उणीवांची जाणीव - नटसम्राट (Movie Review - Natsamrat)

मस्त परिक्षण.

सिनेमाचा प्रोमो पाहिल्यावरच चित्रपट बघण्याचे ठरले आहे, अगदी अंगावर येते नानाची डायलॉगबाजी. काही उणिवा जरी असल्या तरी नानासाठी बघणारच होते आणि आता तुम्ही सांगितल्याप्रमाणे विक्रम गोखले आणि नानाच्या अभिनयाच्या जुगलबंदीसाठी तर नक्कीच.

नटसम्राटचा काही भाग पाठयपुस्तकात होता का? असं अंधुक आठवत आहे.
एकूण ते नाटक ट्रॅजिडी असल्यामुळे फार फार रडकं वाटलं होतं. सिनेमा बघताना बोअर होणार नाही का?

नाटकात सौ बेलवलकर ( शांता जोग ) सरकार असतात. इथे तसा उल्लेख नाही का ?
मी डॉ लागूंचा प्रयोग बघितला आहे नंतर दत्ता भट ते राजा गोसावी असा अनेकांनी तो साकारला पण माझी बघायची हिम्मत झाली नाही. डॉक्टरांनी ऐन तरुणपणी केलेले प्रयोग ज्यांनी पाहिलेत, त्यांना माझ्या भावना नक्कीच कळतील.

खरं तर शिरवाडकर म्हणत हे नाट्क लिहिताना त्यांच्या मनात डॉक्टरच होते ( पण याबाबत मतभेद आहेत. या लेखन काळात डॉक्टर टांझानियात होते )

लोकप्रभात दारु पिण्याच्या आणि नाचगाण्याच्या प्रसंगावर टिका केलीय. बेलवलकर संगीत नाटकांच्या काळातले ( भामिनीचा उल्लेख आहे नाटकात ) त्यामुळे जूनी नाट्यगीते वापरायला हवी होती. नाना कितीही आवडत असला तरी कधी कधी तो नानाचीच भुमिका करतो, इथेही काही प्रसंगात तसे घडले असेल. विक्रम गोखले ना पेपर सोप्पा गेला असणार कारण हि भुमिकाच नव्याने लिहिलेली असल्याने, त्यांना आपल्या परीने म्हणजे अर्थातच उत्तम साकार करता आली असेल.

<खरं तर शिरवाडकर म्हणत हे नाट्क लिहिताना त्यांच्या मनात डॉक्टरच होते >

डॉक्टर लागू की नानासाहेब फाटक?

http://www.maayboli.com/node/32997

काल पाहिला.

पिक्चर पाहण्याचे एकमेव कारण म्हणजे मी ते नाटक पाहिले नव्हते.

ज्यांनी ज्यांनी नाटक पाहिले होते ते सर्वजण म्हणाले की नाटकच जास्त सरस होतं; मग डॉक्टर असोत किंवा दत्ता भट असोत. नक्कीच "बागबान" इफेक्ट असावा.

नानाने निराश केले नाही; पण माझे स्वतःचे भाकीत... सोमवारपासून प्रत्येक थेटरात, प्रत्येक खेळाला जास्तीत जास्त २० सीट खपतील.

उगीचच एक विचार मनात आला.. नाना आणि विक्रम गोखले यांच्या भूमिकांची अदलाबदल केली असती तर? त्याचे कारण म्हणजे नानाची एक "अँग्री यंग मॅन" ही इमेज पडद्यावर आहे. कदाचित चित्रपट जास्त चांगला झाला असता.

भरत. त्या भुमिकेसाठी.. डॉक्टर...

शरद..

मला वाटतं, विक्रमने कदाचित नसती केली हि भुमिका. अगदी लीनदीन होणे त्याला शोभत नाही, काही झाले तरी त्याचा आब राखून असतो तो.

पिक्चर चालू शकतो हा. बॉक्स ऑफिसवर नाना फॅक्टर कामात येऊ शकतो. ओपनिंग नक्कीच मिळेल. माझ्या गर्लफ्रेंडने हा बघायची इच्छा व्यक्त केलीय, आणि ती आजच्या तरुणाईचे प्रतिनिधीत्व करते.

