Bon Appétit ... भाग २ (शेवटचा)

Submitted by सॅम on 7 August, 2009 - 13:32

मागच्या भागात पॅरिसमधील भारतीय व फ्रेंच खाण्याबद्दल लिहिलं. आता काही मी खाल्लेल्या (आणि मला आवडलेल्या) आंतरराष्ट्रीय डिशेसबद्दल ...

मोरोक्कन:
पुर्वी मोरोक्कोत फ्रेंच लोकांची वसाहत असल्याने बरीच मोरोक्कन हॉटेल इथे आहेत. ही हॉटेल्स आतिल-बाहेरील नक्षीदार सजावटीमुळे एकदम उठुन दिसतात. अगदी अरेबियन नाइटस् किंवा अल्लादिनची आठवण करुन देणारी! पण इथेही फक्त नॉनवेज! ते फ्रेंचांसारख उघड दिसणारे नाही. चांगलं शिजवलेलं असतं. माझ्या (एका ज्ञानी) फ्रेंच सहकार्‍याच्या मते, युरोपात हवामान थंड असल्याने मांस जास्त न शिजवता खाउ शकतात, पण आफ्रिका / दक्षिण आशिया इथल्या उष्ण हवेमुळे अन्न चांगलं शिजवुनच घ्याव लागतं!

तर मोरोक्कन हॉटेलात असेही जास्त पर्याय नसतात. इथले पदार्थ म्हणजे कुसकुस (Couscous) आणि ताजिन (Tajine).
कुसकुस म्हणजे आपल्या वरीच्या तांदुळासारखा दिसणारा प्रकार. त्याच्याबरोबर घ्यायला गाजर, बटाटे व इतर भाज्याचे मोठ्ठे मोठ्ठे तुकडे घातलेला पाणीदार रस्सा आणि चिकन/मटन/सॉसेज/बीफ यातलं काहीतरी. वरुन घालण्यासाठी भिजवलेले बेदाणे, छोले तसंच मस्त तिखट सॉस! (आपल्यासारख्या) शाकाहारींसाठी बरोबरचा मांसाहार नसलेली शाकाहारी व्हरायटी पण घेता येते. इथे वर्णन करता आले नसेल पण मस्त लागते ही डिश.

पण मला आवडलेली डिश म्हणजे 'ताजिन'. यासाठी स्पेशल मातीचं भांड असतं. त्या भांड्यात सगळ्यात खाली चिकन/मटन/बीफ चा तुकडा त्यावर गाजर, बटाटा व इतर भाज्यांचे मोठ्ठे तुकडे, वेगवेगळे मसाले, काही अंबट-गोड फळांचे तुकडे, थोडे दाणे... हे सगळं भट्टीत १५-२० मिनीट झाकुन शिजवायचं... वरच्या सगळ्या पदार्थांची चव त्यात अशी भिनते, मांस/भाज्या शिजुन मस्त मउ झालेल्या असतात. आहाहा काय मस्त लागतं म्हणुन सांगु! पण यात शुद्ध शाकाहारी पर्याय नाही!

मोरोक्कन मधेपण आपल्यासारखचं, जेवताना पाणीच प्यायचं आणि जेवण झाल्यावर त्यांचा चहा घ्यायचा. त्या चहाचा आणि आपल्या चहाचा काही संबंध नाही. त्यांचा चहा म्हणजे गरम पाणीचं, पण चव मस्त असते! त्याहुन मस्त म्हणजे नक्षिदार सुरइ-ग्लास आणि त्या ग्लासात चहा ओतायची कसब. उंचावरुन सुरइतुन कपात चहा ओतताना बघुन आपल्यालापण तसा प्रयत्न केल्यावाचुन राहावत नाही!

जपानी:
इथे प्रत्येक गल्लीत एक जपानी हॉटेल असते! त्यांची प्रसिद्ध डिश म्हणजे सुशी आणि माकी. मी ऐकुन होतो की सुशीत कच्चा मासा असतो, पण मला काही केल्या विश्वास बसत नव्हता. मला एकच प्रश्ण, "कच्चा कशाला?"! शेवटी प्रत्यक्ष खाल्यावरच विश्वास बसला. सुशी म्हणजे भाताच्या छोट्या मुदीवर कापलेला मासा, तो सॉसमधे बुडवुन चॉपस्टिकनी धरुन खायचा! हो... थोडा प्रयत्न केल्यावर मी चॉपस्टिकनी भातही खाउ शकलो. जपानी जेवणात शेवया (नुडल्स्) नाहीत. यांच्याकडे भात, मासे व इतर (सर्व) सागरी प्राणी खातात. मला तर वाटतं आपल्याला बागेत भेळेच्या गाड्यांसमोरुन जाताना जसं वाटतं (उम्म्म्म्) तसं यांना मत्स्यालयात वाटत असणार! जे काही मासे आत्तापर्यंत खाल्लेत त्यात 'सालमन' मला सगळ्यात आवडला.

