नाम नामेति नामेति

Submitted by Revati1980 on 24 March, 2024 - 02:06

नाम नामेति नामेति

" नाव काय ठरलं शेवटी मुलीचं?"

" एकदम यूनिक ठेवलंय,अवीरा."

" अवीरा? काय अर्थ होतो या नावाचा?"

" बहादुर, ब्रेव, स्ट्रॉंग, कॉन्फिडेंशियल; कसं वाटलं नाव?"

"अवीरा म्हणजे बहादुर, ब्रेव, स्ट्रॉंग, कॉन्फिडेंशियल हा अर्थ तुम्ही कुठे शोधलात ?"

" गुगल बाबा आहे ना, मॉम जंक्शन नावाची एक साईट आहे तिथे मिळाले हे नाव. चांगलं नाव आहे ना?"

हे नाव हिंदू आहे?
१०० टक्के .का?

अवीरा नावाचा अर्थ होतो पुत्र आणि पतीरहित स्त्री. नास्ति वीरः पुत्त्रादिर्यस्याः सा अवीरा.
म्हणजे ही मुलगी आजन्म कुमारी असेल किंवा.... जाऊ द्या.

आता काय करायचं? बर्थ सर्टिफिकेटवर हेच नाव आहे.
मॉम जंक्शन पेक्षा ललिता सहस्रनाम वाचले असतेत तर हजारो नावं मिळाली असती.सत्तावीस नक्षत्रांची नावं माहिती नाहीत का तुम्हाला? आता काय उपयोग? ऍफिडेव्हिट करून नावं बदलून घ्या.

आजकाल काहीतरी हटके करायच्या नादात बाष्कळपणाचा ट्रेंड चाललाय. मुलगी झाली की मियारा, शियारा, कियारा, नयारा, मायरा, टियारा, अल्मायरा ... मुलगा झाला तर वियान, कियान, गियान, केयांश. गोमांश.. आणि त्याचा अर्थ विचारला कि घे गुगल, घे याहू ...... मग उत्तरं देतील इट मीन्स रे ऑफ लाइट.;इट मीन्स गॉड्स फेवरेट.इट मीन्स ब्ला ब्ला..
हे असं यूनीक नाव ठेवायच्या नादात मिसेस शहा नी तिच्या मुलीचं नाव श्लेष्मा ठेवलं. मी तर चकितच झाले. मी तिला विचारलं, काय गं भावना, श्लेष्मा म्हणजे काय?
तिनं काय उत्तर दिलं असावं? ती म्हणाली, श्लेष्माचा अर्थ होतो,जिच्यावर आईची कृपा आहे " . मी डोकं गच्च धरून बसले. मला असं बघून ती म्हणाली, का गं, काही चुकलं कि काय?"

मी म्हणाले, काय गं, तुझ्या मुलीला सारखी सर्दी असते, नाक गळत असतं असं काही आहे का?

नाही, असं काहीच नाही, का ?

अगं श्लेष्माचा अर्थ शेंबडी मुलगी, श्लेष्म म्हणजे नाकातला कचरा, मेकुड.

तिचा चेहरा पाहण्यालायक झाला. काय करणार होती ती? तिलाही तेच सांगितलं, ऍफिडेव्हिट करून नावं बदलून घ्या.
फॅशनेबल कपडे घालायच्या लाटेत अर्थहीन, अनर्थकारी, बेढब शब्दांचा प्रयोग समाज आपल्या संततीच्या नावासाठी करू लागलाय. नाव द्यायचा अधिकार आजी, आजोबा, गुरु, आत्याबाई यांच्याकडेच राहू द्या ना. तेच हिताचं नाही का?

