समाज

पाच वर्षांपूर्वीची ही गोष्ट. भांडारकर संशोधन मंदिरावर काही गुंडांनी हल्ला करून ग्रंथालयाची नासधूस केली होती. तिथल्या कर्मचार्‍यांना मदत करायला आम्ही काही विद्यार्थी गेलो होतो. ग्रंथालयाची अवस्था अतिशय वाईट होती. कपाटं फोडलेली, पुस्तकं इतस्ततः फेकलेली. अनेक जुन्या, दुर्मिळ पुस्तकांची पानं निखळून वार्‍याबरोबर उडत होती. पोलीस, छायाचित्रकार, दूरचित्रवाणीचे छायाचित्रणकार ती पुस्तकं अगदी सहज तुडवत होते. एरवी सर्वत्र पोपटपंची करणार्‍या डगलेवाल्यांना, दाढीवाल्या समाजसेवकांना या ग्रंथालयात येऊन पुस्तकं आवरण्याचं काम करणं परवडण्यासारखं नव्हतंच.

१९८५/६ चं गिरगाव. अगदी पुलंनी असामी असामीत रंगवल्यासारखं. मे महिन्यातल्या पायरी ।़।़ हापूस पासून ते शहाडे आणि आठवले पर्यंत जसं पुलंनी सांगितलं तसंच. या गिरगावात गोऱ्या रामाच्या मंदिरासमोरच्या गंगाराम खत्री वाडीत मी रहात असे.