जपानी जेवणाबरोबर प्यायची 'साकी', म्हणजे जपानी दारु. ती गरम असते हे मला पिल्यावर (तोंड भाजल्यावर) कळलं. चव ठिकठाकच... पण चवीसाठी दारु कोण पितो! त्यातुन मी रसना/कोकम/लिंबु सरबत आवडणारा त्यामुळे याहुन जास्त मत देउ शकत नाही!

चायनीज:
जगात सगळीकडे चायनिस हॉटेल भरपुर आहेत असं ऐकलं होतं. पण इथे नाहीत. क्वचीत कुठेतरी दिसतात. अर्थात चायनीज पदार्थ प्रत्येक देशात वेगवेगळ्या चवीचे असतात हे पुन्हा सांगायची गरज नाही! आम्ही तर एकदाच गेलो होतो... काही खास सांगण्यासारख पण नाही Sad

थाई:
थाई लोकं दिसायला चीनी असली तरी त्यांचं जेवण बरचं आपल्यासारखं असतं! आपण (निदान मी तरी) या सगळ्या लोकांना 'चीनी'च म्हणतो पण आपापसात प्रचंड तफावत असते म्हणे (बहुदा जसं मराठी, गुज्जू, बिहारी आणि बंगाली या 'इंडियन्स' मधला फरक). थाई जेवणात मसाले फक्त आपल्यापेक्षा थोडे कमी असतात. नारळाचा भरपुर वापर करतात. हे जेवण पण मला फार आवडलं. शाकाहारी पर्याय मात्र जास्त नसतात. त्यामानानं सी-फुड बरचं असतं. आम्ही मोठ्या मुश्किलीनी 'व्हेज फ्राइड राइस' करायला सांगितला (तेंव्हा फ्रेंच काहीच येत नव्हतं)... अगदी आपल्या इथल्या सारखा केला होता!

इटालियन:
इटालियन हॉटेलही इथे बरीच आहेत... बहुधा सगळीकडेच असतात. यांची सर्वात चांगली गोष्ट म्हणजे शाकाहारी डीशेस.. त्याही भरपूर! यांच्या बेसिक डिशेस म्हणजे पिझ्झा आणि पास्ता. पिझ्झामधे साध्या 'मार्घेरिटा' पासुन सुरु होउन बर्‍याच प्रकारचे शाकाहारी पिझ्झे मिळतात. पास्ता तर अनेक प्रकारचे असतात. त्यामधे नेहमीचे म्हणजे स्पॅघेटी (Spaghetti), राविओली (Ravioli), फुसिली (Fusilli), पने (Penne)... जास्त मसालेदार नसले तरी चवीला मस्त.

आमच्या कँटिनमधे बर्‍याच वेळा 'लसान्य' ही अजुन एक इटालियन डिश खायला मिळाली. सपाट पास्ता, चीज, टोमॅटो सॉस, बारिक तुकडे केलेलं बीफ यांचे एकावर एक थर, अशी ही डिश. भरपुर तेल घातलेली ही डिश ब्रेडबरोबर खायला मजा वाटते.

या सगळ्यामुळे, इटलीला गेल्यावर खायचे हाल होणार नाहीत असं वाटतय!

तिबेटि:
तिबेटी जेवण जेवायचा योग अचानकच आला... तेही अगदी Valentine Day ला! जेवणाबरोबरच हॉटेलची अंतर्गत सजावटही आकर्षक होती. तशी टिपिकल सजावट... दलाइ लामांचा मोठ्ठा फोटो आणि लाल रंगाचा भरपुर वापर. तिच ती चार तिबेटी संथ गाणी लावलेली (त्यातलं एक तर ऐकुन ऐकुन आम्हाला पाठही झालं!!)

इथेही शाकाहारी पर्याय बरेच होते. पदार्थ आपल्यासारखे मसालेदार नसतात. त्यातला एक मोमोस नावाचा आपल्या मोदकासारखा (पण गोड नाही) प्रकार असतो. डेसर्ट पण मस्तच होते. राइस पुडिंग सारख काहितरी...

इथे मात्र कुठलीही दारु आम्ही प्यायलो नाही! (दलाइ लामांसमोर दारु प्यायची!!) इथे प्यायचा चहा... हाही आपल्यासारखा नाही... मी घेतलेला लोण्याचा चहा (Butter Tea) तर मस्तच होता.

