चित्रपट कसा वाटला - ६

अमितव + 1
येह - पर्सनल प्रतिसाद इग्नोरच करावेत..

इतक्या भाषेतले सिनेमे, पुस्तकं वाचता त्याबद्द्ल आवर्जुन लिहिता त्याचं खूप अप्रुपही वाटतं.
>>>
+७८६

मलाही याचे अप्रूप आश्चर्य कौतुक वाटते.
हल्ली या धाग्यावर किंबहुना ईतरही धाग्यावर मराठी चित्रपटसृष्टी आणि बॉलीवूड विरुद्ध साऊथचे सिनेमे याची खूप चर्चा चालते. आता तर मुद्देही तेच तेच होऊ लागलेत. पण या चर्चेपलीकडे जाऊन त्या त्या भाषांतील सिनेमांबद्दल ईतक्या प्रमाणात मृणालीच लिहितात. त्यामुळे त्यांच्या पोस्ट आवर्जून वाचतो.

मध्यंतरी कुठलातरी एक आयडी आला होता त्याचा उल्लेख अमितव या आयडीने वाहत्या पानावर केला होता आणि तो माझा असल्याचे म्हटले होते. कसे कळते हे ? माझा शांत माणूस नंतरचा हा दुसरा आयडी आहे. दोन्ही आयड्यांच्या मागे तीन चार आयडीज हीणकस प्रतिसाद देत आहेत. मला कुणी सांगितले नाही ते कुणाचे आयडी आहेत ते. आणि या असभ्य आयड्यांना कुठल्याही आयडीने कधीही शिवीगाळ झालेली नाही. इतका प्रदीर्घ काळ खालच्या भाषेतले प्रतिसाद दिले जात आहेत. कुणीच त्यावर काही बोलत नाही. इग्नोर करण्याला सीमा असते. त्या आयडी मुळे एक गप्पांचा धागाच उडवला गेलाय. इतर ठिकाणी आयडी आणि त्याचे हीणकस प्रतिसाद उडवले जातात. न राहवून इथे लिहीले कारण हे खूप जास्तच्या पलिकडे गेले आहे. एक दोनदा त्याच पद्धतीचे घाणेरडे ड्युआयडी बनवून त्याच पद्धतीने उत्तर द्यावे असा विचारही येऊन गेला मनात. पण आवरले वेळेत.

जे माझ्या मागे आहेत ते निव्वळ गंमत, मजा म्हणून करत आहेत का ? ड्युआयडीने वादविवाद करत आहेत का ? त्यांची भाषा बघता अमूक तमूक ड्युआयडी धमाल करायला आला आहे असे सांगणारे गप्प का याचे नवल वाटते. वेमांची कमाल आणि अ‍ॅडमिनची धमाल चालू आहे असेच म्हणावे लागते.

हत्या च्या स्पेलिंग बद्दल नव्हतो बोलत.
गर्भपात हे procedure आहे, हत्या नाही असं एकदा मान्य केल्यावर स्त्री भ्रूण removal ला तरी हत्या का म्हणायचं, असा प्रश्न पडला होता.
Submitted by मोरोबा on 28 July, ///

हाहा, good catch मोरोबा.
एकदा जर हे तत्व मान्य केलं की स्त्रीला कोणत्याही कारणामुळे गर्भपात करण्याची परवानगी असावी- निदान पहिले 20 ते 24 आठवडे तरी- तिथे सरकारने नाक खुपसू नये- तर मग स्त्रीभ्रूणहत्येला वेगळी ट्रीटमेंट का द्यावी हा प्रश्नच आहे.
समजा एखाद्या स्त्रीला भारतीय स्त्री म्हणून आयुष्यभर असुरक्षिता, abuse, दुय्यम वागणूक यांचा सामना करावा लागला असेल तर तिला वाटू शकतं की आपण आता परत female child ला जन्म देऊ नये आणि आयुष्यभरासाठी अतिरिक्त टेन्शन, जबाबदारी डोक्यावर घेऊ नये. तो चॉईस तिला असायला हवा. आणि तो चॉईस तिने घेऊ नये यासाठी तिला कायद्याचा धाक दाखवणं हा सोपा मार्ग झाला. याउलट स्त्रियांची स्थिती सुधारली तर कायद्याचा धाक नसला तरी ती तो चॉईस नाही निवडणार.
पुढच्या पिढीतील पुरुषांना स्त्रिया उपलब्ध असाव्यात यासाठी काही जोडप्याना नको असताना कायद्याचा धाक दाखवून मुली जन्माला घालायला लावणे हे हॅन्डमेड टेल टाईप वाटतं. Quick fix solution without addressing the root cause.