पण पुढच्या आठवड्यात माऊथ पब्लिसिटीने तग धरायला चित्रपट पुरेसा मनोरंजक असायला हवा. त्यासाठी हलकेफुलके प्रसंग आणि संवाद असणे गरजेचे आहे. एकच सूर पकडणार असेल तर चित्रपटाची लांबी कमी हवी.

परीक्षण आवडले. मराठी चित्रपट असल्याने माझ्या शुभेच्छा आहेतच. मला लवकर बघायला जमणार नाही. आज उद्या कोणी मित्र बघून आले तर त्यांची मते इथे टाकेन..

नाना खुपच जास्त आवडतो पण त्याच्या तोंडून ते "कुणी घर देता का घर? " अगदी ऐकवणार नाहीसे वाटते.
त्यामुळे चित्रपट पाहण्याचं नक्की नाही.

नटसम्राटचा काही भाग पाठयपुस्तकात होता का? असं अंधुक आठवत आहे. >> हो होता. कितवीच्या ते आठवत नाही.

नट सम्राट , लागूंचे पाहिले होते.(तेही टी.व्हीवर आम्ही घरातील सर्वजणांनी पाहिले होत.त्यावेळचा मन विषण्ण करणारा क्षण पुसट का होईना पण जिवंत आहे.)त्यामुळे ह्या सिनेमाला जाऊ की नको विचारात होते.पण नाना पाटेकरनी कसा नट्सम्राट साकारला असेल याची उत्सुकता आहे. मात्र वर दिनेश ,यांनी म्हटल्याप्रमाणे नाना कितीही आवडत असला तरी कधी तो नानाचीच भुमिका करतो, इथेही काही प्रसंगात तसे घडले असेल असं वाटते.आणि मनात डॉ.लागूंचा नटसम्राट असताना कितपत पाटी कोरी राहिल, याची शाश्वती नाही.उद्या सिनेमा पहाणार आहे.

माझ्या माहेतीनुसार आणि त्यावेळच्या परिक्षणे व प्रति क्रियांनुसार दत्ता भटांचा नटसम्राट डॉ लागूंपेक्षा उजवा होता. कारण भटांचे बोलके डोळे . शिवाय त्यांनी डॉक्टरांपेक्षा वेगळे बेअरिंग दिले होते त्याला. पुढे तर मिडिऑकर नटांनी नटसम्राटाचे पार खेळणे करून टाकले. एकसुरीपणाबद्दलच म्हनायचे तर डॉ लागूही बर्‍याच्दा डॉ लागूंचीच भूमिका करायचे.

मी परीक्षण वाचुन कधीच चित्रपट पाहत नाही. स्वतः पहायचा स्वतः ठरवायचे. मला अतिशय आवडला.
कृपया चित्रपटगृहातच पहा. असे चित्रपट यशस्वी झाले तरच अभिजात कलाकृतींवर आधारीत चांगले चित्रपट काढायचे बळ मिळेल. नाहीतर दिलवाले सारखा कचरा निघत राहील.
आणि कृपया चित्रपट पाहण्याआधी डॉ. लागुनी असे केले, भटांनी तसे केले..हा उजवा तो डावा असा काही पुर्वग्रह न पाहता पहा.. एक सुंदर चित्रपट पाहिल्याचे समाधान मिळेल.

डॉ लागूंची भूमिका असलेलं नाटक लहानपणी पाहीलं होतं. त्यानंतर एकदा टीव्हीवर पाहीलं. ती भूमिका मनावर कोरली गेली आहे. त्या भूमिकेत कुणालाही सहन करता येणार नाही ही अडचण आहे. त्यातून कुणी घर देता का घर या स्वगताचे प्रोमोज ऐकून धस्स झालं...

डॉ लागूं बद्दल बरोबर बोललात पादुकानंद. हे आणि हिमालयाची सावली असे प्रयोग मी बघितले. नंतर बर्‍याच भुमिका, खास करून चित्रपटातल्या एकसूरी वाटल्या. मित्र मधे मात्र त्यांना ज्योती चांदेकरांनी चांगलीच टक्कर दिली. आणि त्यावेळी खास करुन डॉक्टरांचीच तब्येत खालावली होती, त्यामूळे रुग्णाची भुमिका छान जमली.

