गेल्या अनेक दिवसांपासून माझ्या मराठी मनात खदखदत असलेली एक गोष्ट आज बोलून दाखवीन म्हणतो. एकीकडे मराठी भाषा दिन साजरा करत असताना आणि आम्ही मराठी आहोत असं म्हणत उत्तम आणि सकस साहित्यनिर्मिती करत असताना आपण आपल्याच मायमराठीत अनेक अनावश्यक परभाषिक शब्द - प्रामुख्याने इंग्रजी शब्द - घुसवत मराठीचा अपमान करुन तिचे भ्रष्ट रूप सादर करत आहोत.
लहान असताना नेहमी आयुष्य म्हणजे एक मोठ्ठीच्या मोठ्ठी फॅक्टरी आहे असं वाटायचं. अजूनही वाटतं.
आज थोडं नॉस्टॅल्जिक झाल्यासारख होतय. असं होतं कधी कधी. एखादं जुनं पुस्तक परत हातात घेतल जात, internet वर भटकताना एखाद गाण लागत, कवितेची ओळ सापडते, बातमी उघडली जाते आणी कशाचा कशाला संबंध नसलेल्या आठवणी फसफसुन वर येतात. आज महाराष्ट्र टाईम्स च्या site वर सुनीताबाई देशपांड्यांच्या निधनाची बातमी सापडली आणी पु.ल.-सुनीताबाई, त्यांची पुस्तकं, नाटकं, माझे शाळा-कॉलेजातले दिवस अशी फरफट निघाली.
‘जे पिंडी ते ब्रम्हांडी!!’ .....
.......
आयुष्याच्या slambook कडे जरा डोकवून पाहिलं तर भूमितीचेच आकार डोळ्यासमोर उभे राहतात. समांतर आणि छेदणाऱ्या रेषा, प्रतल हे जणू परस्पर मानवी संबंधाचे प्रतिक असल्याचा भास का बरं होतो? समज आल्यापासून आपण कितीतरी मिती अनुभवतोच की !!!.....
.......
समांतर रेषा म्हणजे आयुष्याच्या रुळावर कधीही न भेटणाऱ्या किंवा अनोळखी व्यक्तींसारखाच... तर एकमेकांना छेदणाऱ्या रेषा अगदीच कुठेतरी भेटल्याची खुण असल्यासारख्याच नाहीत काय?
......
कोण गती जगलो हे जीवन? केली किति पापे?
हरि, हरि आता सगळ्या दु:खा, शिणलो भवतापे |
जुही चावलाने 'डर' सोडून आणि पायलने घर सोडून कुठेही एक्स्पोज केले नाही.
'सूं खबर' हे दोन शब्द सोडले तर ती माझ्याशी हिंदी किंवा मराठीत बोलायची. टोन मात्र गुजराथीच असायचा. माटुंगा की माटुंगा रोड येथे कोठेतरी डॉन बॉस्को नावाची शाळा आहे तेथे ती राहायची. गुजराथी कुटुंबातील ती मोठी मुलगी होती आणि लग्न झाल्यानंतर पुण्याला आली होती. एका जवळच्या ओळखीच्यांची ती नातेवाईक होती. नंतर ते जवळचे ओळखीचे लांब राहिले आणि ही जवळची झाली.
माणसाला दोन भुका असतात. पोटाची आणि पोटाखालची.
पहिली भूक भागल्याशिवाय माणूस जगू शकत नाही आणि दुसरी भूक भागल्याशिवाय जगला असे म्हणता येत नाही.
फिर किसी शाखने फेकी छाव
फिर किसी शाखने हाथ हिलाया
फिर किसी मोडसे उलझे पाव
फिर किसी राहने पास बुलाया
तिला आवडतो तो
तिच्या कलेकलेने वागणारा
दुरुनच तिला भक्कम आधार देणारा
एखाद्या दिवशी तिला तिची हक्काची स्पेस देणारा
आणि तरिही सदैव सोबत असणारा
चांदण्यांच्या गराड्यात राहुनही
तिच्यात स्वतःचंच प्रतिबिंब शोधणारा
त्याला आवडतात त्या
एकच नाही, तर सगळ्याच
भावतं त्याला प्रत्येकीतलं वेगळेपण
त्यांचं एकत्र राहुन आभाळ उजळवुन टाकणं
तो जवळपास असला तरी त्याच्या मागेपुढे न करणं
लुकलुकत का होइना स्वतःचं अस्तित्व जपणं
कुठलाही मोठेपणा न मिरवता दुसर्याला मोठेपण देणं
त्याच्या दररोज बदलत्या रुपाला आपलं कोंदण घालणं
त्याला हवं तेव्हा त्याची स्पेस देणं
अन कधीतरी एखादीचं नकळत विझुन जाणं
महिला दिनाच्या निमित्ताने....
ती कोण आहे,काय आहे
हा मुद्दा तसाही थोडासा गौणच...
महत्वाचं ती कशी आहे..
पण मन वगैरे मात्र जरा स्तोमच..
म्हणजे...
ती वागायला,बोलायला कशी आहे
ते सोडा हो...
अहो! ती दिसते कशी? हा खरा मुद्दा...
तिन सुंदरच दिसायला हवं...
कारण..कारण ती स्त्री आहे...
तिची ओळखच 'ती'च स्त्री असणे आहे...
....पण त्याला कुठे आहेत अशा काही अटी??
कारण तो पुरुष आहे नं..
त्यान हुशार असावं,कर्तुत्वान झळकावं...
इतकीच माफक अपेक्षा त्याच्याकडून !!!
आणि तीही पूर्ण नाही झाली
तरीही काssही हरकत नाही...
...कारण त्याच पुरुष असणंच
जन्मतः मिळालेलं जणू यशच त्याचं !!!