येस .. प्रश्न हा आहे कि तो डिसिजन दोघांचा असावा...

मोरोबा,
मुलगी आहे म्हणून गर्भपात करणं आणि मूल नको म्हणून गर्भपात करणं, तसंच मुलगी नको हा सासरच्या/माहेरच्या लोकांचं प्रेशर असणं आणि मूल नको हा स्त्रीचा किंवा जोडप्याचा 'चॉईस' असणं यात फरक नाही का?

मुलगी नको असणे हा चॉईस असू शकत नाही का?
आणि स्त्री भ्रूण removal हे सासर माहेर च्या प्रेशर मुळेच होतं, असं जनरलिझेशन का? बऱ्याच वेळा स्त्रियांनाच/सुद्धा मुलग्याचा सोस असतो.
Whitehat thanks. मला एवढं नेमक्या शब्दांत सांगता आलं नसतं.
आपल्या पर्सनल कन्व्हिक्शन्स प्रमाणे आपण चॉईस आणि हत्या शब्द आलटून पालटून वापरत आहोत का?

आयसोलेशन मध्ये विचार केला तर मुलगी नको असणे हा चॉईस असू शकतो, मुलगाच हवा असणे हा ही नक्कीच चॉईस असू शकतो. गर्भपात करायला फक्त तेवढ्याच मुद्द्याचा विचार केला तर विरोध असायचं कारणच नाही.

पण विचार करा, हा लिंगसापेक्ष फक्त स्त्री गर्भाचा अंत हा मुळात गर्भपाताचा मुद्दाच नाही आहे. खोलात जाऊन विचार केला तर हा समाजात स्त्रीला, मुलींना दिला जाणारा... रादर दिला 'न जाणार्‍या' आदराचा मुद्दा आहे. आणि याचं शाश्वत उत्तर हे समाजाचं शिक्षण, प्रगती, स्त्री सबलीकरण यात आहे, ना की स्त्री भ्रूण हत्या कायद्याचा धाक दाखवून थांबणण्यात! दीर्घकालिन उत्तर हे समाजात त्यांच्या विचारात बदल हेच असणार आहे. कायद्याचा धाक-दपटशा दाखवुन काय साध्य होतंय हे बघतोच आहोत.
पण तरीही आजची भारताची परिस्थिती बघता कायदा असावाच याच मताचा मी आहे.
कॅनडात अठरापगड ठिकाणचे लोक रहातात, त्यांच्या मूळ ठिकाणच्या चालिरीती, समज गैरसमज इ. चे प्रतिबिंब गर्भपाताच्या निर्णयांत अर्थात पडते. दरकाही वर्षांनी लिंगसापेक्ष गर्भपाताची आकडेवारी तपासली जाते आणि अजुन तरी लिंग गुणोत्तरात फार फरक झालेला नाही. कॅनडात कुठल्याही कारणाशिवाय संपूर्ण प्रेगन्सीभर (अगदी फुल टर्म पर्यंत) गर्भपात विनामूल्य आणि सहज शक्य आहे. म्हणून मुद्दाम कॅनडाचं उदाहरण दिलं.