या नाटकातला, कुणी घर देता का घर.. हा प्रवेश आम्हाला नववीला होता.

मात्र ती दाद खऱ्या अर्थाने असते पडद्यावर दिसलेल्या कलाकारांसाठीच. पूर्ण चित्रपटासाठी नव्हे.>>>>>>> अगदी !

काल हा सिनेमा पाहिला.नानाचा आणि इतरांचा अभिनय लाजवाब! तरीही मला हा सिनेमा नाही आवडला.

काल पाहिला. चित्रपट संपल्यानंतर काही वेळ समोरचं काहीच दिसत नव्हतं. इतकं सुन्न झालो होतो. विशेष म्हणजे हा सिनेमा पहायला तरुणाई जास्त होती. नानाचा आजवरचा सर्वोत्तम अभिनय म्हटल्यास अतिशयोक्ती ठरू नये. क्लायमॅक्सची स्वगतं तर कमालच.

कृपया चित्रपटगृहातच पहा. असे चित्रपट यशस्वी झाले तरच अभिजात कलाकृतींवर आधारीत चांगले चित्रपट काढायचे बळ मिळेल. नाहीतर दिलवाले सारखा कचरा निघत राहील.
आणि कृपया चित्रपट पाहण्याआधी डॉ. लागुनी असे केले, भटांनी तसे केले..हा उजवा तो डावा असा काही पुर्वग्रह न पाहता पहा.. एक सुंदर चित्रपट पाहिल्याचे समाधान मिळेल....>>>>>>>>>>+1000000000000
आज पाहिला एकदम भारी आहे.....नाना पाटेकर कधी आपल्या वर हावी होतो कळत सुध्दा नाही. नाना ने अप्रतिम अभिनय केला आहे. तर मेधा मांजरेकर ने नानाला तेवढीच उत्तम साथ दिली आहे. बहुतेक प्रसंगांत तिच्या आधी तीचे डोळेच बोलुन जातात. मी तरी ह्याला नटसम्राट म्हण्यापेक्षा नानासम्राट म्हणेल. ....
एकदा अवश्यच पहा. ...

मला या चित्रपटाने वेगळ्याच कारणांनी अस्वस्थ केले.
गणपतरावांचे कॅरॅक्टर मूळ नाटकात बरेच उदात्त वाटते , ते या चित्रपाटात विनाकारण मद्याच्या बर्^याच अंशी आहारी गेलेले दाखवले आहे. त्यांनी आपली कमाई वाटून देण्याच्या प्रसंगात सुध्दा भावना कमी व बरळणे अधिक दाखवून त्या प्रसंगाचा विचका केला आहे.जिव्हा़ळ्यापोटी मुलांना आपली कमाई वाटून देण्याचा प्रसंग , धुंदीत अधिक अन प्रेमापोटी कमी असा प्रभाव पाडून जातो. ह्हा प्रसंग नाट्काचा केंद्रबिंदु आहे. अन त्याचा चित्रपटात मोरू झालाय.
या व्यतिरिक्त कथानकात सुसंगत पणा व सातत्य वाटत नाही, तुटक तुटक दृष्ये आणि मांजरेकर छाप अकारण हिंसाचार दाखवला आहे.
नाना पाटेकरांचा व विक्रम गोखलेंचा अभिनय अप्रतिम असूनही भावनांना आवर घालण्या साठी केलेला मद्याचा वापर अथवाअ त्यांनी आहारी गेलेले दाखवणे मुळीच आवश्यक नव्हते. त्या मुळे त्यांच्या भूमिकांचा उदात्तपणा दुष्प्रभावित झाला आहे.
गणपतराव घरी भजी घेवून येतात तो प्रसंग मूळ नाट्यात हेलावून नेणारा आहे.. चित्रपटात तो इफेक्ट येत नाही.
चित्रपटाव्चीनाटकाची तुलना करू नये हे खरे , पण मग चित्रपटात त्याहून सुंदर काही असावे लागते. उदा. कट्यार काळजात घुसते हा चित्रपट अवतार त्या मापदंडाने उजवा ठरतो.अत्युत्तम अभिनेते घेवून ही मांजरेकरांनी अपेक्षा भंग केला…. माझा तरी
हा मी नाटक पाहण्याचा प्रभाव असू शकतो पण ते एकमेव कारण नाही.

