कविता

वैशाखाचा निष्ठुर वणवा
वसुंधरेला जाळत होता
जिवा-जिवाला छळताछळता
आकाशाला पोळत होता
*
गर्भप्रफुल्लित मेघसुंदरी
वरुणभेटिला उत्सुक झाली
गदगदुनी मग प्रियकराला
प्रीत-हळी ती देऊ लागली
*
’मेघा’ची ती हाक ऐकुनी
वरूणराजा प्रसन्न झाले
वा-यावरुनी भेटिस जाऊन
सावळ्या प्रिये कवे घेतले
*
मेघप्रिया ती नववा महिना
आवेगाचा भार सहेना
लाजत लाजत वरुणा म्हणते
किति आवळता जरा हळू ना
*
समयी त्याच त्या प्रभाकराने
धाडली पृथ्वीवरती किरणे
मेघाला ती धडकुनी गेली
अविचारी बेदरकारीने
*
प्रसुती वेणा सुरू जाहल्या
किरणांच्या धडकाधडकीने
पाठलाग मग वरूण करतो
वेगाने आणि संतापाने
*
किरणे ती मग भिऊन गेली

आली थंडीची लाट थेट माझ्या मळ्यात
हुडहुडी शिरली
कशी तनामनात
काया थरथरली मस्ती सुरसुरली
कात चुना रंगे पाना-------------त

थंड वा-याचा झोत घेतो गळ्याचा घोट
बट भुरभुरते
कपाळात
रात गहिवरली ऋत शिरशिरली
शीळ उमटते काना-------------त

थंड शिवार रान, मला करी हैराण
धनी विसरू नका
तुम्ही भान
गारवा रुतला, गळा ठसठसला
कळ धुसफुसली अंगा-----------त
रात गहिवरली ऋत शिरशिरली
शीळ उमटते काना-----------त

सांगतो मी ते कर राज मनात धर
चांदणीचा चारा
पेटवी भारा भर
कोर चंद्राची तोडून वेणीत माळ
थंडी राहील कुठून आकाशा---------त
रात गहिवरली ऋत शिरशिरली
शीळ उमटते काना-----------त

जरा वेगळे वाटते ,गावकुस दुखरी वाटते
डोंगरास व्यापलेला अन एकांत त्रासलेला

जरा वेगळे वाटते ,कातरवेळेत घरी जाताना
पाचोळा उधळलेला अन आकांत ग्रासलेला

जरा वेगळे वाटते ,वाळक्या वनात चालताना
वणवा जळलेला ,अन मी भ्रांत विसरलेला

जरा वेगळे वाटते ,गाव अंधारात झोपलेला
लगबगीत मी अन मंत्र मातला जागलेला

जरा वेगळे वाटते अशा वेणा ऊसवताना
आठवणीचे गाव माझ्यातूनही उगवताना

कल्पी जोशी

काल रविवारी
कोणीच नव्हते घरी
सगळेच बाहेर गेलेले
मी निवांत बसलेला कोचवरी
कवितांची वही चाळत
वाचता वाचता रंगलो
आणि माझी एक जुनी
कविता जगलो
...
कवितेच्या एका ओळीत
जीवलग मित्र अचानक आला
आल्या आल्या त्याने
एक नर्मविनोद केला
कोचवर बसूनच मी खळखळून हसलो
काल मी माझी एक कविता जगलो
...
कवितेत मुले, मुली
सर्वजण खेळले अंताक्षरी..आणि
पत्नी गाताना ठसका लागून व्याकुळली तेव्हा...
....इकडे मीच उठून द्यायला गेलो पाणी
इतका गुंगलो....
काल मी माझी एक कविता जगलो
...
कवितेत भावूक होऊन पत्नी म्हणाली
"अशाच एखाद्या तृप्त क्षणी
दोघेही आपण जाउया निघुनी"
कविता जगताना वाटले

एक म्हातारी इब्लीस
अतिशय खडूस
असली विशेषणं कितीही लावली
तरी ती ठरतील फडतूस

चांगला होता म्हातारा
हिच्या जाचानंच गेला बिचारा
आता बसलीय भरत
घरच्याना जाच करत

आठवणींनी कळवळते
रोज रात्री आकाशाकडं पहात बसते
आता तर तिनं शोधलाय एक झगमगता तारा
म्हणते तो पहा तो पहा, तो पहा माझा नवरा म्हातारा

सर्वाना लावायची तिकडं पाहायला दोन दोन तास:
"बघा बघा कसा माझ्यासाठी झगमगून भरतोय उच्छ्वास
चमकून मारतोय मला डोळा
जिवंत असताना असाच करायचा चावट चाळा"

पहाता पहाता म्हातारीच्या डोळ्यात पाणी तरळायचं
तिच्या जाण्याची वाट पहाणा-यांच्या मनातही काही खळबळायचं

व्यथित
========================================

आडवळणाने सदोदित मी शोधीत काही
का बरे सुख माझ्या नशिबात नाही

दुःखानेही सोडून साऱ्या मलाच हेरावे
दुःखसागरात नाव माझी खाई हेलकावे
भेटेल का सागरात मला सुखाचा किनारा
प्राणपणाने मारीन वल्हे साथ देईल का वारा

