मनोगतावर हिंदी गाण्यांचा कवितारुपी अनुवाद करून बरेच जण टाकतात आणि वाचकांनी मूळ गाणे ओळखायचे असते. कितीतरी जण खूप सुंदर अनुवाद करतात. गाण्यातील मूळ आशय कायम ठेवून भाव आणि शब्द यांचे थोडे स्वातंत्र्य घेतलेले असते. मी ही एक प्रयत्न केला होता. इथे मायबोलीवर हा साहित्यप्रकार टाकण्यासाठी गुलमोहरात वेगळा विभाग नसल्याने सध्या कविता विभागात टाकत आहे.
मूळ गीतः
चांदनी सिनेमातील "लगी आज सावनकी फिर वो झडी है ... "
माझा अनुवादः
आज पुन्हा पावसाची संततधार आहे..
हृदयात पुन्हा त्याच आगीचा अंगार आहे...
काहीसे असेच दिवस होते, जेव्हा आमची भेट झाली होती
बगिच्यात नव्हे, तर हृदयात फ़ुले उमलली होती
आज तेच वातावरण आहे, मात्र ऋतू तो नाही
माझ्या बरोबर पावसाच्याही नयनांत अश्रुंची धार आहे..
आज पुन्हा पावसाची संततधार आहे..
हृदयात पुन्हा त्याच आगीचा अंगार आहे...
कुणीतरी हृदयावर जरा फुंकर घालावे
हृदयाच्या तुकड्यांना एकत्र जोडावे
पण या सर्व स्वप्नांतल्या आणि विचारांतल्या गोष्टी आहेत
भंग पावलेली गोष्ट का कुणी जोडणार आहे...
आज पुन्हा पावसाची संततधार आहे..
हृदयात पुन्हा त्याच आगीचा अंगार आहे...
छान आहे ! मुळ गित कुणाचे आहे
छान आहे ! मुळ गित कुणाचे आहे ?? जावेद अख्तर ?
पण अनुवादातही बर्‍यापैकी गेयता आहे ! फक्त यमक जुळवण्याच्या नादात
"कुणीतरी हृदयावर जरा फुंकर घालावे"
हे खटकतयं ! बघा काही वेगळी शब्दरचना करता येते का ! (पुर्ण दोन ओळींची)
बाकी असा प्रयत्न करायला हवा ! पाडगावकरांनी "कबीर" असंच लिहीलय. पु. ले. शु. !
आनंद_यात्री, प्रतिसादाबद्दल
आनंद_यात्री,
प्रतिसादाबद्दल धन्स.
तुमचे म्हणणे बरोबर आहे. यमक जुळविण्यासाठीच मी शब्दाचे थोडे स्वातंत्र्य घेतले.
मूळ गीताच्या ओळी अशा आहेत
लगी आज सावन की फिर वो झड़ी है
वही आग फिर सीने में जल पड़ी है
कुछ ऐसे ही दिन थे वो जब हम मिले थे
चमन में नहीं फूल दिल में खिले थे
वही तो है मौसम मगर रुत नहीं वो
मेरे साथ बरसात भी रो पड़ी है
लगी आज सावन की ...
कोई काश दिल पे जरा हाथ रख दे (इथे काश असा शब्द आहे की मेरे असा शब्द आहे ते नक्की आठवत नाहीये.)
मेरे दिल के टुकड़ों को एक साथ रख दे
मगर यह हैं ख्वाबों ख्यालों की बातें
कभी टूट कर चीज़ कोई जुड़ी है
लगी आज सावन की ...
छान! शुभेच्छा! एक आपले उगाचच
छान! शुभेच्छा! एक आपले उगाचच मत ठोकतोय! असे प्रकार केल्यामुळे 'प्रतिभाशक्तीचे रेग्युलर सर्व्हिसिंग होते' असे आपले वाटते.
आपल्या या पहिल्या धाग्यात मला तरी गेयता कमी वाटत आहे. पण गेयता आणणे (अशा प्रकारच्या अनुवादांमध्ये ) फार अवघड असते हे मान्य आहे.
अजून गीतानुवादांच्या प्रतीक्षेत!
-'बेफिकीर'!
कोई काश दिल पे जरा हाथ रख
कोई काश दिल पे जरा हाथ रख दे
हीच ओळ बरोबर आहे.
त्या ओळीला फॉलो करणारा बासरीचा पिसही अप्रतिम आहे !
