या गोजिरवाण्या घरात
कुवेतच्या महाराष्ट्र मंडळात झालेल्या "पाककला" स्पर्धेत भाग घेतला होता. त्यात तीळ हा मुख्य घटक वापरुन पदार्थ बनवायचा होता. ह्या पाककला स्पर्धेतली माझी कल्लाकारी
आणि हो... मेहेनतीचं सार्थक झालं हं...... बक्षिस मिळालं
कुवेतच्या महाराष्ट्र मंडळात झालेल्या "पाककला" स्पर्धेत भाग घेतला होता. त्यात तीळ हा मुख्य घटक वापरुन पदार्थ बनवायचा होता. ह्या पाककला स्पर्धेतली माझी कल्लाकारी
आणि हो... मेहेनतीचं सार्थक झालं हं...... बक्षिस मिळालं
साहित्यः
१ मुठ्भर सुकट,
२ कान्दे,
२ पाकळ्या लसुन ठेचलेला,
१हिरवी पोफळी मिर्चि,
४-५ पाने कढिपत्ता,
१ मोठा टोमेटो,
अर्धा चमची हळद,
२ चमचे मसाला,
चविनुसार मिठ,
३ पळ्या तेल,
कोथिंबिर.
बनवण्याची पध्द्त:
१)सुकटीची डोकी काढुन घ्यावित.
२)थोड्या कोमट पाण्यात १० मिनिटे टाकुन ठेवावी.नन्तर काढुन ताटात ठेवावि.
३)कढईत तेल गरम करावे,ठेचलेल्या लसनाच्या पाकळ्या, कढिपत्ता,टाकुन घ्यावा.नन्तर कान्दा उभा कापुन, हिरवी पोफळी मिर्चि चौकोनी तुकडे करुन,टाकुन घ्या.कान्दा गुलाबी होईपर्यन्त परता....
बोरं नांव उच्चारल्यावर आंबट-चिंबट बोरं अगदी सहज डोळ्यासमोर येतात .शाळेच्या बाहेर बोरं,विलायती इमली,हिरव्या कंच चिंचा ,खिरण्या,करवंद असा रानमेवा विकणारे दादा-मावशी आठवायला लागतात."पॉकेटमनी"मिळत नसल्याने कधी विकत घेतले नाही.पण वडिल या हंगामी चीजा आणायचे त्यामुळे भरपूर आस्वाद घेतला.चिंचा,शेतूत,पेरु ,सीताफळ आणि रामफळाचे झाड आमच्या अंगणातच होते.मोठ्या टपोर्या जांभळाचे झाड जवळच्या घरात होते.लहान गाव असल्याने बोरं ,करवंद,खिरण्या ,बालम काकडी,चिबुड हा रानमेवा मुबलक मिळायचा.
दोनेक महिन्यापुर्वी ईथे विचारले होते तेलपोळी विषयी.. त्या बीबी वर मी पा.कृ देते असा रि. दिला आणी विसरुन गेले. ह्या वेळी संक्रांतीला काही कारणाने करता नाही आली पुपो. मग ४-५ दिवसांनी खावीशी वाटु लागली.
पुपो ती पण तेलावरची करताना खुप काळजी घ्यावी लागते. एकतर ती भरपुर तेल (पचपच असा आवाज येईपर्यंत तेल) यावर पुपो न पलटता पोळपाट फिरवुन लाटावी लागते हलक्या हाताने. आज्जी दरवेळी मी पुपो लाटताना म्हणायची "पोरगी पहावी व्हटात, आणी पोळी पाहावी काठात".. तर अशी ही पुपो नाजुक, हलक्या हाताने, एकाच दिशेत लाटणं फिरवुन लाटावी लागते.
मग सकाळी डाळ + गुळ शिजत घातले.
क्रमवार कृती खालीलप्रमाणे.
पुरणः
खरंतर हा अगदी पारंपारिक पदार्थ आहे. मी यात घरात असलेली पिठं वापरली. ठरवल्यापासून पटकन होणारा पदार्थ असल्यामुळे इथे शेअर करावासा वाटला.