का रे देवा तुलासुद्धा नाही येत माझी दया
हरेक बापाची असे त्याच्या लेकरावर माया
नव्हते सुख नशिबी माझ्या का दिली ही काया
जशा बिनपंखी पाखराला सांगशी उडाया

बालपण तरुणपण म्हातारपण मी बघतो आहे
पक्त दुःख आणि वनवास भोगतो आहे
थोड्याश्या सुखाची मी करतो अपेक्षा
नाही मला सुखामध्ये लोळण्याची आशा

उरल्या आहेत आता फक्त आशा आणि अपेक्षा

एक वृद्ध सद्गृहस्थ मुंबईच्या रस्त्यावरून
भर दुपारी चालताहेत एक मळकी पिशवी हातात घेऊन,
संगीत ऐकू येते त्यांच्या खिशातून:
मै मै मै कारटून, बज रहा है बार बार दिलका टेलिफून
सद्गॄहस्थ सांगतात, "मित्रहो, ही आमची मोबाईलची ट्यून"

समोशांची गाडी दिसते,पाउल त्यांचे तिथे थबकते
फोन घेतात: "हेलो, हो हो मीच बोलतोय
थोडं थांबता का? नाही ऐकू येत काही, मी बिझी आहे हो खाण्यात.
(समोसेवाल्याला)समोसे द्याहो दोन,
घाला चटणी अजून
अजून, अजून,
जीभ खूश झाली तर ऐकवील मस्तशी धून.
(फोनवर)थोड्या वेळाने फोन करा ना साहेब. एक मिनिट हं, हा समोसेवाला काय म्हणतोय पाहतो
काय बाबा, सव्वाशे रुपये?
खिसे चाचपतात

जाईजुई अन सायल्या
वेचूनी केल्या गोळा
रंगली मैफ़ल बहिणींची
गुंफण्यास गजरे माळा

ओठात धरूनीया सुई
धाकटी म्हणाली ताई
आई बघ आपली आता
पूर्वीची राहिली नाही

घडीघडी मी पहाते
दादाचीच बाजू घेते
दोघींचाही आपला
दुस्वास जणू ती करते

एकेक कळी निवडत मग
थोरली तिला उत्तरते
धाकटे खरे मजलाही
करु काय मुळी न समजते

मी तरी बाई आता
लग्न करुन जाणार
पोटात भिती दाटते
की तुझे कसे होणार

धाकटी होई रडवेली
मज सोडुनी तू जाणार
त्यापेक्षा मजसाठी तू
शोध ना तुझा कुणी दीर

मी वहिनीच्या राज्यात
एकटी कशी ग राहू
टोमणे हरघडी कुचके
मी सांग कशी ते सहू

कामाची राधाबाई
अजिबातच ऐकत नाही

सायेब, थोडा येळ मिळेल का? जरा खाजगी बोलायचं आहे
धोंडीबा, ये, ये ना, सांग काय सांगायचं आहे
सरकार, मी कृषी-कॊलेजचा मजूर आज तीस वर्ष झाली, तुमी प्राचार्य माझं
अरे हो हो मी ओळखतो तुला चांगलं,नि:शंकपणे सांग काय म्हणणं आहे तुझं
जरा खाजगी,
असुदे, सांग तू
जरा घरगुती
अरे असुदे रे, बोल तू
साएब, क्वाटरमधली कामगारं लई चिडवाचिडवी करत्यात
जाता येता टोचत्यात
सायेब, मला, बायकोला... माझं काय न्हाई मी घ्येत मनावर,
खरं बायकु माझी, हरदयानं लई नाजुक खरोखर
हरदयानं
व्हय हरदय हरदय, हीतं असतं ते, छाताडात, रगत साफ करतय ते
हं, हृदय!!
त्येच. लई नाजुक तिचं हरदय.

बाबा रागावले, मीही मग चिडलो
त्यानी थप्पड मारली
मी त्यांची नव्या कवितांची पानं फाडली
त्या पानांच्या होड्या बनवल्या
आणि एका ओहळात नेउन सोडल्या

दु:खांच्या होड्या सोडत मी मोठा झालो
पुढेपुढे तो ओहळ बनला पुरता दु:खाचा्च
प्रेमभंग, प्राध्यापकानी केला अपमान वर्गात, ट्राफ़िक हवालदारानं रस्त्यात
पहिली बाटली रिचवली तेव्हा बाबानी दिलेला लुक
पर्रिक्षेत फेल झालो तेव्हा आईनं मारलेली चपराक
चढत्या भाजणीची दु:खंच दु:खं
होड्याच होड्या,विविधरंगी लाल, पिवळ्या, काळ्या
विविधाकार,लहानमोठ्या
एक तर बनवलेली भली दांडगी अख्ख्या महाराष्ट्र टाइम्सची-आत्महत्येची
एकदा ठरवलं बघुया तरी ह्या होड्या कुठं जातात