निसर्गाच्या गप्पा (भाग ३३)

Submitted by जागू-प्राजक्ता-... on 17 July, 2018 - 03:13
landscape

अथ श्री आषाढ़ मासारम्भ ..

आषाढ़ महीना सुरु झाला की आपण आता पावसाळा खऱ्या अर्थाने लागला असं म्हणतो. वर्षातील सगळ्यात जास्त वाट बघितला गेलेला हा ऋतु. संपूर्ण निसर्गच जणू वर्षाऋतूच्या आगमनाची तयारी करत असतो, वरुणराजा येणार आणि सगळ्यांना तृप्त करणार या जाणिवेने पुलकित झालेला असतो. धरणी आपल्या कुशीतील अत्तराच्या कुप्या परत एकदा काठोकाठ भरून ठेवते. कोकिळ महाशय आपली उन्हाळी मैफिल आवरून चातकराजासाठी आसन मोकळे करून देतात. आमराया आपली उरलीसुरली फळे सोसाट्याच्या वाऱ्याला दान देऊन टाकतात. मयूर आपला पिसारा पुन्हा पुन्हा झंकारून पाहतो. तर मुंग्याची आपल्या अंड्यांना ऊन दाखवण्याची लगबग सुरु असते. मानवाच्या आनंदाला तर पारावर राहात नाही. आणि अशातच एक दिवस पश्चिम क्षितिजावर काळोख दाटून येतो. विजांचे भालदार- चोपदार वर्दी देतात आणि जणू ढोल ताशांच्या कडकडाटात, वाऱ्यावर स्वार होऊन तो येतो.. हो.. तोच तो.. मान्सून.

त्याच्या आगमनाने साऱ्या सृष्टीवर नवसंजीवनी पसरते. हिरवेगार गालिचे अंथरल्या जातात .

हा ऋतू नवनिर्मितीचा, ऋतू हिरवाईचा, ऋतू पाचूचा, ऋतू तृप्तीचा. आपण हा निर्मितीचा सोहळा दरवर्षी साजरा करतोच करतो. पिढ्यानुपिढ्या लेखकांनी, गायकांनी, कवींनी, चित्रकारांनी एकंदरीतच कलाकारांनी आपापल्या परीने पावसाला व्यक्त केलेच आहे. कधी आपल्या कुंचल्यातून तर कधी शब्दांमधून. एक राजस्थानी लोकगीत आहे. त्यात या 'पावस'काळाचं किती सुंदर वर्णन केला आहे बघा.

सुरंगी रुत आई म्हारे देस, भलेरी रुत आई म्हारे देस
मोटी-मोटी छांटयां ओसरयां ए बदली, तो छांट घड़े के मान, मेवा मिसरी
सुरंगी रुत आई म्हारे देस।
राजस्थान म्हणजे मरूभूमी. तिथल्या रहिवाश्यांसाठी तर पाऊस म्हणजे जणू अमृत वर्षा, प्रत्यक्ष देवाचा आशीर्वाद. ते म्हणतात..
"माझ्या देशात हा 'सुरंगी' ऋतु आला आहे. माझ्या देशात हा भला ऋतु आला आहे.
अरे ढगांनों तुमच्यातला एक एक थेंब आम्हाला घडाभर दिसतोय.
अरे बघा बघा, माझ्या देशात 'मेवा- मिसरी' (प्रमाणे प्रिय असा) हा 'सुरंगी' ऋतु आला आहे.

पाऊस प्रत्येकासाठी वेगवेगळा ठेवा घेऊन येतो. छोट्यांसाठी आता वाहत्या पाण्यात कागदाच्या होड्या सोडण्याची मौज असते आणि भोलानाथाला "शाळेभोवती तळे साचून सुट्टी मिळेल काय?“ असा निरागस प्रश्नपण विचारला जातो. तरुणाईला गडकिल्ले साद घालतात. शेतकरी नव्या आशेनी पेरणी सुरु करतो. "यंदा पीकपाणी भरपूर होऊ दे" असं साकडं वर्षाराणीकडे घातलं जातं. शहरी नोकरदाराला आपल्याला वेळेत ऑफिस गाठता येईल ना” ही काळजी सतावत असते. प्रेमिकांसाठी "सावन बरसें तरसें दिल" होऊन जातं. तर कोणाला आता धुतलेले कपडे कुठे वाळवू अशी चिंता भेडसावते. जितक्या वृत्ती तितक्याच प्रवृत्ती हेच खरे.