व्यक्तीचे नाव आणि दैव यांच्यात एक नशिबाचा दुवा असतो म्हणून चांगले, शुभ नाव ठेवावे . नामाखिलस्य व्यवहारहेतु: शुभावहं कर्मसु भाग्यहेतु:। नाम्नैव कीर्तिं लभते मनुष्य-स्तत: प्रशस्तं खलु नामकर्म। ब्राह्मणांनी देव देवतेची नवे ठेवावीत , क्षत्रियांनी वीरता दिसेल अशी नावे ठेवावीत , उदा रिपुदमन , वीरेंद्र , ,प्रताप , राजेंद्र इत्यादी , वैश्यांनी संपत्ती दर्शक नावे ठेवावीत , उदा लक्ष्मीकांत लक्ष्मीधर, इत्यादी. आयुर्वर्चो sभिवृद्धिश्च सिद्धिर्व्यवहृतेस्तथा । नामकर्मफलं त्वेतत् समुद्दिष्टं मनीषिभि:। मुलांची नावे कशा प्रकारे ठेवावीत या बद्दल पारस्करगृह्यसूत्र मध्ये असा श्लोक आहे, द्व्यक्षरं चतुरक्षरं वा घोषवदाद्यंतरस्थं। दीर्घाभिनिष्ठानं कृतं कुर्यान्न तद्धितम्।।अयुजाक्षरमाकारान्तम् स्त्रियै तद्धितम्। नवा पण तीन प्रकारची; देवनाम, नक्षत्रनाम आणि व्यावहारिक नाम. कुंडलीतले नाव व्यवहारात नको कारण कोणी आपल्यावर जादू टोणा, जारण मारण, करणी संमोहन इत्यादी करत असेल तर त्या साठी नक्षत्र नावाची गरज असते. व्यवहारातल्या नावावर त्याचा प्रभाव पडत नाही.आपले नक्षत्र नाव सहसा कुणाला सांगायचे नसते हे ही लक्षात ठेवा.
तुमच्या समोरच्या फ्लॅट मध्ये राहणारे मिस्टर चुडासमा, त्यांच्या मुलाचं नाव ठाऊक आहे का?

होय. अनल नाव आहे.

काय स्पेलिंग कराल तुम्ही या नावाचं?

एएनएएल

याचा अर्थ इंग्रजीत काय होतो ते ही बघा एकदा गुगलवर. मुलाला त्यांनी इंग्रजी शाळेत घातलेय.

.............

विषय: 
Group content visibility: 
Use group defaults

तो गुलाबसारखेच तो “किरण”. नाव स्त्री पुरुष दोघांचही ठेवतात.

डिट्टो शीतल.

सुबोध हे आमच्या एका नातेवाईक स्त्रीचे नाव आहे, सुबोधकांत हे पुरुषाचे.

शीतल प्रसाद माझ्या बालमित्राच्या वडिलांचे नाव होते. तो वहीवर “ ठंडा प्रसाद” असे लिहायचा Proud

“किरण”. नाव स्त्री पुरुष दोघांचही ठेवतात >> किरण मराठीत पुल्लिंगी आहे आणि हिंदीत स्त्रीलिंगी. सूर्याचा किरण आणि सूरज की किरन.

सुबोध / शीतल >> विशेषण असल्यामुळे लिंगविशेष नाही (जेंडर न्यूट्रल म्हणता येईल).

Tehseen

ट्रेनमध्ये मैत्री झालेल्या एका मैत्रिणीचे नाव. आणि पूनावाला कुलोत्पन्न मुलाचे नाव.

एखादं नाव किंवा एखादा शब्द परत परत लिहिला/वाचला की काही वेळाने तो नीरस, निरर्थक वाटायला लागतो मला. एकदा 'गुलाब' वाचलं किंवा लिहिलं की तो सुंदर, सुगंधीदेखील वाटतो. पण परत परत लिहिला की त्यातला अर्थ निघून जातो. सगळ्यांचंच असं होतं का? >> माझं होतं असं!

चमेली, शेवंता, जाई, जुई, जास्वंदी, चंपा, प्राजक्ता, कमळा ही फक्त मुलींचीच नावे आहेत.

पण धोतरा, झेंडू, मोगरा यां नावाची मुलं पाहण्यात नाहीत.

एलिझाबेथ एकादशीमध्ये त्या छोट्या मुलीचं टोपणनाव झेंडू आहे. Happy
मोगरा नाही पण जस्मिन नावाची (पुण्याची मराठी) मुलगी मला माहिती आहे.

आमच्या ऑफिसमध्ये एकच नाव हेतुक. अर्थ शिवगण, गणेश.
गावी एकाचे नाव गुलाबराव आहे पण सगळे त्यांना गुल्ब्या म्हणतात.

Happy मस्त आठवण काढलीत स्पार्कल.

