तमाम उम्र का तनहा सफ़र - उमराव जान

ह्या मूवीची सर्व
माझी आवडती गाणी ,

ये क्या जगह ।है दोस्तो

मस्त! मस्त लिहीलंय!!

मनापासून लिहिला आहेत लेख, आवडला. रेखाबद्दल लिहिलेलेही आवडलेच.

ये क्या जगह है दोस्तो ह्या फिल्म मधील माझे फेवरेट गाणे

माझाही आवडता चित्रपट. यात आशा भोसलेलाही श्रेय द्यायला पाहिजे.

छान लिहिलंय. ह्या सिनेमातली सगळीच गाणी खूप आवडती आहेत.

माझापण आवडता चित्रपट. आशाची गाणी आणि रेखाची अदाकारी ह्यांचा मस्त मिलाफ होता. सर्व गाणी उत्तमच होती पण माझं विशेष आवडीचं-'जुस्तजू जिसकी थी उसको तो ना पाया हमने, इस बहानेसे मगर देखली दुनिया हमने'.

ह्या गाण्याआधीचा सीनपण छान होता.

वा रसप, खूप सुंदर लिहिलंय.

मस्तच .
रेखा - तिच्याशिवाय उमराव कुणी साकारू शकलं असतं का ? अवघडच होतं !>+१
अगदी लहानपणीच कोठ्यात आल्यामुळे तेच तिचं विश्व आहे. कोणी एक कवी माणूस तिला गुरूसमान वाटतो, आणि तिची शायरी फुलत जाते. प्रेमिक नवाबाची पत्नी म्ह्णजे हिच्या बरोबरच विकली गेलेली दुसरी मुलगी. पण रुपवान असल्यामुळे ही कोठ्यात जाते तर दुसरी राजघराण्यात दासी व शेवटी नवाबाची पत्नी होते. सर्वात शेवटी आईसुद्धा मुलीला ओळखूनही समाजभयामुळे पाठ फिरवते. दैवगती ! घरी आल्यावर आरशात आपले प्रतिबिंब पाहताना त्याच्यावरची धूळ ती हाताने पुसते. जणू समाजात आपल्या स्थानाची तिला लख्ख जाणीव होते. अतिशय टचिंग आहे.
नवाबाकडून खून झाल्यावर त्याला तेथून जायला सांगणारी व ` जो होगा देखा जायेगा' म्हणणारी खमकी कोठेवाली फार लक्षात राहिली आहे. बहुधा शबाना आझमी च्या आईने ते काम केले आहे.

अरे thanks रावी. हे माहितच नव्हते

अमीरन नियतीच्या एका खेळीत कोठीवर पोचली. भूमिकेची अदलाबदल पहिल्याच टप्प्यावर झाली असती तर ती तिच्या प्रियकराची पत्नी बनू शकली असती . पण मग उमराव जानच्या दु:खाचं तळपतं सोनं कवितेच्या शब्दांच्या , नृत्य-पदन्यासाच्या मुशीत ओतलं गेलं नसतं , एका भव्य शोकांतिकेची अभिमानिनी नायिका ती झाली नसती, एक चांगली गृहस्वामिनी झाली असती.

काय म्हणावं या नियतीला आणि तिच्या अघोरी खेळांना !

खूप रसपूर्ण रसग्रहण रसप ! अजून लिहा अशाच क्लासिक्सवरती.

छान लिहिले आहे !

मस्त लिहिलय.

हिंदी चित्रपटाने 'चित्रपट संगीत' खूप सुरुवातीपासून आत्मसात केले. दिग्गज कलाकारांनी - गीतकार, संगितकार, गायक - यांनी अगदी अविस्मरणीय ठरतील अशी गाणी केली आहेत. पण ते 'चित्रपट संगीत' आहे याचा प्रत्यय फार कमी वेळा आला. बहुतेक वेळा गाणे सादर करणार्‍या पडद्यावरच्या चेहर्‍याला ते गाणे अजीबात पेलता यायचे नाही. कधी ते गाणे चित्रपटाला ठिगळ लावल्यासारखे दिसायचे - ते चित्रपटाशी कधीच एकरूप व्हायचे नाही. या दोन निकषांतून तावून सुलाखून निघालेच तर ते गाणे चाऊन चोथा झालेल्या प्रेमप्रसंगात किंवा प्रेमभंगाच्या प्रसंगात यायचे - त्यामुळे त्याची value addition बरीच कमी व्हायची. यांच्या पलीकडे जी गाणी आहेत ती अगदी मोजकीच आहेत. आणि एखाद्या चित्रपटातील सगळीच गाणी अशी नितांत सुंदर आंइ चपखल आहेत असे चित्रपट अगदीच विरळा आहेत - उमराव जान त्यातला एक.

पाकिजा आणि उमराव जान दोघीही प्रेक्षकांना घायाळ करतात - त्यांच्या धारधार व्यथेने. पण पाकिजा संपता संपता आपल्या जखमेवर मलम लाऊन जातो, आशादायक शेवटाचे. पण उमराव जान मात्र आपल्याला तसंच तडफडत ठेवतो.

आणि जाताजाता - पाकिजाला रडीयल म्हटल्याबद्दल तीव्र निषेध!

रसप, मस्त लिहिलय.

