आमचा जपानीचा क्लास सुरु झाल्यावर थोड्याच दिवसात म्हणजे 6 ऑगस्टला "तानाबाता फेस्टिवल" होता. आकाशगंगेमुळे एकमेकांचा विरह सहन कराव्या लागणाऱ्या ओरिहीमे आणि हिकोबोशी या दोन ताऱ्यांचा भेटण्याचा दिवस म्हणजे हा सण. ओरिहीमे ही तेन्तेईची (आकाशाच्या राजाची) मुलगी. लग्नानंतर दोघांचंही आपआपल्या कामाकडे दुर्लक्ष होऊ लागल्यानं चिडून तेन्तेईने दोघांना आकाशगंगेच्या दोन बाजूंना टाकलं. विरहानं दु:खी झालेल्या ओरिहीमेवर दया आल्यानं मग तेन्तेईने वर्षातून एकदा म्हणजे चांद्र दिनदर्शिकेनुसार सातव्या महिन्याच्या सातव्या दिवशी दोघांना भेटण्याची परवानगी दिली. तो दिवस म्हणजे तानाबाता फेस्टिवल. ही सारी गोष्ट ऐकताना चंद्र-दक्ष-रोहिणी यांची चंद्राच्या क्षय-वृद्धी संबंधातली कथा आठवली. आणि जाणवले, संस्कृती भारतीय असो की जपानी की आणखी कुठली. सण - उत्सवांच्या कथांचा मूळ गाभा तोच.
नंतर आले ते कोरे, सोरे, आरे, दोरे. थोडक्यात हे, ते, ते तिथले आणि कोणते. यांच्यानंतर "वा" पार्टिकल लावून "कोरे वा कोकुबान देस" म्हणजे "हा फळा आहे", अशी वाक्ये सुरु झाली. मग कुणीतरी शोध लावला. बहुदा "दुरून डोंगर साजरे " प्रमाणे जपानी लोकांना दूरच्या वस्तू आवडतात. म्हणून दूरच्या वस्तूबद्दल बोलायची सुरुवातच "आरे वा" अशी होते. हे सारं अचल वस्तूंसाठी. साधारण अशाच धर्तीवर चल - अचल सर्वांसाठी चालणारे हे, ते, त्या तिथले म्हणजे कोनो, सोनो, आनो, दोनो . इथे, तिथे, त्या तिकडे आणि कुठे असं जागेबद्दल बोलायचं झाला की कोको, सोको, आसोको, दोको; दिशांबद्दल बोलायचं झालं की कोचिरा, सोचिरा, आचिरा, दोचिरा ; अशी को, सो, आ, दो ची जणू नवी बाराखडीच शिकायला मिळाली.
त्यानंतर शिकवली गेली ती वेगवेगळ्या देशांची जपानीतील नावे. भारत, इंडिया, हिंदुस्तान इतकी नावे कमी आहेत की काय म्हणून आता जपानीत भारताला "इंदो" म्हणायचं हे कळले. तीच गत आपल्या शेजाऱ्याची . चायना, चीन आणि आता च्यूगोकू . "देशवासीय" म्हणजे "~जिन ". म्हणजे आपण सारे "इंदोजिन". एकूणच या साऱ्यामुळे "भाषा" या प्रकाराचा धसका बसला की मग कुठल्याही भाषेचं नाव काढलं की पळून जायची इच्छा होणार, हे जाणूनच बहुदा प्रत्येक भाषेच्या नावानंतर “go” लावायची पद्धत आहे जपानीत. आपली मातृभाषा मराठीगो, राष्ट्रभाषा हिंदीगो आणि सध्या आपण शिकतोय निहोन्गो.
शिवाय नम्रपणे बोलायचं झालं तर शक्यतो आपल्या समोरच्या व्यक्तींना कधीही तू / तुम्ही म्हणायचं नाही . समजा वीणा नावाच्या मुलीला, तुला काय आवडतं , असं विचारायचं असेल तर “तुम्हाला काय आवडतं ” असं न विचारता “वीणासानला काय आवडतं ” असं विचारायचं . म्हणजे एखाद्या भारतीयानं हे ऐकलं तर अगं मग ती कोण वीणा तिलाच विचार नं, दुसऱ्यांना कशाला विचारतेस असा अनाहूत सल्ला येणार. पण मग थोडा विचार केला आणि “आऊसाहेबांची काय आज्ञा आहे आमच्यासाठी?” असं जिजाऊना आदरपूर्वक विचारणारे शिवराय आठवले.