त्यांनी आपली कमाई वाटून देण्याच्या प्रसंगात सुध्दा भावना कमी व बरळणे अधिक दाखवून त्या प्रसंगाचा विचका केला आहे
या व्यतिरिक्त कथानकात सुसंगत पणा व सातत्य वाटत नाही, तुटक तुटक दृष्ये आणि मांजरेकर छाप अकारण हिंसाचार दाखवला आहे.>>>>> अगदी अगदी.

'सशासारखा मुलगा होता आणि कोकरासारखी मुलगी होती(नक्की आठवत नाही,पण सारांश हाच)... आभाळ पाठीवर घेणार्‍या त्या ढगांना विचारा,ते सांगतील कोणीच कुणाचं नसतं' अशासारख्या संवादांची उणीव की ज्यामुळे ह्या नाटकाला कणा आहे.
नटसम्राटमधील म्हातार्‍यांचे वैफल्य दाखवण्यात सिनेमा कमी पडला.

सॉरी मी त्या नटांची नावे घेत नाहीत, पण ते नट नाटकात असले तर नाटकात मद्यपानाचा प्रसंग हमखास घालावा लागतो आणि त्यात मद्यही अस्सल असावे लागते, असे माहितगार व्यक्तींकडून कळले होते. ( काही नाटके मी बघितलीही आणि त्यात ते प्रसंग अनावश्यक वाटले मला. ) तसे काही झाले असेल का ?

संगीत कोहीनूर पंडितराव नगरकर आमचे नातलग असल्याने त्यांची भुमिका असलेले " एकच प्याला" नाटक मी दोनदा विंगेतून बघितले, पण त्यात अजिबात अस्सल मद्याचा वापर नव्हता. मद्य वगैरे गोष्टी रंगमंचावर आणू नयेत असे मानणारी कलाकार मंडळी होती त्या काळात.

वरच्या प्रतिक्रिया वाचून हे लिहावेसे वाटले.

>> तसे काही झाले असेल का ?<<
दिनेश, विक्रम गोखलेंचं माहित नाहि पण नाना टीटोटलर आहे...

>>नाना टीटोटलर आहे...

पुण्यातल्या एका लग्नात नाना ला कमीत कमी २-३ तास मद्यपान करताना मी स्वतः पाहिलेले आहे. पण ३ तासानंतर देखील चढल्याची कोणतीच खूण नव्हती...

आज बघीतला ..
मला आवडला..
रेव्यु ला सहमत..मी नाटक पाहिलेल नै आहे पण वाचलयं..
नाना ने छान काम केलेलय.. तो मद्याचा अतिरेक केलेला मलाही पटला नै..

रसप - नाना सिगारेट ओढायचा, म्हणुन निर्व्यसनी नाहि/नव्हता...

प्रविणपा - तुम्ही अलिकडेच पाहिलं अस्ल्यास; आय स्टँड करेक्टेड...

देवकी + ५२३

कुणी घर देता का घर?
एका तुफानाला कुणी घर देता का?
एक तुफान भिंतीवाचून, छपरावाचून, माणसाच्या मायेवाचून, देवाच्या दयेवाचून जंगलाजंगलात हिंडतय.
जिथून कुणी उठवणार नाही अशी एक जागा धुंडतय.
क्युं की साला एक मच्छर
एक मच्छर आदमी को हिजडा बना देता है
कुणी घर देता का घर?"
घर देता की नाही
देतो हो या नही ?
देखो देखो आ गये सब मेरा तमाशा देखने
ताली बजाओ
ए तुम भी बजाओ
मै चला मरने
ए चल मुझे फांसी लगा ले
साला कोई घर नही देता
देता की नाही ?
एक घर ?
सटकली तर घोडा काढीन
अब तक छप्पन हुए है
जिन्होंने घर नही दिया
आणखी काय हवं असतं माणसाला ?
एक घरच ना ?
देता का ?
कुणी घर देता का घर ?
स्वतःहून दिलंत तर
ठीकच
नाही तर
खाली करून घ्यावं लागेल..
घर
देता ना ?

कापोचे ..... अज्ञास कळेल का आपण काय लिहिले आहे?