पाकिजा आणि उमराव जान दोघीही प्रेक्षकांना घायाळ करतात - त्यांच्या धारधार व्यथेने. पण पाकिजा संपता संपता आपल्या जखमेवर मलम लाऊन जातो, आशादायक शेवटाचे. पण उमराव जान मात्र आपल्याला तसंच तडफडत ठेवतो. >>>>>>मस्तच माधव.

आणि जाताजाता - पाकिजाला रडीयल म्हटल्याबद्दल तीव्र निषेध! >>>>माधव, +१

तूलना अगदीच गैरलागू आहे पण ऐश्वर्याचा पण उमराव जान आला होता. मी बघितला आहे तो. ती छान दिसलीय, उत्तम नाचलीय... पण बाकी गाण्यांपासून अभिनयापर्यंत सगळाच आनंद होता. त्यात शबाना आझमीने कोठेवालीची भुमिका केली होती.

छान लिहीले आहे ..

मी आधी पाहिला आहे की नाही लक्षात नाही पण बघायला हवा परत ..

>> 'पाकिजा'सारखी सदैव रडीयल

मीना कुमारी चे पिक्चर मी फार पहिले नाहीयेत पण जे काही बघितलंय त्यावरून ती कशी काय आवडते लोकांनां असाच प्रश्न पडतो नेहेमी ..

सगळी गाणी छान आहेत.

मीना कुमारी चे पिक्चर मी फार पहिले नाहीयेत पण जे काही बघितलंय त्यावरून ती कशी काय आवडते लोकांनां असाच प्रश्न पडतो नेहेमी>>>>>>>>>>>>>> मला ही

वा, काय सुरेख लिहिलं आहेस, अतिशय आवडलं. काही प्रसंग जसेच्या तसे डोळ्यासमोर रेंगाळून गेले... रेखासाठी शब्द नाहीतच.

सरकारी कचेरीत धूळ खात पडणाऱ्या फायलींच्या गठ्ठ्याप्रमाणे जपलेल्या अनेक 'पीड पराईं'च्या ढिगाऱ्यात>>> हे अफलातून आहे, हे खरंच अगदी असंच असतं! वाचल्यावर 'युरेका' झालं मला...

चेहऱ्यावर गोंदवलेलं सत्य आरसा बदलल्याने जात नसतं>>> !!!

'रडीयल' परफेक्ट आहे.

सगळे प्रतिसादही आवडलेत. विषयच तशा आत्मियतेचा आहे. जीयो

लिहुन टाका....वाचायला आवडेल

छान रसग्रहण!
चित्रपटातल्या गुलाम मुस्तफा खान यांच्या रागमालेविषयीही वाचायला आवडलं असतं. आमच्या अंघोळीच्या वेळेला कितीतरी पारायंण झाली या रागमालेची!!
दोन ओळी गात राग उमगत गेले.

खय्याम यानी गुलाम मुस्तफा खान यांना मनात धरून रागमाला बनवली. गुलाम मुस्तफा खान यानी शिक्षक आणि शाहिदा खान आणि रुना प्रसाद यानी विद्यार्थीनी अशी ती रागमाला गाईली. रागमाला गाता गाता मुली वयाने वाढत जातात आणि त्याप्रमाणे त्यांचे कथ्थक चे शिक्षणही , असे दाखवले आहे-

सुंदर रागमाला आहे. सुरुवात आलापीने आणि उस्ताद जींच्या 'अल्ला, अल्ला!' या ईश्वर्-चिंतनाने होते -

"प्रथम धर ध्यान दिनेश,
ब्रम्हा, विष्णु, महेश " - राग भैरव

"अब मोरी नैय्या पार करो तुम,
हज़रत निज़ामुद्दीन औलिया " - तोडी

" सगुन विचार आयो बमना,
कब पिया आये मोरे मंदिरव" - राग बहुदा केदार

"बिराज में धूम मचायो कान्हा,
कैसे कर जाऊं अपने धाम " - राग काफी

" दर्शन दो शंकर महादेव,
महादेव तिहारे दरश बिना,
मोहे कल न परत घरी पल छिन दिन" - राग यमन ( यमन्-कल्याण)

" पकरत बैयाँ मोरी बनवारी,
चुरियाँ करक दई सारी अनारी " - राग मालकंस

आणि सरत शेवटी -
“ बांसुरी बाज रही धुन मधुर कन्हैय्या की,
खेलन जावत होरी " - राग भैरवी

सुरेख लिहिलाय लेख.

रसप ,खूप सुंदर वर्णन केल आहे आपण ...इस अंदाज से आपने बया किया है ये कि हम हैरान है कि अंदाझे बया खुब है आपका या जालीम उमराव कि अदा है ...! ‘उमरावजान कणाकणा ने सौंदर्य टिपलेला सिनेमा आहे ...संगीत , शायरी , रेखा , कथा ,नवाबी थाट ...सगळच अप्रतिम आणि विलक्षण देखण ...रेखाच्या प्रत्येक अदाची ...तिच्या नजरेची ,तिच्या नृत्याची .तिच्या आवाजातील शायरीची बातच काही और ...तुमच लिखाण वाचताना ते अगदी वेळोवेळी जाणवलं ...तुम्ही उमराव ला शब्दात पुन्हा उभ केल ..!

या बंदिशी पूर्ण मिळतील का? यु ट्य्बवर अब मोरी नैय्या पार करो मिळाले. बाकीच्या मिळाल्या नाहीत.

@रसप,
पटलं.

छान लिहिलय. मीनाकुमारीवर टिकात्मक लेख 'नाही' लिहिला तर बरे होईल.