| kO. dugaa-baašMba_la maaJao dÜna Xabd ... 
 dugaa- Baagavat  ( 10 Ôoba`uvaarI 1910  -  7 mao 2002 )    -
 
 ‘AaiXvanaapasaUna jyaoYzapya-Mtcyaa saaáyaaca pÝiNa-maa maÜz\yaa
 manaÜ& Asatat. pNa vaOXaaKI pÝiNa-maot yaa saaáyaa pÝiNa-maaMcyaa
 saÝMdyaa-cao saar ekvaTlaolao malaa Baasato’ ho
 iXakvaNaaáyaa - saaMgaNaaáyaa dugaa-baaš vaOXaaK sau$ hÜNyaaAaQaIca inaGaUna
 gaolyaat. 92 vaYaa-caM ek vaadL inamaalaM²
 
 AaplaI naÜkrI ikMvaa vyavasaaya hoca sava-sva maanaNaaáyaa
 is~yaaMp`maaNaoca eKado baÝiQdk xao~ inavaDUna %yaat pUNa-pNao rmamaaNa
 hÜNaaáyaahI kahI is~yaa Asatat. ivaduYaI dugaa- Baagavat ho yaacao
 sauMdr ]dahrNa² kovaL is~yaaMcao duÁK mhNaUna %yaaMnaI ilaihlao
 naahI. %yaa prMprolaa XarNa gaolyaa naahItÊ tsaoca
 prMpraMcaa %yaagahI kolaa naahI. is~yaaMcaI prvaD %yaaMnaI najaroAaD
 kolaI naahI. AapNa samaajaatIla ek GaTk AahÜtÊ ek jaagaRt naagairk
 mhNaUna AapNa samaajaasaazI caaMgalao kolao paihjaoÊ yaa tLmaLItUna
 dugaa-baašMnaI laoKna kolao.
 
 %yaaMnaa Da^@Tr v(ayacao hÜto. pNa tÜ yaÜga huklaaÊ ha marazI
 vaacakaMsaazI sauyaÜgaca zrlaa. saMskRtÊ palaIÊ baMgaalaIÊ
 jama-na AXaa ivaivaQa BaaYaaMmaQyao %yaaMnaI p`aivaNya saMpadna kolao
 hÜto. jaÜ AnauBava Gaotlaa tÜ tsaaca vaacakaMpuZo zovaayacaaÊ ho
 %yaaMcyaa laoKnaacao p`mauK sau~. AnauBavaalaa p`maaNa maaNaUna
 laoKnaacaa p`arMBa šravatI kvao- yaaMnaI kolaa. maa~ %yaatIla
 ÉpoÊ vaOiXaYTo dugaa-baašMnaI p`dana kolaI.
 saMdBa-saMpnnata to %yaaMcyaa ilaKaNacao vaOiXaT\ya. dugaa-baašcyaa laoKnaacao
 AByaasaU AaiNa lailat Asao dÜna Baaga pDtat. (apOkI %yaaMcao
 AByaasaU - saMXaÜQanapr laoKna rMjanap`Qaana nasaUna vaacaNaaáyaalaa
 ivaiXaYT maanaisak tyaarI kÉnaca basaavao laagato. p`vaasaÊ
 Ba`maMtIÊ saUxma inarIxaNaÊ maanavatovar inataMt EaQda yaaMcyaa
 jaÜDIlaa roKIva samaqa- XaOlaI hI dugaa-baašMcaI vaOiXaYTo
 mhNata yaotIla. lailat saaih%yaabarÜbarca laÜksaaih%ya AaiNa [tr
 vaOcaarIk saaih%yaatIla dugaa-baašMcao doNao KUp maÜzo Aaho²
 
 ‘Aazvalao tsao’ ho dugaa-baašMcao Aa%macair~. Baartacao
 partM~\ya AaiNa %yaaivaÉQdcaa laZaÊ 1947 saalaI svatM~\ya
 imaLalyaanaMtrcaa kahI kaL AaiNa samaajaacyaa sava-ca qaraMtIla
 laÜkaMnaa ivaivaQa samasyaaMnaI ga`asaUna TakNaarI %yaanaMtrcaI
 piristtI AXaa saumaaro saaz - sa<ar vaYaa-cyaa p`idGa-
 kalaKMDatIla dugaa-baašMnaI saaMigatlaolyaa AazvaNaI vaacatanaa %yaa %yaa
 GaTnaa AaiNa vya>I DÜL\yaasamaÜr ]Byaa rahtat.
 
