9 saPToMbarÊ 1999
maaJaa jaa^ba mauMbašlaaÊ AaiNa maI puNyaacaa. %yaamauLo baáyaaca rivavaarI 15
15 imainaTaMnaI
sauTNaarI kÜNatItrI ek saMQyaakaLcaI eiXayaaD malaa maMubašlaa Gao}na jaat
Asao. AajahI maI Asaaca %yaa itkITacyaa raMgaot ]Baa hÜtÜ. maaJyaa 1 2
laÜkaMcyaa puZo ]Byaa Asalaolyaa %yaa sauMdr maulaIkDo maaJao rahUna rahUna
laxa jaat hÜto. [tkI sauMdr maulagaI maI Aa<aapya-Mt pahIlaI navhtI AsaM maI
Kasa puNaorI sTašlanao zNakavaUna saaMgatÜ. tIcyaa ]javyaa gaalaalaa pDNaarI
KLI tr malaa Ôar Asvasqa k$na saÜDt hÜtI. sarL naakÊ kaLo KÜlavar baGaNaaro
DÜLoÊ maOi~NaIlaa TaLI VayacaI savayaÊ maQaoca ek hat puZo AaNauna laaMba kosa
maagao saarayacaI savayaÊ iktI laIhUÊ sagaLMca Cana vaaTt hÜtM.
tr maI Aaplaa itcyaa maOi~NaIbarÜbarcao itcao saMBaaYaNa eokt hÜtÜ. hÜÊ caÜ$naÊ
naava p<aa kahI kanaavar pDayacaI vaaT phat hÜtÜ. AaiNa manaat p`caMD [cCa
kI itcyaaca basamaQao malaahI caZayalaa imaLavaM. mhNajao p`vaasa sauKacaa ..²
XaovaTI ekdacaM kLlaM.. ‘e AiXvanaIÊ itkDo pÜcalyaavar ÔÜna Tak barkaÊ naahItr
maaJyaa lagnaalaa tulaa baÜlaavaNaar naahI.’ raMga hLuhLu puZo sarkt hÜtI AaiNa
maI jaIva AgadI kanaat gaÜLa kolaa hÜtaÊ pNa gaava kahI kLonaa. itlaa itkIT
Gaotanaa paihlaM AaiNa itcaI basa BaÉna jaatanaa pNaÊ CyaaÊ ho laÜk basa XaMBar
idDXao saITcaI ka naahI krtÆ itlaa trI kaya hÜtM AsaM XaovaTcaI saIT na Gaota
dusarI basa pkDayalaa Æ evaZI ksalaI Gaaš laagato yaaMnaa kÜNaasa za}k..
Aro kaya saaMgaNaar ima~aMnaÜÊ ekda icaDayalaa JaalaM kI kahIhI caalatM DÜkMÊ
iXavaaya AXaa eKaVa maulaayama gaÜYTIivaYayaI tr ÔarcaÆ KrM naa Æ tr Asmaaidk
dusaáyaa basamaQao basauna kiQahI na saMpNaara pazlaaga k$ laagalao. inadana
KÜpÜlaIlaa trI idsaola prtÊ kIMvaa gaolaa baajaar dadrlaa trI ek~ca pÜcatIla
dÜnhI basa Æ ek naa dÜnaÊ hjaar gaÜYTIÊ AaiNa hUrhUrÊ calaibacalaÊ kaya mhNaala
to hÜt hÜtM.
pNa maaJaM naiXaba kahI evaZM caaMgala naahI.
23 saPToMbarÊ
Aaja maI maaJyaa 7 8 maaNasao puZo Asalaolyaa maulaIkDo najar laa}na basalaÜ
hÜtÜ. ³AhÜ ija%yaacaI KÜD´ pNa trI mana maa~ AiXvanaItca gauMtlao hÜto. AgadI
yaa Aajacyaa maulaIcyaa jaagaI malaa tI idsaNyaaevaZI paLI AalaI nasalaI trI
Aaja malaa hI trI na@kIca idsat navhtI. yaalaaca mana hrvaUna jaaNao AsaM
mhNatat ka Æ
maaJyaa maagao ek mhatarI baaš hÜtI. ibacaarI kazI Tokt Tokt Aaplyaa
naatvaabarÜbar AalaI hÜtI. maaJao naava gaava kaya krtÜ vagaOro ivacaa$na
Jaalaoca hÜto. maI Ôarsaa kahI baÜlat navhtÜ. kahI saucat Asaola tr naa. pNa
trI qaÜDI maaihtI iXarlaI DÜ@yaat. %yaaMcao naava ÔDko. ÔDko AajaI mhNaayalaa
hrkt naahI. pNa AajaI hÜ%yaa maa~ ekdma TvaTvaIt. caohra ]%saahanao Barlaolaa
hÜta. barÜbar Asalaolaa %yaaMcaa naatUÊ rÜhItÊ saa^F,TvaoAr maQao hÜta.