विचार करा, एक ४०० लोकं घेऊन मल्टिजनरेशन यान दूरच्या गॅलेक्सीच्या प्रवासाला निघालं आहे. तिकडे अबॉर्शनला परवानगी असेल का? अजिबात नसेल. जगात अ‍ॅब्स्युल्युट असं काही नसतं. सगळं रिलेटिव्ह, परिस्थिती प्रमाणे बदलतं.

मुलगी नको असणे हा चॉईस असू शकत नाही का?>>> याला तुम्ही चॉईस म्हणू शकता पण तो नसायला हवा कारण तो चॉईस लिंगभेद करतोय. 'मूल' हवं का नको (लिंगभेद न करता) हे 'मुलगी नको' यापेक्षा वेगळं नाही का?
आणि स्त्री भ्रूण removal हे सासर माहेर च्या प्रेशर मुळेच होतं, असं जनरलिझेशन का? बऱ्याच वेळा स्त्रियांनाच/सुद्धा मुलग्याचा सोस असतो.>> हे ही चुकिचेच आहे आणि ते थांबायला हवं.
आपल्या पर्सनल कन्व्हिक्शन्स प्रमाणे आपण चॉईस आणि हत्या शब्द आलटून पालटून वापरत आहोत का?>>> जेंडर नुसार गर्भपात करणे हे चुकीचे आहे. मूल हवं का नको - मुलगा असो वा मुलगी - हा चॉईस आहे. मला मूल हवं आहे पण ते मुलगाच हवा त्यानुसार घेतलेला निर्णय यालाही तुम्ही 'चॉईस' म्हणू शकता, फक्त या चॉईसचे परीणाम समाजावर किती दूरगामी, वाईट होऊ शकतात हे तुम्हाला माहित असेलच.
या धाग्याचा हा विषय नाही त्यामुळे इथे आता जास्त लिहीत नाही.

विचार करा, एक ४०० लोकं घेऊन मल्टिजनरेशन यान दूरच्या गॅलेक्सीच्या प्रवासाला निघालं आहे. तिकडे अबॉर्शनला परवानगी असेल का? अजिबात नसेल. जगात अ‍ॅब्स्युल्युट असं काही नसतं. सगळं रिलेटिव्ह, परिस्थिती प्रमाणे बदलतं.//

तो 400 जणांचा ग्रुप जर स्त्रियांना माणूस म्हणून किमान चांगली वागणूक देण्याच्याही capable नसेल तर मरू दे की तो ग्रुप. असला अभद्र समाज आणखी दुसऱ्या गॅलेक्सीत वाढवायला कशाला न्यायचा!

फक्त या चॉईसचे परीणाम समाजावर किती दूरगामी, वाईट होऊ शकतात हे तुम्हाला माहित असेल////

होऊ देत की वाईट परिणाम. जोपर्यंत संपूर्ण समाजाला झळ पोचत नाही तोपर्यंत परिस्थिती सुधारत नाही. इच्छा नसताना एखादं जोडपं केवळ संपूर्ण समाजाच्या भल्यासाठी मुलगी जन्माला घालण्याचा त्याग करत असेल तर त्यांना भक्कम आर्थिक मोबदला, मुलीच्या उत्तम खाजगी शिक्षणाला पुरेल इतका खर्च वगैरे तरी द्यायला हवं. जेलमध्ये टाकायच्या धमक्या देण्याऐवजी.

>> तो 400 जणांचा ग्रुप जर स्त्रियांना माणूस म्हणून किमान चांगली वागणूक देण्याच्याही capable नसेल तर >> हे आता कुठुन नवीन काढलं? मनातल्या मनात कसले स्टॉमॅन बांधता तुम्ही काही समजत नाही मला.
जाउद्या. चित्रपटांवर बोलू. आणखी बोलायचं असेल तर योग्य ठिकाणी हलवा. मग तिकडे बोलू.