खरंतर आपल्याकडच्या शहरी भागात पाऊस म्हटला कि 'हाल-बेहाल'. गल्लीबोळात चिखल-राडा तर मुख्य रस्ते स्वतःच नाल्यांचे रूप घेतात. पण गुलजार साहेबांची नजर मात्र वेगळेच काही बघते. त्यांची लाडकी 'बारिश' येते तेव्हा काय होते...

बारिश आती है तो मेरे शहर को कुछ हो जाता है..
टिनकि छत, तर्पाल का छज्जा, पीपल, पत्ते, पर्नाला सब बजने लगते है।
तंग गली में जाते जाते,
मेरी साइकल का पहिया पानी की कुल्लियाँ करता है।
बारिशमे कुछ लम्बे हो जाते है कद भी लोगोंके
जितने ऊपर है, उतने ही पैरो के नीचे पानी में
ऊपरवाला तैरता है तो नीचेवाला डूब के चलता है.
खुश्क था तो रस्ते में टिक टिक छतरी टेंक के चलते थे
बारिशमें आकाश पे छतरी तक के टप टप चलते है..

सगळ्यां निसर्ग प्रेमींना नविन भागाच्या खुप खुप शुभेच्छा

वरील मनोगत निसर्गप्रेमी मनिम्याऊ (मृण्मयी) ने लिहिले आहे.

निसर्गाच्या गप्पा या धाग्याची सुरुवात ५ डिसेंबर २०१० पासून झाली.
मागील धागे.
(भाग १) http://www.maayboli.com/node/21676 (भाग २) http://www.maayboli.com/node/24242
(भाग ३) http://www.maayboli.com/node/27162 (भाग ४) http://www.maayboli.com/node/29995
(भाग ५) http://www.maayboli.com/node/30981 (भाग ६) http://www.maayboli.com/node/32748
(भाग ७) http://www.maayboli.com/node/34014 (भाग ८) http://www.maayboli.com/node/34852
(भाग९) http://www.maayboli.com/node/35557 (भाग१०) http://www.maayboli.com/node/36675
(भाग ११) http://www.maayboli.com/node/38565 (भाग १२) http://www.maayboli.com/node/40660
(भाग १३) http://www.maayboli.com/node/41996 (भाग १४) http://www.maayboli.com/node/43114
(भाग १५) http://www.maayboli.com/node/43773 (भाग १६) http://www.maayboli.com/node/45755
(भाग १७) http://www.maayboli.com/node/47785 (भाग १८) http://www.maayboli.com/node/48236
(भाग १९) http://www.maayboli.com/node/48774 (भाग २०) http://www.maayboli.com/node/49280
(भाग २१) http://www.maayboli.com/node/49967 (भाग २२) http://www.maayboli.com/node/50615
(भाग २३) http://www.maayboli.com/node/51518 (भाग २४) http://www.maayboli.com/node/52059
(भाग २५) http://www.maayboli.com/node/53187 (भाग २६) http://www.maayboli.com/node/54423
(भाग २७) http://www.maayboli.com/node/55016 (भाग २८) http://www.maayboli.com/node/55962
(भाग २९) http://www.maayboli.com/node/57203 (भाग ३०) http://www.maayboli.com/node/58808
(भाग ३१) http://www.maayboli.com/node/60825 (भाग ३२) https://www.maayboli.com/node/63032

विषय: 
Groups audience: 
Group content visibility: 
Public - accessible to all site users

निरुदा खुप सुंदर दिसतायत ते मश्रुम.
नागपूरवरून सायलीने पाठवलेली लिली फुलली की तिला पहाताच सायलीच आठवते.

अहाहा ! काय नेत्रसुख मिळतंय इथे !!
फुलं काय एकेक सुंदर आहेत
मश्रुम्स चा रंग तर इतका गोड आहे .. मस्स्त !
मी कधीच असं रंगीत भूछत्र पाहिलं नाही .. नेहेमी काळसर पांढरट च पाहिलंय
हे असं रंगीत कसं काय ?