%yaamauLo AapÜAapca šmaola caI dovaaNa GaovaaNa JaalaI. Aamha dÜGaaMcao itkIT
kaZUna Jaalao AaiNa phatÜ tr AajaIMnaI ekca itkIT kaZlaolao. naatU Aata malaa
mhNaalaa kI Aro tU AaiNa AajaI ekaca basa maQao Aahat tr maaJyaa AajaIlaa jara
kaya hvaM nakÜ pahXaIla ka. maI AanaMdanao hÜ mhNaalaÜ.
%yaalaa mhTlaM Aro maga AaQaIca ka naahI ivacaarlaosaÊ tr AajaI mhNaalyaa Aro
ekca basa nasatI imaLalaI trÊ mhNauna naahI ivacaarlaM. maI mhTlaMÊ AhÜÊ maI
tumacaIca basa GaotlaI AsatIÊ eKadI basa saÜDlaI tr kahI maaJaI naÜkrI naahI
jaaNaarÊ kI ra~Ica jaovaNa naahI bauDNaar ³AiXvanaIvarcaa raga Ajauna gaolaa
navhta tr ´ toMvha [tkM Cana hsalyaaÊ %yaamauLo malaa Aa<aapasaUnaca %yaa
AavaDayalaa laagalyaa hÜ%yaa. naatu gaolaa AaiNa maI prt maaJaa maagacyaa
vaoLcaa AQa-vaT saÜDlaolaa pazlaaga kÉ laagalaÜ. ivacaaraMmaQaoÊ kuzo Asaola tI
Aa<aaÊ kaya krt AsaolaÊ prt kQaI idsaola kaÊ idsaNyaakrta sT^MnDvar dr
rivavaarI 2 tasa AaQaI yao}na basaU ka. prt hjaarÜ p`Xna. pNa Aaja AajaIMnaI
malaa %yaatUna barMca baahor kaZlaM.
KÜpÜlaIlaa %yaaMnaa basa maQaUna baahor Gao}na gaolaÜ caha Pyaayalaa.
AajaIMbarÜbar DoT...² manaat mhTlao AaplaM AsaMca hÜNaarÊ AiXvanaI iMkMvaa
t%sama maulagaI tr saÜDacaÊ AapNa Aaplyaa samavayaskraMbarÜbar pNa naahI. pNa
AajaI hÜ%yaa maa~ baÜlaGaovaD\yaa. AaiNa %yaaMcao [tko vaYa- saazlaolao
AnauBava eokayalaa pNa majaa AalaI. dadrlaa ]trlyaavar %yaaMnaa
kbautrKanyaajavaL saÜDuna AalaÜ AaiNa gaaDIvar BaujaI- pava Ka}na AaDvaa
JaalaÜ.
6 Aa^@TÜbar.
maI naohmaIp`maaNao maayabaÜlaIvar saMcaar krt hÜtÜ. Aaja kÜiNatrI maRNmayaI
naavaacaI maulagaI navaIna AalaI hÜtI AaiNa itcyaaXaI 2 hat pNa kÉna Jaalao.
mhNajaoÊ AiXvanaIcyaa baabatItlaa ~agaa ikMvaa samast s~Ivagaa-var Aalaolaa
raga Ajauna gaolaa navhta tr AsmaaidkaMcyaa DÜ@yaatuna. itcyaa naavaacyaa
jamatIla tovaZ\yaa iMcaQyaa kolyaa. pNa pÜrInao vyavaisqat hsaNyaavaarI naolao.
XaovaTI idvasaaKorIsa laxaat Aalao AapNa ]gaaca CLtÜ AahÜt ihlaa AaiNa maga
thacyaa yaXasvaI vaaTaGaaTI kolyaa.