इच्छा नसताना एखादं जोडपं केवळ संपूर्ण समाजाच्या भल्यासाठी मुलगी जन्माला घालण्याचा त्याग करत असेल >>>> ???? मुलगी जन्माला घालणे हा 'त्याग' आहे? बरं.
आणि हो मुलींचं शिक्षण भारतात (काही वर्षांपर्यंततरी) मोफत आहे ना?

तो चॉईस लिंगभेद करतोय.>>कॉज आणि इफेक्ट ची गल्लत होतेय इथे. चॉईस लिंगभेद करत नाहीये तर समाजात लिंगभेद ऑलरेडी आहे म्हणून चॉईस केला जातोय. जिथे लिंगभेद तुलनेने कमी आहे त्या देशांत का नाही हा प्रॉब्लेम?
सप्लाय ॲंड डिमांड च्या तत्वानुसार स्त्रिया कमी झाल्या तर उलट त्यांचा समाजात दर्जा वाढायला हवा ना? हा वाईट परिणाम कसा? पुरुषांसाठी वाईट परिणाम होत असेल तर व्हायलाच पाहिजे. (बाकी ते स्त्रियांची सुरक्षितता धोक्यात येईल, बलात्कार होतील वगैरे म्हणजे नुसता बागुलबुवा आहे. स्त्रियांना सिस्टिमिकली कंट्रोल करायला असे बागुलबुवे बरे पडतात)

कॉज आणि इफेक्ट ची गल्लत होतेय इथे. चॉईस लिंगभेद करत नाहीये तर समाजात लिंगभेद ऑलरेडी आहे म्हणून चॉईस केला जातोय. जिथे लिंगभेद तुलनेने कमी आहे त्या देशांत का नाही हा प्रॉब्लेम?>>> अहो, एक शब्द अलिकडे टाकला म्हणून फॅक्ट बदलतीये का? मूल नको असणे आणि मुलगी नको असणे यात निदान भारतात तरी फरक आहे ना? यातच तुमच्या पुढच्या प्रश्नाचेही उत्तर आहे.

सप्लाय ॲंड डिमांड च्या तत्वानुसार स्त्रिया कमी झाल्या तर उलट त्यांचा समाजात दर्जा वाढायला हवा ना? हा वाईट परिणाम कसा? >>> तो वाढत नाहीये, उलट दिवसेंदिवस कमी होत आहे हे वाईट फॅक्ट आहे.

तुम्ही तुमच्या कन्व्हिक्शन्स पायी इतरांचा चॉईस हिरावून घेत आहात, तर अमेरिकेतल्या अल्ट्रा-ऑर्थोडॉक्स ख्रिश्चन्स ना बोलण्याचं मोरल ग्राउंड तुमच्याकडे उरतं का?>>> हो, उरतं. कारण मूल हवं आहे, पण मुलगाच हवा आहे याचे भारतात तरी मोठे दूरगामी परीणाम होत आहेत. उद्या अल्ट्रा-ऑर्थोडॉक्स ख्रिश्चन्स देखिल मुलगाच हवा हा हट्ट धरू लागले तर त्यालाही तेव्हढाच विरोध होईल.

बाकी तेव्हढं ते 'कन्व्हिक्शन' म्हणजे काय ते समजले नाही

शुभ प्रभातः माझी पूर्ण पोस्ट कृपया वाचावी. रोज जर करमणूक प्रधान, गल्ला भरु टाइप सिनेमेच बघितले तर अभिरुची डेव्हलप होत नाही. ह्या प्रेक्षक वर्गाला आवडतील असेच बहुसंख्य सिनेमे बनवले जातात. पण पैसा बनवला म्हणजे चांगला सिनेमा असे होत नाही. जंक फूड चे जे परीणाम आरोग्या वर होतात तेच अश्या करमणूकीचे मनावर होतात. हे वैयक्तिक नाही पूर्ण प्रेक्षक समुहा साठी आहे. मराठी चित्रपट प्रेक्षकांची मानसिकता साउथ च्या मानाने वेगळी आहे. त्यांना भावतील असे सिनेमे बनत आहेत. पण उत्तम कलाकृती व त्याचे आर्थिक( कमर्शि यल) गणीत हा वेगळा प्रकार आहे. तंत्रज्ञान हा अजून एक वेगळा प्रकार आहे. हे सर्व जमून आले तर चांगले मराठी सिनेमे तिकीट बारीवरही यशस्वी होउ शकतील.