 káhaDmaQyao Jaalaolyaa ekavannaavyaa marazI saaih%ya
 saMmaolanaacyaa AQyaxapdava$na yaa XaaMt sarsvatInao kolaolao BaaYaNa
 AitXaya gaajalao hÜto. AaiNa toMvhapasaUnaca %yaaMnaa dugaa-vatar (a
 naavaanao janata saMbaÜQaIt k$ laagalaI. (a BaaYaNaat %yaa
 mhNaalyaa   " partM~\yaapoxaa svaatM~\yaat laoKkaMcaI
 p`itYza raihlaI naahI. vaOcaairk xao~atÊ janamaanasaat laoKkaMnaa
 AiQakar%va
 vaaTt naahI. Anaok maÜz\yaa laoKkaMnaIhI TIvhIÊ roiDAÜ va [tr
 janata maaQyamaaMcaa vaapr krtanaa svatÁcaI maUL patLI
 gamaavalaI. caurcaurIt BaaYaaÊ qaÜDI kÉNaaÊ qaÜDa ivanaÜdÊ maaihtIcaI
 Apuro tukDoÊ rMgaIt AaÌtIbaMQaÊ rMjanaÊ AalamasaalyaasaazI
 gadI- Asao ica~ idsato. %yaamauLo saaih%ya hI duyyama djaa-caI klaa
 kolaolaI idsato. ZÜbaL vya>IpUjaosaazI kadMbarIinaima-tIsaazI
 maaQavaravaÊ iXavaajaI yaaMcyaasaar#yaa vya>IMcaa maagaÜvaa
 GaoNaaáyaa cair~a%mak vaaMDmayaacaI vaaNa Aaho ... !"  AaiNabaaNaIcyaa
 vaoLI dugaa-baašMnaa ATk krNyaat AalaI hÜtI. ‘&anapIz’
 svaIkarNyaasaazI saMbaMiQat ]ccapdsqaaMnaI %yaaMcaI
 manaQarNaI kolaI hÜtI ;  pNa AaNaIbaaNaInaMtr %yaaMnaI kuzlaoca
 saava-jaiNak maanasaMmaana svaIkarayacao naahItÊ Asaa inaNa-ya Gaotlaa.
 ivacaarsvaatM~\yaavar gada AaNalaI mhNaUna šMidra gaaMQaIMvar tuTUna
 pDNaaáyaa dugaa-baašÊ [Midra gaaMQaIMnaI inasaga-p`omaI h²
 ena`I qaÜrÜMvar kivata kolaI mhNaUna %yaaMcao sagaLo gaunho maaÔ
 k$na TakNyaacaa ]darpNaahI daKvatat²
 
 ‘ivasaui_magna’ ha palaI ga`Mqa marazIt AaNaayacao kama
 baašMnaI Gaotlao hÜto. to pUNa- hÜ] Xaklao naahI. to pUNa- hÜNaar naahI
 ho %yaaMnaahI maaihtI hÜto.  " pNa XaMBar vaYaa-MnaI kuNaI trI
 ija&asaU Anauvaadk ]Baa rhIla. %yaalaa ha palaI ga`Mqa
 marazIt AaNaayacaI bauQdI hÜ[la. %yaa vaoLI maaJao kama payaaBaUt tyaar
 Asaola AXaI AaXaa Amar Aaho² " iktI AaXaavaadI dRYTIkÜna
 KrcaM² dugaa-baašMcao ho svaPna pUNa- hÜvaܲ
 
 dugaa-baašMnaI svatÁcyaa maR%yauivaYaayaI ilaihlaolaI ek kivata [qao
 malaa namaUd
 kraivaXaI vaaTto  --
 
 AayauYyaacaI JaalaI rat | manaI tovao AMtjyaÜ-t ||
 Baya gaolao marNaacao | kÜMba ÔuTlao sauKacao ||
 AvayavaaMcao baL gaolao | kaya kuNaacao ADlao ||
 kuzlao jaIvanaalaa DÜLo |  sauK vaoDo %yaat laÜLo ||
 marNaa tuJyaa svaagatasa |  Aa%maa maaJaa Aaho sajja ||
 payaGaDI tI dohacaI | GaalaUnaI maI vaaT pahI ||
 sauKvaoDI maI jaahlao | dohÜpinaiYad isaQd Jaalao ||
 
 ---- Asao mhNanaarI sauKvaoDI saMplaI. gaolyaa dÜna - ADIca
 vaYaa-t %yaaMnaI naivana
 kaih ilaihlao navhto. %yaa kuNaaXaI ÔarXyaa baÜlalyaa navh%yaa. pNa
 %yaaMcyaa nausa%yaa Aist<vaacaa doKIla QaIr AaiNa AaQaar hÜta. tÜ
 AaQaar Aata %yaaMcao Ajaramar laoKnaca do[na² dugaa-baašnaamak
 &anamaatolaa maaJaa dMDvat²
 
 
 
 
 |