दिल ढूँढता है ...

फुर्कत चा अर्थ फुर्सत पेक्षा भारी लागेल

हा कवितेतला नायक फावल्यावेळी हे सर्व करत होता त्या ऐवजी वियोगाच्या वेळी हे करत होता असा अर्थ मराठी अनुवादाला तरी उत्तम बसतो आहे

आणि या वियोगात मनात तिला काल्पनिकपणे रंगवून तीची सोबतही अनुभवत अनुभवत हे सर्व उपभोग घेतो आहे असे पाहता येते आहे

मजा अजूनच वाढते आहे

गालिबाने फुर्कत लिहिले नसेलच तर त्याने लिहायला हवे होते राव असे वाटू लागले आहे

असो
हाकानाका (हाय काय अन् नाय काय )
आपण कशाला वाद घाला उगाचच ! मूळ आणि अनुवादित दोनीही नितांत मस्त आहेत त्याचा आस्वाद घेवूयात

उत्तम प्रतिसाद भारतीताई !!!

शुचितेबद्दल मत पटले , म्हणजे माझेही काहीसे असेच होते आधीपासूनच.... मी फक्त एक चर्चा इच्छित होतो जेणेकरून माझे चिंतन बरोबर की चूक हे मलाच पडताळता यावे

मध्यान्ह बद्दल जे लिहिलेत त्यातला शब्द न् शब्द खरा आहे मी अनुभवलय म्हणून सांगू शकतो
मध्यान्ह हा एक अप्रतीम काव्यसंग्रह आहे जो कुणाच्याही संग्रही असावाच असा आहे यातील अनेक कविता पाठ्यपुस्तकातून शिकवाव्यात अश्या आहेत
कवी होवू पाहणर्‍या माझ्यासारख्या नवोदिताना उत्तम कविता कशी करायची याचे अनेक दाखले या संग्रहात मिळतील
(मध्यान्ह च्या दुसर्‍या आवृत्तीसाठी व तुमच्या नवीन कवितासंग्रहासाठी नक्की प्रयत्न करावेत या वेळी विठ्ठल तुम्ही डीसर्व करत असलेले प्राप्य ते नक्की पदरात पाडेल असे वाट्ते )

फुर्कत -फुर्सत दोन्हीतही एक विलक्षण गम्मत आहे मात्र !!

समीर, असे खरेच फार पूर्वीच वाचले होते खरे की फुर्कत (वियोग) ऐवजी 'फुर्सत' (निवांतपणा) केले गेलेय व त्यानुसार उरलेल्या रचनेचेही सुकाणू फिरवले गेलेय.संदर्भ आता आठवत नाही/सापडत नाही,उर्दूचा अभ्यास तुम्हा मंडळींचाच अधिक,तेव्हा कुणाला अजून काही आठवल्यास बरं होईल. .अर्थात अधिक माहिती नसल्याने,केवळ एका आठवणीवर आधारित विधान केले, ते चर्चेच्या ओघात केले.चु.भू.द्या.घ्या.

मी जाफ़रींचे दीवान-ए-गा़लिब पाहिले.
बरोबर शेर असा आहे:

जी ढूँढता है फिर वही फ़ुरसत की रात दिन
बैठे रहे तसव्वुर-ए-जानाँ किये हुए

मनमोकळ्या प्रतिसादासाठी धन्यवाद.

अजून एक बाब लक्षात आली

हिंदीमधे लोक मी ला हम असे आदरार्थी संबोतात
या इथल्या हिंदी कवितेत हम हा शब्द कुठेही नसला तरी वाक्यरचनेवरून समजते की हम अव्यक्त ठेवलाय

या हम चा अर्थ आम्ही / आपण असाही होतो
वर सहावासातील कविता की वियोगातील हा मुद्दा उपस्थित करणार्‍या लोकांनी आपण दोघे असा अर्थ लावलाय

आता मूळ पिच्चरमधे कोणत्या प्रसंगासाठी हे गीत घेतलेय हे पहायला हवे ...वियोगात की सहवासात त्यावरून काय ते समजेलच
ते समजेल पण् मूळ कवीने कोणत्या क्षणात ते लिहिलय (फुर्सत /फुर्कत) ते त्यालाच ठावूक !!

नीट पाहिल्यास २ ओळी आहेत ज्या परस्पर विरोधी प्रसंगातून आल्यात असे सुचवू पाहतात अनुक्रमे सहवास आणि वियोग

आँखों पे खींचकर आँचल के साये को<<<<ती सोबत आहे असे आँचल वरून कळते
आँखों में भीगे-भीगे लम्हें लिये हुए<<<< वियोगातील स्मृतींमुळे असे डोळे पाणावल्याची शक्यता जास्त

आम्ही आवडले भारती. हे गाणं म्हणजे एक स्वप्न आहे. भंगले न जावे.

http://www.youtube.com/watch?v=-_9p3atjdK8

नेटवर ढुंढता ढुंढता वरील लिंक मिळाली...
पहिल्या २० सेकंदात गुलझार साहेबांची काँमेंट ऐकण्यासारखी आहे. (जुंबिश म्हणजे काय?)

धन्यवाद भारती.

तुम्ही केलेले भाषांतर चांगले आहे पण हे गाणे, त्यातील संगीताचे तुकडे, याचे चित्रीकरण, भुपिंदर, लताचा आवाज यांचे एक जे अद्भुत रसायन निर्माण झालेले आहे आणि जे इतके डोक्यात भिनले आहे कि या गाण्याच्या संदर्भात काहीही आले तरी त्याची मुळ कलाकृतीशी तुलना होतेच होते. आता हे नवीन प्रयत्न करणार्‍यांसाठी अन्यायकारक आहे हे कळतेय पण या सगळ्याशी "हेड टु हेड" जाण्याचे धाडस दाखवणारेही किती असतील?
तुमचा हा प्रयत्न नक्कीच कौतुकास्पद.

हेच गीत(कविता) थोडे सोपे शब्द वापरुन (उदा.उत्कंठीत रुजवाती, गर्द तमी इ. न वापरता) मुळ गाण्याच्या चालीवर लिहायचा प्रयत्न कराल का? तुम्हाला नक्की जमेल असे वाटते.

धन्यवाद.

यात्री +१

मनस्वी भारतीताईनी निवडलेले शब्द हे त्यांच्या कवितेचे खरे सामर्थ्य आहे बाज आहे पिंडधर्म आहे
त्यात बदल करा असे सुचवण्याचा अधिकार वाचकास रसिकास नसतो

ते / तसे शब्द आहेत म्हणूनच ती भारतीताईंची कविता ठरते तीच तिचि शुद्धता शुचिता आहे
हे जे भारतीताईंच्या कवितेत आहे त्यामुळेच ही कवयित्री अन् हिची कविता मराठी काव्याच्या तारकासमूहात अद्वितीय ठरून तेजाळते आहे

मनस्वी अपण कोणत्याही कवीचे लेख वाचताना हा मुद्दा लक्षात घ्यावात ही विनंती

आज पुन्हा दिल ढूंडता ऐकताना ,कवितेची आठवण झाली .ऐकत वाचली . मजा आली .तसव्वुर- म्हणजे कल्पना, दिवास्वप्न, विचार,,, दिवास्वप्नच ना ? तुम्ही वापरलेला रूजवाती ..आठवणी या अर्थानी आलाय ना ? मूळ
रुजवात शब्दा बद्दल सांगाल का?

सकाळी सकाळी छानसं... दिवस प्रसन्न मुडमधे जातो.