साउथ सिनेमा तंत्रज्ञान, आर्थिक बाबी व कमर्शिअल बाबी( स्क्रीन अवे ले बिलिटी) ह्या बाबतीत प्रचंड पुढे आहे. त्यांना बॅक अप आहे. तो मराठी सिनेमाला उपलब्ध झाला तर नक्की पुढे येइल.

केमिस्ट्रीतले एलिमें ट चे टेबल माहीत असेल तर प्रत्येक धातु चे एलिमेंट चे गुणधर्म वेगळे तसे प्रत्येक प्रेक्षक वर्गाचे/ टेरिटरीचे गुणधर्म वेगळेच आहेत. ते समजून घेतले व पिक्चर बनवले तर त्या त्या कॅटेगरीस आवड तील व यशस्वी होतील. ओटीटी मुळे व वैश्वीक सिनेमा/ सिरीअल उपलब्ध झाल्याने आता सर्व प्रेक्षक वर्ग जास्त उत्क्रांत झाला आहे. लॉकडाउन इफेक्ट मुळे थेट्रा त दोन तास बसवत नाही. हे ही इफेक्ट विचारात घेतले पाहिजेत.

धन्यवाद.

आता कुठुन नवीन काढलं? मनातल्या मनात कसले स्टॉमॅन बांधता तुम्ही काही समजत नाही मला.//

स्पेसिफिकली भारतीय समाजाबद्दल आपण आत्ता बोलत आहोत. एखाद्या समाजात मुलींची स्थिती वाईट असताना जबरदस्तीने कायद्याचा धाक दाखवून मुलींचा नवीन सप्लाय मिळवत राहणे- समाज टिकून राहावा , sustain व्हावा म्हणून- असा समाज टिकून राहायच्या लायकीचा आहे का?
If through such legal force, men keep getting adequate supply of women that they can then abuse(dowry, polygamy, systemic oppression) , they have no incentive to bring about actual change in society.

अमांच्या संपूर्ण प्रतिसादाला +१
त्यांच्या मागच्या प्रतिसादात पर्सनल कमेंट असेल तरी ती इग्नोर करून त्या एक बाजू सांगत आहेत. चांगला सिनेमा आणि गल्लाभरू सिनेमा अशी गल्लत करून गल्लाभरूच बनवा असा हेका असलेल्या प्रतिसादांवर जास्त चर्चा करून उपयोग नाही. त्यापेक्षा भिंतीवर डोकं आपटलेलं चांगलं.
दक्षिणेच्या पुष्पकचं कौतुक झालं होतं. तो संपूर्ण भारतात चाललाही होता. कर्णन आवडला होता. चित्रपटाची दृश्य भाषा असणारे सिनेमे जितके जास्त बनतील तितकी लोकांची अभिरूची पण तयार होईल. लोकांची अभिरूची १९७५ च्या अमर अकबर अँथनी पासून बदलली असावी असा समज आहे. तशी बदललेली नसेल तर "चालणारे" सिनेमे मुद्दामून थिएटरला जाऊन बघण्यात अर्थ नाही हे आपल्यापुरते सोल्युशन आहे.

1977

धन्यवाद अमितव, च्रप्स,ऋन्मेष !!

"सिनेमे आम्ही फक्त एन्टरटेन्मेंट साठी पाहतो."

वाय सिनेमा झीफाईवर आहे बहुतेक. बघेन!

वाक्य इंग्लिश मध्ये आहे म्हणून प्रतीविचारही इंग्लिश मध्ये
"If through such legal force, men keep getting adequate supply of women that they can then abuse(dowry, polygamy, systemic oppression) , they have no incentive to bring about actual change in society."