गुलाब दिघे वर वैतागून 'काटेरी गुलाब' नावाची कविता करतात चिमणराव. नंतर "बौद्धिक विवाह" प्रकरणात प्रोफेसर दिघे गुलाबची 'जवळपास' सवत सुमन बक्शी आणतात आणि गुंड्याभाऊ हा विवाह उधळून लावतात. मी तर 'विवाह' मोडण्यावरच आहे सध्या. Lol
ते 'सुमन' नावही सुचकपणे दिलेलं वाटलं होतं, म्हणजे फुलं कितीही येतील पण फुलांचा राजा गुलाबच !

जिज्ञासा+१. मलाही शब्द गुळगुळीत होऊन निरर्थक झाल्यासारखे वाटतात. 'गुलकंद' चर्चा मस्त.

इंग्रजी व मराठी शालेय पुस्तकांमुळे लहानपणापासून गोपाल, सीता, यास्मिन, कमल, अजय अशा नावांची ओळख झाली. त्यातील कमल, अजय सारखी मराठी पुस्तकातील नावे सतत नमन कर, हे बघ, ते बघ, हे आण, ते आण, असं करत असल्याने डाऊन मार्केट वाटायची. त्या उलट गोपाल, सीता, यास्मिन ही नावं सतत काहीतरी वेगळं करत असायची, जे आपण करू शकत नव्हतो. शिवाय ते कर्म/ उद्योग ते इंग्रजीत सांगत असत. त्यामुळेच ती भारी वाटायची.

हे सगळे फणस बघत असायचे का?मला यास्मिन नाव आठवतंय वाचलेलं, पण हे सगळे जमून कसली चर्चा किंवा काय काम करायचे तेच आठवत नाहीये

माझ्या चुलत भावाने मुलाचे नाव शर्विलक ठेवले होते. अर्थ सांगितल्यावर बदलुन निर्वेद ठेवले. अर्थ काय तर म्हणे विष्णुचे नाव.

(एखादं नाव किंवा एखादा शब्द परत परत लिहिला/वाचला की काही वेळाने तो नीरस, निरर्थक वाटायला लागतो मला. >> अगदी अगदी! नुस्ता उच्चार केला चार वेळा तरी त्या शब्दाचा सगळा ढंग जाऊन जीर्ण शाल मग उरे शेवटी होतं.
>>क नेहमी डोक्यात शेवंतीची वेणी घालून असे. >> याला जाम हसू आलं Lol

सतत नमन कर, हे बघ, ते बघ, हे आण, ते आण, असं करत असल्याने डाऊन मार्केट वाटायची. त्या उलट गोपाल, सीता, यास्मिन ही नावं सतत काहीतरी वेगळं करत असायची, >> Biggrin
हो. गोपालचा आणि एक कोणी मित्र शहरात शाळेत जातो. त्याच्या खोलीवर एक बिस्किटांचा डबा असतो. माझ्या डोळ्यासमोर कायम एक पार्लेजी ने भरलेला चौकोनी चांगला दीड दोन फूट उंच असा डबा यायचा. आणि काय मजा आहे वाटायचं! हॉस्टेलला गेलो की असा डबा ठेवायचा असं मनाशी पक्कं केलेलं तेव्हा. Happy

सविता हे नाव पुल्लींगी >> हो, मूळ सवितृ शब्द आहे (सूर्य हा अर्थ). >>>

ह.पा. "मावळत्या दिनकरा" मधेही सूर्याला सवित्या असा पुल्लिंगी उल्लेख आहे. बाकी नीलिमा हा शब्द पुल्लिंगी असेल असा विचार केला नव्ह्ता. पण लालिमा "तो" असतो, त्यामुळे बरोबर वाटतो.

सविता भाभी ऐवजी सविता भावजी किंवा सविता जीजू पाहिजे होते. >>> मग त्या मीम्स इतक्या गाजल्या नसत्या Happy

मोगरा नाही पण जस्मिन नावाची ( पुण्याची मराठी) मुलगी मला माहिती आहे. >>> पुलंच्या कोणत्यातरी लेखात "अनु मोगरे" आहे Happy

फा Happy

प्रकाशला पण यात घ्या.

धर्मेंद्रच्या पहिल्या बायकोचं नाव प्रकाश कौर. माझ्या कॉलेजात पण एक प्रकाश होती. ती देखिल पंजाबी होती. पंजाबी लोकांत मुलामुलींची बरीच नावं सेमच असतात फक्त शेवटी सिंग अथवा कौर लावतात.

Pages