साहित्य :
ज्वारीचं पीठ १ वाटी
बाजरीचं पीठ १ वाटी
नाचणीचं पीठ १ वाटी
बारीक रवा (कच्चा) पाव वाटी
२ कांदे बारीक चिरलेले
चिरलेली कोथिंबीर
४ लसूण पाकळ्या बारीक चिरून (लसूण पात मिळाली तर मस्त.)
लाल तिखट, हळद, ओवा, मीठ आणि जिरं.
कृती : सर्व पिठं, रवा, चिरलेला कांदा, कोथिंबीर, लसूण एकत्र करून पाणी घालून नेहेमीप्रमाणेच धिरड्याला भिजवतो तितके सैलसर भिजवून घ्यावे. त्यात चवीनुसार लाल तिखट, हळद, ओवा, मीठ, जिरं, घालून १० मिनिटं झाकून ठेवावं.
साहित्य-
मेथीची जुडी- 2
लाल तिखट- आवडीनुसार
गरम मसाला – आवडीनुसार (मी ½ चमचा घेतला)
हळद- ½ चमचा
बाटी साठीचे साहित्य-
गव्हाचे पीठ- 2 वाट्या
रवा- ¾ वाट्या
थोडे तीळ
ओवा
मीठ- चवीनुसार
कृती-
प्रथम बाटी साठी पीठ भिजवून घ्यावे. गव्हाचे पीठ + रवा + तीळ + ओवा + मीठ असे सर्व (असल्यास चमचाभर दही) चांगले घट्ट भिजवून घ्यावे(डाल-बाटीच्या बाटीप्रमाणे). हाताने गोल गोल बाटी तयार करून घ्याव्यात.
मध्यपूर्व आशियातील खाद्यसंस्कृती
माहेर मासिकासाठी लिहिलेला हा लेख, नक्की कुठल्या महिन्यात छापून आला ते आठवत नाहिये. पण तेव्हा इथे देता येणार नव्हता म्हणून आत्ता पोस्ट करते आहे.
काल लग्नाचा वाढदिवस होता म्हटलं नवर्यासाठी काहीतरी स्पेशल करुया. पाईनॅपल केक तर तयार झाला होता. साथ में कुछ झणझणीत मंगता था. थोडी पुस्तकं चाळली. खालच्या दुकानातून चिकन घेऊन आले. वेगळं काय करावं हा विचार होताच. पण म्हटलं, आधी मॅरीनेशन तर करुन ठेवूया मग बघू पुढचं पुढे.
लग्गेच कृती सुरु केली. पुस्तकातली रेसीपी आणि माझी अक्कल ह्याचा छानसा(?) मेळ साधून सुपरहीट चिकन तयार झालं. अतिशय चविष्ट दिसणारं आणि लागणारं चिकन करायला अगदीच सोप्पंय.
साहित्य : मॅरिनेशन साठी
१ किलो चिकन,
काळण्याची भाकर, आंबाडीची भाजी
अगं, ती तर लई ग्वाड लागती.
अवं, नुसतीच काळण्याची भाकर अन नुसतीच आंबाडीची भाजी
वर तेलाची धारच नाही, मला दादला नको गं बाई, नवरा नको गं बाई..
शाहीर साबळे यांच्या आवाजातले, नाथांचे हे भारुड, मी लहानपणी रेडीओवर अनेकदा ऐकत असे, त्यावेळी
आईकडे मी, आंबाडीची भाजी कर, म्हणून हट्ट करत असे. आईला हि भाजी अर्थातच माहीत होती, पण ती
त्यावेळी मुंबईत मिळत नसे. मग मलकापूरला गेलो, कि आजीला सांगू, असे सांगत ती माझी समजूत काढत
असे.
मलकापूरला जाणे व्हायचे ते मे महिन्यात आणि त्यावेळी, उन्हाळ्यात तिथे फारच कमी भाज्या मिळत.