तशी आम्हाला आत्तापर्यंत दोनच तिबेटी हॉटेल्स दिसली. ऑफिसमधे आल्यावर बघितलं तर कोणाला माहितीच नव्हतं... मग आपल्या शेजार्‍यांच्या (तिबेट) जेवणाची जरा स्तुती केली, बघु कोणी फ्रेंच सहकारी जातोय का ते!

तर... आत्तापर्यंत एका वर्षात काहीह मुद्दाम न ठरवता येवढ्या चवी घेउन झाल्या. आता बघु पुढच्या वर्षभरात अजुन किती देश या यादित फोडता येतात ते....

गुलमोहर: 

इथे कलकत्त्यात काही तिबेटी पदार्थ बरेच लोकप्रिय आहेत. मोमो म्हणजे आपल्या उकडीच्या मोदकांचाच एक प्रकार म्हणा ना.. फक्त आतलं सारण चिकन,मटण, पोर्क किंवा शाकाहारी असतं आणि त्या बरोबर गरमगरम सूप प्यायचं.. थुकपा म्हणून आणखी एक पदार्थ असतो - म्हणजे सूप मधे नूडल्स आणि भाज्या किंवा मांसाचे तुकडे असतात.
असो. लिहितालिहिताच भूक लागलीये.. Happy

दोन्ही लेख आवडले पण पदार्थ मात्र शाकाहारीच...
ताजिनची क्रुती वाचून वालाच्या शेंगांच्या पोपटीची आठवण झाली आणि तोंडाला पाणी सुटले. Happy
पण पोपटीमध्ये मात्र शाकाहारी व मांसाहारी दोन्ही पर्याय उपलब्ध आहेत.

फार छान लिहिले आहे....

या सगळ्यामुळे, इटलीला गेल्यावर खायचे हाल होणार नाहीत असं वाटतय >>>
हे मात्र खर आहे आणि नाहिपण .. प्रत्यक्श अनुभवावरुन सान्गते ...
आपण मान्साहारी जरी खात असलो तरि इटलीत काय काय खातात (आश्च्र्यायाची बाहुली )हे बघुन आपल्याला नकोसे होते....
(आपल्या ह्या लेखावरुन प्रेरणा घेउन माझ्याही इटलीच्या अश्याच अनुभवबद्दल लवकरच लिहेन म्हणतेय..)

>>जपानी जेवणात शेवया (नुडल्स्) नाहीत.
जपानी जेवणात रामन (किंवा रामेन) नूडल्स् (टॉप रामेन वगैरे आपल्याकडे मिळतात त्यांचे मूळ या रामनकडे) , सोबा नावाच्या नूडल्स् (या बर्‍याचदा पोर्कबरोबर किंवा श्रिंप्सबरोबर खाल्या जातात पण टोफू घालून पण मिळतात) हे दोन नूडल्स् प्रकार तर बर्‍यापैकी प्रसिद्ध आहेत. अजून आहेत पण मुद्दा असा की जपानी जेवणात नूडल्स् नाहीत हे खरे नाही.
बाकी माहिती छान.

सॅम, सुरेख लिहिलयंस आणि सुरेख फोटो.
काही मोरोक्कन हॉटेल्समध्ये बर्‍यापैकी व्हेज प्रकार मिळतात. बार्सिलोनाला एका मोरोक्कन रेस्टॉ. मधे अप्रतिम असं एगप्लांट मॅश खाल्लं होतं. त्यात चिली स्ट्फ केलेले ऑलिव्हज, भरपूर ऑऑ होतं आणि अगदी वांग्याचं भरीत खावं तसं वाटलं होतं. बरोबर ओव्हनमधून काढलेली गरमागरम 'पान' नावाची ब्रेड. वेगेवेगळ्या बकलावा सारख्या पेस्ट्री तर अप्रतिम होत्या. एक ताज्या भाज्या टाकून बनवलेली भाजी पण सुरेख होती.
बाकी युरोपमध्ये छोट्या गावात व्हेज खाणार्‍यांचे सहसा हालच होतात.

प्रतिक्रियांबद्दल सर्वांचे धन्यवाद!
मागचा पुर्ण आठवडा सुट्टीवर होतो त्यामुळे आभार उशिरा देत आहे!
मेधा,
>> ताजिनची क्रुती वाचून वालाच्या शेंगांच्या पोपटीची आठवण झाली
हो का, मला माहीती नाही तो प्रकार.
vegayan,
>> हे मात्र खर आहे आणि नाहिपण .. प्रत्यक्श अनुभवावरुन सान्गते ...
बरोबर! मागच्याच आठवडाभर इटलीला गेलो होतो. मी स्वत: कितीही पिझ्झा खाउ शकतो त्यामुळे मला काही अडचण झाली नाही पण माझ्या बरोबरच्यांना दोन दिवसांनंतर पिझ्झा बघायलापण आवडेना!!
क्ष,
>> जपानी जेवणात रामन ..., सोबा नावाच्या नूडल्स् ... बर्‍यापैकी प्रसिद्ध आहेत.
आभार, मला माहिती नव्हतं, इथे कुठे जपानी हॉटेलमधे ह्या मिळत नाहीत. लेखात जरुर सुधारणा करीन.