'प्रतिभाशक्तीचे रेग्युलर
'प्रतिभाशक्तीचे रेग्युलर सर्व्हिसिंग' >>>
उपमा छान आहे.
गेयता नक्कीच नाही. खूप काही ग्रेट करायचा विचार नव्हता तेव्हा माझा (२००७ मध्ये केलेला गीतानुवाद आहे). आज मनोगतावर डोकावले तेव्हा याची आठवण झाली म्हणून इथे पोस्टले.
गीतानुवाद हा शब्द आवडला.
माबोवरती असा प्रकार आधीच अस्तित्वात आहे का? मला तरी पहायला मिळाला नाही. फार फार तर "गाणे ओळखा" या गप्पांच्या पानावर एखाद्या कडव्याचे किंवा गीताच्या धृवपदाचे असे भाषांतर करून मूळ गीत ओळखण्याचा खेळ खेळल्याचे आठवते. पन तिथेही कवितेच्या स्वरुपात भाषांतर नसते. गद्य स्वरुपातले असते.
बेफिकीरजी,
मध्यंतरी माझ्या डोक्यात असाही विचार आला की अशाच प्रकारे अनुवादीत गझलही लिहिता येईल का?? पण मी गझल पारंगत नसल्याने त्याच्या वाटेला गेले नाही.
[अवांतरः "मेरा साया" सिनेमातले "तू जहां जहां चलेगा, मेरा साया साथ होगा" या गाण्याची कोणी अनुवादित गझल करेल काय??]
लिहिता येईल असे वाटते. एक
लिहिता येईल असे वाटते. एक प्रयत्न झालेलाही आहे.
एक मतला अस्मादिकांनी रचला होता तो पुढील प्रतिसादात देतो.
धन्यवाद!
गालिब यांचा एक मतला आहे.
गालिब यांचा एक मतला आहे.
हजारो ख्वाहिशे ऐसी कि हर ख्वाहिशपे दम निकले
बहुत निकले मेरे अरमां लेकिन फिर भी कम निकले
माझा सुमार प्रयत्न!
हजारो कामना, एकेक जीवर जन्म संपावा
कितीही मोह व्हावा पण तरी थोडाच भासावा
अवांतर प्रतिसादाबद्दल क्षमस्व! (वरील प्रतिसादाच्या अनुषंगाने दिलेला प्रतिसाद आहे हा!)
-'बेफिकीर'!
माझा सुमार प्रयत्न! हजारो
माझा सुमार प्रयत्न!
हजारो कामना, एकेक जीवर जन्म संपावा
कितीही मोह व्हावा पण तरी थोडाच भासावा
हजारो कामना अशा, की एकेकीवर जन्म संपावा
कितीही मोह व्हावा पण तरी थोडाच भासावा
माझे बे-सुमार करेक्शन !
टवाळराव, हा हा हा!
टवाळराव,
हा हा हा! मस्त!
सुधारणा चांगल्या आहेत पण टेक्निकली करेक्ट नाही आहेत. पण आपण दखल घेतलीत त्याबद्दल आभार!
(अवांतर प्रतिसाद झाला हाही!)
निंबुडा, आपण अजून असे
निंबुडा, आपण अजून असे गीतानुवाद लिहावेत.... हा अनुवाद फार छान आहेत.
छान आहे...अजून गेयता असलेल्या
छान आहे...अजून गेयता असलेल्या अशा गीतानुवादांच्या प्रतिक्षेत!!
शुभेच्छा!!
आभार. डॉक, विजयजी,
आभार.
डॉक, विजयजी, बेफिकीरजी,
ते तेव्हढे गझलेवरच्या माझ्या प्रश्नाचे उत्तर द्या ना
बर्‍याच अनुवादित गझला मी
बर्‍याच अनुवादित गझला मी वाचल्या आहेत.
अल्लाह जानता है ह्या गझलेचा अनुवाद ''देवास ज्ञात आहे'' असा केल्याचे व ती अनुवादित गझल वाचल्याचे स्मरते आहे.
बर्‍याच अनुवादित गझला मी
बर्‍याच अनुवादित गझला मी वाचल्या आहेत. >> अनुवादीत गझला नव्हेत, डॉक. हिंदी गीताची मराठीत अनुवादित गझल! अर्थात मूळ हिंदी गीत म्हणजे एक गझलच असेल तर तुम्ही म्हणता तसे!
छान
छान