
ऋतूचक्रानेच धडा सुख-दुःखाचा हो दिला

- रोहन

पावसात उन्, उन्हात पाऊस
पावलात गिरकी, झोक्याची हौस

आषाढ सरला, कधी कोरडा कधी चिंब
श्रावण आला, जणू मनाचेच प्रतिबिंब

आषाढात आभाळ गच्च ओथंबलेलं
श्रावणी पावसात उन चमचमलेलं

पाऊस झाला धुवांधार, धरती गर्भवती
श्रावणात कोडकौतुक, निसर्गाची आरती

श्रावण गाणी गात, सखी निघाली डौलात,
मेंदीचा मादक गंध, भिनत जातो श्वासात

उनपावसाचा खेळ, ही तर श्रावणाची खूण
मन झाकोळ उदास, प्रसन्न बासरीची धून।

सौ मंजुषा थावरे (२४.७.२०२०)

आज भल्या सकाळी पोस्टमन काका आले. आज नेमके सगळे कामात होते ,त्यामुळे पत्र माझ्या हाती पडलं . लिफाफा छोटा होता . त्यावरचं अक्षर तर फारच सुरेख होतं . अगदी सुंदर आणि वळणदार . याअर्थी सरकारी पत्र नाही याची खात्री पटली .लिहिणाऱ्याचा पत्ता पाहिला आणि मी तीनताड उडाले !
खालचा वाडा ,गावडे वाडीत जाताना येणारी चिंचोळी वाट ,त्या वाटेवरून पुढे गेल्यावर आजू बाजूला 'मी ' असतो ,धामापूर ,ता:मालवण ,जि : सिंधुदुर्ग - ४१६६०५