आभा आणी मेधा, धन्यवाद.
गोकर्ण च्या शेंगा मिळाल्या होत्या त्या टाकल्यात.
गवती चहा लावते आता. खुप आवडतो सगळ्याना घरात.
लसुण पात पण आली आहे मस्त..लसुण पाकळ्या लावल्या होत्या.

सदाफुली चं एक छोटं रोप ऑफिस मधुन मुळासकट आणून लावलं होतं..२-३ दिवसानी मस्त तरारलं होतं पण आता गेले २ दिवसात परत सुकलं अचानक. काय झालं असेल त्याला एकदम ? माझं घर आवडलं नाही का Sad
मला खुप वाईट वाटतय ..चांगलं वाढलं असतं ऑफिस मद्धे तर उगीच नेलं मी घरी त्याला.

हे लाल मश्रूम आपोआप उगवलेले आहेत.
मलाही पहिल्यांदाच दिसले...
प्रत्यक्षात अजूनच छान दिसत होते.
आणि त्या छत्र्यांवर चमकणारे पाण्याचे छोटे छोटे थेंब...

कुठून सुरुवात करू असं झालंय इतक्या पोस्टी पाहून.
प्रथम, मनिम्याऊचे मनोगत अतिशय छान.त्यातली गुलझार यांची कविता मस्तच.
शाली ,फोटो मस्त आले आहेत.निरू, तुमच्यामुळे लाल मश्रूम,रानद्राक्षं पहिल्यांदाच पाहिली.सुंदर फोटोज.गुलमोहोराचा फोटो अप्रतिमच.

मागच्या भागात मी विचारले होते की
सोनचाफ्याला किती वर्षांनी फुले येतात?

कढीलिंबाच्या कुंडीत छोटे छोटे शंख झाले आहेत.आज पाहिले तर दुसर्‍या कुंडीतही आहेत.ते तसेच राहू द्यायचे की त्यावर काही उपाय आहे? शंख पानांवर नाहीत.कुंडीमधल्या मातीत आहेत.

तरी माहिती द्यावी.

स्मिता श्रीपाद,
जास्वंदावर पांढरे किडे(मावा) बरेचदा येतात. खायचा सोडा/बेकिंग पावडर पाण्यात डायल्यूट करून त्याचा फवारा मारा.एक मगभर पाण्यात १ चिमूट घाला.गोमूत्रही डायल्यूट करून पहा. मी बे.पा. वापरली होती.

माझा सोनचाफा (Dwarf Variety) नर्सरीतून आणला तेव्हाच फुलावर होता.. त्या फुलांनंतरही त्याला लगोलग कळ्या आल्या आणि बर्यापैकी वेळा आल्या. आता ह्या सिझनलाही फुले चालू आहेत..

आमच्या बागेतलं हे एक पान.
खूप मोठं होतं..
आणि ह्याला बघून ह्याचा एखादा कोकणी जोडीदार म्हणेल..
शिरा पडल्या मेल्याच्या तोंडावर... (की तोंडाक...? आणि पडो...?) Bw

IMG-20180715-WA0063.jpg

निरुदा खुप सुंदर फोटो.

देवकी सोनचाफ्याचे जर कलम असेल तर त्याला लगेच फुले येतात. ते जर बी पासून रुजवलेल असेल तर ते झाड मोठे झाल्यावर फुले येतात. जवळ जवळ १०-१२ वर्षांनी.

जागू-प्राजक्ता-, धन्यवाद! माळ्याने आणून दिले आहे.कलम आहे असे त्याला सांगितले होते.
शिरा पडल्या मेल्याच्या तोंडावर..>>>> शिरां पडो तुझ्या तोंडांर. नक्की अर्थ माहित नाही.

कसे आहात सगळे? खूप सुंदर फोटो आहेत.

लले, गोकर्णला खताची गरज नाही. फारतर भाज्यांची देठं साली चिरून घाल. माझ्याकडे पुर्वी निळी गोकर्ण होती. रोज कळ्या फुले शेंगा बघायचा छंद जडला होता.

निरुदा रानद्राक्षाचेच पान आहे ना ते. किड्यांनी चांगली कलाकृती केलेय आणि तुम्हाला त्यात कला दिसली ह्याचे कौतुक.
देवकी धन्यवाद.

१)

२)

३)

४)

५)

६)

Pages