विस्मृती झरतात संततधार हल्ली!

अरविंदराव! संख्यात्मक वदलात. शेरांबद्दल नाही बोललात? काही खटकले काय?
शुभदीपावली! लेखनास हार्दिक शुभेच्छा!

कमलाकरराव, अरविंदराव! धन्यवाद! असाच लोभ असू द्या!
आपल्यासारख्या रसिक गझलकारांमुळे लिखाणास व चिंतनास जोम येतो!

अमितजी, कैलासराव व बी! धन्यवाद प्रतिसादाबद्दल!
मतला कसा वाटला आपणास कैलासराव?

बन्या, चांगल्याच जिलब्या पाडतोस की, तू!
अचानक कसा चपळ झालास रे?

धन्यवाद कैलासराव! गझल गोटीबंद वाटली, पण शेरांबद्दल काहीच बोलला नाहीत?
मतला कसा वाटला? आपण दिलेल्या ओळीची उंची आमची पहिली ओळ गाठू शकली का?

मुक्तेश्वरजी! धन्यवाद प्रतिसादाबद्दल!
वस्तुस्थितीचे जे दर्शन आम्हास झाले ते आम्ही शेरांत लिहिले!

धन्यवाद कैलासराव!
विस्मृती झरतात संततधार हल्ली!
म्हणजे ज्या गोष्टी आम्ही पूर्ण विसरलेलो होतो, त्याच एकसारख्या हल्ली प्रकर्षाने आठवू लागल्या आहेत. जणू काही विस्मरणांच्या (सरी) आठवणी होवून संततधार झरू/पडू/कोसळू लागल्यात हल्ली!
हा आम्हास आलेला प्रत्यय! पहा पोचतो का तो आमच्या अभिव्यक्तीतून. हा अर्थ जर अभिव्यक्त होत नसेल, तर पर्याय सुचवावा, वाचायला आवडेल!
.................प्रा.सतीश देवपूरकर

कैलासराव, विजयराव, आनंदयात्रीजी, आपल्या प्रतिसादांवर अत्यंत बारकाईने चिंतन केले.
विस्मृतींची संततधार झरणे असा शब्दप्रयोग करण्याचा मोह झाला कारण स्मृती व विस्मृती या दोन शब्दांची प्रतिमा मनात चमकून गेली.
संततधार काफियाने तात्काळ मन वेधून घेतले.
हल्ली म्हणजे नेहमी नव्हे हा रदीफही एका बाजूने डोळे वटारीत होता.
संततधार म्हणजे सततची झरणारी/पाझरणारी/झिरपणारी/वाहणारी ही क्रिया समोर उभी ठाकली.
पावसाची संततधार पडते आहे असे काहीसे मनास चाटून गेले.
गतस्मृतीही मनात आले पण ते बाजूस सारले गेले कारण स्मृती ह्या गतकाळाच्या,गतक्षणांच्याच असतात असे मनाने बजावले.
आठवे झरतात हेही लगेच सुचले, पण ते अंतरंगास फारच मिळमिळीत वाटले.
स्मृती/विसमृती ही प्रतिमांची जोडगोळी आम्हास एकसारखी खुणावू लागली!
या दोन प्रतिमांमधील विरुद्ध अर्थ चमत्कृतीजनक वाटू लागला, व मनाला भुरळ पाडू लागला.
इतके चिंतन केल्यावर आम्ही सरळ आमच्या अंतरंगास आलेला प्रत्यय सोप्या गद्यात कागदावर लिहून काढला तो असा.........
ज्या गोष्टी आम्ही पूर्ण विसरलेलो होतो, त्याच एकसारख्या हल्ली प्रकर्षाने आठवू लागल्या आहेत. जणू काही विस्मरणांच्या (सरी) आठवणी होवून संततधार झरू/पडू/कोसळू लागल्यात हल्ली!
हे गद्य विवेचन वारंवार मनात घोळवून पाहिले. अंतरंगात महसूस करून पाहिले.
डोळे बंद करून या गद्य अर्थाशी एकरूप व्हायचा प्रयास केला.
शेवटी असा क्षण आला की, आमच्या ओठांवर उला मिसराच धाडकन आला (हल्ली या रदीफाचा धाक, करडी नजर असूनसुद्धा!).......तो असा.......
विस्मृती झरतात संततधार हल्ली!
हा मिसरा लिहिताना कैलासरावांच्या सानी
मिस-याच्या अलौकिक उंचीचाही धाक/ताण होताच.
विशेषत: हल्ली काफिया निभावणे हे आम्हास कलात्मक आव्हान वाटले.
वरील आमचा मिसरा कैलासरावांच्या मिस-यापुढे खुजा तर वाटत नाही ना, हे पडताळून पाहिले.
दोन्ही मिस-यांचा एकजीवपणा शांतचित्ताने महसूस करून पाहिला!
अन् आमचा मिसरा फायनल झाला व आमच्या मनातील कल्लोळ शांत झाला. मग पुढील १६ शेर हाहा म्हणता एका बैठकीत (म्हणजे एकदिवसाच्या चिंतनातून) कागदाच्या चिठोरग्यावर अवतरले!
महाविद्यालयातून परतल्यावर ही गझल तात्काळ डायरीत नोंदवली, laptopवर टंकली व इथे पोस्ट केली.
टीप: वर आम्ही आमची पूर्ण चिंतनप्रक्रिया जशी घडली तशी दिली आहे.(कलेजा निकालके आपके सामने रखा है). मतला मनाजोगता झाल्याशिवाय पुढे सरकायला आमचे मन धजवत नाही!
थांबतो!
..........प्रा.सतीश देवपूरकर

वैभवा! तुझा कल्पनाविलास वाखाणण्याजोगा आहे.........

कधीच झाल्यात बंद वाटा जगावयाच्या;
तरी तुझी वाटचाल चालू? कमाल आहे!