एकूणात काय तर दोन भाषांमधली साम्यस्थळे आणि भेदस्थळे यांचा अभ्यास करणं हे मजेशीर ठरतंय.
मस्त लिहिताय ... वेगवेगळ्या
मस्त लिहिताय ... वेगवेगळ्या भाषांमधली साम्यस्थळे शोधताना खूप मजा येते, एखादा खजिना शोधल्यासारखी. अजून येऊ दे!
छान सुरवात. फक्त खालील
छान सुरवात.
फक्त खालील सुधारणा करणार का?
नंतर आले ते कोरे, सोरे, अरे, दोरे
सुरुवातच "अरे वा" अशी होते>>>
जपानीत 'अ' नाहीये ते आरे असे असायला हवे
धन्यवाद वैनिल आणि _सचिन_
धन्यवाद वैनिल आणि _सचिन_ !
_सचिन_ - सूचनेबद्दल धन्यवाद. बदल केलाय.
छान लिहिलय.
छान लिहिलय.
शेवटचा परिच्छेद आवडला
शेवटचा परिच्छेद आवडला
धन्यवाद पराग आणि ललिता-प्रीति
धन्यवाद पराग आणि ललिता-प्रीति
>> दोन भाषांमधली साम्यस्थळे
>> दोन भाषांमधली साम्यस्थळे आणि भेदस्थळे यांचा अभ्यास करणं हे मजेशीर ठरतंय.
अगदी अगदी.
सेवा शब्दाबद्दल सांगा ना !
सेवा शब्दाबद्दल सांगा ना !
ओरिहीमे आणि हिकोबोशी यांची
ओरिहीमे आणि हिकोबोशी यांची इंग्रजी नावे काय (किंवा मराठी)?
मस्त लिहिताय.
मस्त लिहिताय.
Wah!!! I thoroughly enjoy
Wah!!! I thoroughly enjoy your series!!
धन्यवाद मंडळी. महेश - अगदी
धन्यवाद मंडळी.
महेश - अगदी योग्य शब्द निवडलात. बहुदा भारतातून जपानमध्ये गेलेल्या बौद्ध भिक्खुंकडून सेवा शब्द पोचला तिथे. अगदी आपल्या मराठीतल्या 'सेवा' सारखाच अर्थ आहे.
aschig - ओरिहीमे आणि हिकोबोशी म्हणजे Vega and Altair
वा छान माहिती. आता आम्हालाही
वा छान माहिती. आता आम्हालाही शिकवा ही भाषा.
शिवाय नम्रपणे बोलायचं झालं तर
शिवाय नम्रपणे बोलायचं झालं तर शक्यतो आपल्या समोरच्या व्यक्तींना कधीही तू / तुम्ही म्हणायचं नाही . समजा वीणा नावाच्या मुलीला, तुला काय आवडतं , असं विचारायचं असेल तर “तुम्हाला काय आवडतं ” असं न विचारता “वीणासानला काय आवडतं ” असं विचारायचं . म्हणजे एखाद्या भारतीयानं हे ऐकलं तर अगं मग ती कोण वीणा तिलाच विचार नं, दुसऱ्यांना कशाला विचारतेस असा अनाहूत सल्ला येणार. पण मग थोडा विचार केला आणि “आऊसाहेबांची काय आज्ञा आहे आमच्यासाठी?” असं जिजाऊना आदरपूर्वक विचारणारे शिवराय आठवले>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>>
झकास.... जुने दिवस आठवले. जपानी भाषेत अंकाचे दोन प्रकार आहेत का? म्हणजे इथे कोरियात तास आणि मिनिटे यांच्यासाठी वेगवेगळे उच्चार्/शब्द आहेत.
जसं १० वाजुन १० मिनिटे याला योल शी - शिब बुन म्हणतात. १० (योल = शिब) असं काहीसं ?