छान लिहिलयस सॅम.
पण थाई जेवणच्या बाबतीत >>शाकाहारी पर्याय मात्र जास्त नसतात>> ह्याबद्दल माझा अमेरिकेतला अनुभव जरा वेगळा आहे. थाई जेवणात रिक्वेस्ट केल्यास ते लोक (मोस्ट्ली) कुठल्याही डिश मध्ये चिकन/बीफ/श्रिंप इ. च्या जागी टोफू घालून ती डिश व्हेजिटेरियन बनवून देतात.

सॅम लेख आवडला.
तिबेटी हॉटेलात देतात तो याकच्या दूधाचा (की लोण्याचा) खारट चहा नाही का घेतला, की तोच तो बटर टी. मला आवडला होता पण बर्‍याच सहकार्‍यांना आवडला नव्हता, जेवनानंतर सूप काय प्यायचे असे म्हणत त्यांनी घेतला नव्हता.
बाकी खुसखुस हा प्रकार मलापण फार आवडतो. इटालीयन रिजोटो भाताबद्दल नाही का लिहीलेस, यात पण बरेच शाकाहारी प्रकार असतात की मश्रुम टाकुन, मटार टाकुन आणि या सगळ्या देशातल्या गोड पदार्थांबद्दल पण लिही की.

याकच्या दूधाचा << रुनी याक हा नर असतो. याकची मादी म्हणजे द्री. तिबेटीयन लोक उगीच खपवतात याकच्या नावावर Proud

मो,
>>थाई जेवणात रिक्वेस्ट केल्यास
आधि फ्रेंच काहीच येत नव्हतं त्यामुळे रिक्वेस्ट करण आवघड जायचं. शेवटी हॉटेलच्या मालकावरपण अवलंबुन आहेच की!
रुनी,
बहुतेक तोच तो बटर टी. इटालियन भात अजुन तरी बघितला नाहीये...

Happy मस्तच लिहिला आहे हा लेख Happy
मोरोक्कन जेवण जेवले नाहीये कधी. ते जेवुन पहायला पाहीजेच.

<<थाई जेवणात मसाले फक्त आपल्यापेक्षा थोडे कमी असतात>> ऑथेंटिक थाई जेवणात आपल्यापेक्षा जास्त मसाले आणि तिखट असते. इतर देशात मिळणारे थाई जेवण त्या त्या देशाच्या चवी लक्षात घेऊन बदललेले असावे ( आठ्वा भारतीय चायनीज, किंवा आधीच्या लेखातले फ्रान्स मधले भारतीय जेवण)

<<आपल्याला बागेत भेळेच्या गाड्यांसमोरुन जाताना जसं वाटतं (उम्म्म्म्) तसं यांना मत्स्यालयात वाटत असणार>> Lol आधी जपानी लहान मुले मत्स्यालयात खरच""यम्मी , टेस्टी " ( ओइशिसोउ) अशी प्रतिक्रिया देतात ते बघुन हसायला यायचे फार. नंतर माझ्या मुलीने पण हिच प्रतिक्रिया दिल्यावर धक्का बसला होता Uhoh
'साकी' -> साके. गरम किंवा थंड दोन्ही पिता येते. बहुतेककरुन हिवाळ्यात गरम, उन्हाळ्यात थंड.
रच्याकने रामेन हा जपानी पदार्थ नाही. कोरिया किंवा चायना कडुन आलेला आहे. रामेन लिहिताना सुद्धा परभाषेतल्या शब्द जसे लिहितात तसेच लिहितात. जपानी जेवणात उदोन आणि सोबा नावाचे नुड्ल्स अगदी महत्वाचे आहेत.

>>बार्सिलोनाला एका मोरोक्कन रेस्टॉ. मधे अप्रतिम असं एगप्लांट मॅश खाल्लं होतं. त्यात चिली स्ट्फ केलेले ऑलिव्हज, भरपूर ऑऑ होतं आणि अगदी वांग्याचं भरीत खावं तसं वाटलं होतं.

मला वाटतं हे 'बाबा गनूश' का काय म्हणतात ते असावं.