"Does that mean we should even pluck out every possibility,every hope that by increasing the count and knowledge and power we can turn the table on abusers and be strong and build stronger future,better culture for next generation of every gender, every culture?"

पठाण यायच्या आधीच आणि कथानक माहीत नसताना पण फ्लॉप व्हावा असे का वाटते बरं तुम्हाला?
तसेही ब्रम्हास्त्र आणि लालसिंग च्या बाबतीत हेच म्हणालो आहे. या दोन्ही चित्रपटांची पण कहाणी नाही माहित..

मला अगदी पॉपकॉर्न आणि 2 समोसे फ्री दिले तरी चालतील
तिकीट मी काढेन आपलं आपलं.

आणि यायला जायला ट्रॅव्हलिंग अलाऊन्स

उद्या विक्रम रोना येत आहे

अनु,

turn the table on abuser-
या लढाईसाठी फूट सोल्जर द्यायच्या की नाही तो निर्णय त्या जोडप्याचा असायला हवा. समाजाला गरज असल्यास त्यांना त्यासाठी भरपूर पैसे, privileges देऊन incentivise करा पण कायदेशीर धमक्यांचा वापर करून मनाविरुद्ध मुली जन्माला घालायला लावणं हा समाजाने जबाबदारी झटकण्याचा हलकटपणा आहे.
हिंदू कट्टरवादी साधू पण म्हणतात की "to turn the tables on Muslims" हिंदूनी चार मुलं जन्माला घालावी. हे जोपर्यंत ऐच्छिक आहे तोपर्यंत लोक हसण्यावारी नेतात-पण समाजाची गरज म्हणून उद्या चार मुलं नसलेल्या जोडप्याना अटक करणे, त्यांना contraception पुरवणाऱ्या डॉक्टरला जेलमध्ये घालणे असे प्रकार झाले तर लोक ऐकून घेतील का?
आजकाल अजून एक ओरड ऐकू येते की मुली स्वतःच्या पायावर उभ्या राहिल्यामुळे विवाहसंस्था धोक्यात आहे. यावर उपाय काय? विवाहसंस्था काळानुसार मॉडर्न करायची की लग्न न करणाऱ्या किंवा घटस्फोट घेणाऱ्या मुलींना व त्यांच्या पालकांना जेलमध्ये टाकायचं? Ostensibly so that we don't pluck the possibility of improving situation in future?

Whitehat, म्हणजे तुम्ही सीरियसली बोलत होतात? मला वाटत होतं की उपरोधाने लिहिलं असेल.
मनाविरुद्ध मुली जन्माला घालायला लावणं >> कंपल्सरी मुलीच जन्माला घाला, मुलगे असतील तर गर्भपात करा असं नाही म्हणत आहे कुणी. मुलगी आहे म्हणून गर्भपात करणं बरोबर नाही असा मुद्दा आहे.

काल 'फूटफेअरी' (नेफ्लि) चालू केला. सिरिअल किलर जो मुंबई लोकल/ स्टेशन जवळ स्त्रियांना मारुन त्यांचे पाय कापून नेत असतो त्याला शोधायला सीबीआयला बोलावले आहे. अशी कथावस्तू आहे. अशा धर्तीचे चित्रपट आवडतात म्हणून लावला पण पटकथा, संवाद, अभिनय सगळंच अत्यंत बाळबोध आहे. काही जान नसल्यासारखं कन्विनिअंटली बोलतात, बॉडी लँग्वेज आणि बोलणं यात अवघडलेपणा दिसत रहातो. पुढे काय होतं हे जाणून घ्यावं वाटत होतं पण तरी ते संवाद आणि काम बघवेना त्यामुळे बंद केला.

वेळ वाया जाईल.. फूटफेअरी शेवट पर्यंत पकडलाही जात नाही.

कठीण आहे. धागालेखकच उडाले