26 Aa^@TÜbar.
gaolao kahI idvasa kahI kama navhto. %yaamauLo ihtgaujavar jaÜrdar saMcaar hÜta
maaJaa. maRNmayaIbarÜbar ga+I jamalaI hÜtIca. %yaamauLo BarpUr gaPpa maarNao
caalau hÜto. Aqaa-tÊ maolaIMga pNa hÜt hÜto. Aamacyaa Aa^fIsamaQao ca^TcaI
saÜya naahIÊ %yaamauLo to kahI krta yaot navhto. itcyaa pÜiMsTMgsacaa saUr maa~
jara eKaVa kakubaašMsaarKa hÜta. %yaamauLo kQaI kQaI kMTaLa yaayacaa. AaiNa
baÜlaNyaat pNaÊ mhataáyaa laÜkaMnaa ksalao ~asa hÜtatÊ %yaalaa kaya krayacaM
vagaOro. maI Aaplaa %yaavar malaa saucaNaaro }paya saaMgaayacaÜ. pNa mhTla
AsaudotÊ kÜiNatrI Aaho naa gaPpa zÜkayalaa. itlaa qaÜDo roÔrnsaosa hvao hÜto
kXaalaa trIÊ to XaÜQaUna idlao. pNa na@kI kuzo iXaktoÊ kaya krtoÊ kahI
baÜlaayalaa tyaar naahI. AaiNa itlaa Ôarca kmaI maaihtI hÜtI itcyaa
AByaasaabaabat. kQaI kQaI tInao AsaM kahI ivacaarlaM kI malaa vaaTlaM hI na@kI
huXaar Aaho ka.
itlaa maI maaJaa vya>I inairxaNaacaa CMd saaMigatlaa. malaa BaoTlaolyaa ÔDko
AajaIMba_la saaMigatla. KrcaÊ yaa ÔDko AajaI kuzo gaayaba Jaalyaa AahotÆ
kQaItrI yao}na jaa GarI AsaM mhNaalyaa tr hÜ%yaaÊ pNa malaa kahI savaD JaalaI
navhtI. pNa rÜhItkDunahI kahI maola AalaI navhtI. malaa AaplaI kaLjaI
vaaTayacaI AQauna maQaunaÊ kXaa AsatIla to. karNa %yaaMnaa GarI pÜcavaayalaa
gaolaÜ hÜtÜ tr %yaaMnaI svat:ca kulaup kaZuna Gar ]GaDlao hÜto. mhNajao
ekT\yaaca rhayacyaa tr. AaiNa hllaI tr mauMbašt ekT\yaa rhaNaaáyaa
vaRdQaaMba_la kaya kaya eokayalaa imaLto. maI tohI maRNmayaIlaa saaMgaItlao.
mhTla naahItrI ihlaa mhataáyaa laÜkaMba_la baÜlaayalaa AavaDt. itlaa ÔDko AajaI
maahIt navh%yaa. malaa Aapla ]gaaca vaaTlaM maahIt AsatIla.
10 naÜvhoMbar.
Aaja Acaanak rÜhItcaa ÔÜna Aalaa. AajaI qaÜDI AajaarI AahoÊ kMTaLlaI AahoÊ
itlaa pahUna yaotÜsa ka. malaa AanaMdca. kaihtrI karNa AsalyaaiXavaaya kahI
jaaNao yaoNao hÜt naahI naahItr. jaa}na phatÜ tr AajaIMnaa qaÜDI kNakNa hÜtI.
maga idvasaBar qaaMbalaÜ hÜtÜ. kahI hva nakÜ pahIla. AajaIMnaI naohmaIp`maaNao
Jakasa gaPpa maarlyaa. AgadI kÜNaI Aaho ka vagaOro. maI mhTlaÊ Aro (a tr ekdma
sahIca idsatat. mhTla AhÜ ksalaM kayaÊ AamacaM AaplaM rDgaaNaMca.
AajaI Ôar huXaar Aahot. pI eca DI kolaolyaa Aahot. ivaYaya kaya tr mhNao
kaLanauÉp naaTkaMmaQao hÜt gaolaolao badla. pNa malaa naaTkaMcaI kahIca AavaD
nasalyaanao %yaavar puZo kahI baÜlaNao Jaalao naahI. ikMbahunaa iMTMgala
TvaaLIca krt basalaÜ. pNa AajaI kahI vaOtagalyaa naahIt. %yaamauLoca tr gaPpa
maarayalaa majaa yaoto yaa AajaIMbarÜbar.
ekUNa idvasa sahI gaolaa. saMQyaakaLI GarI AalaÜ prt. AajaI evhanaa tap jaa}na
TuNaTuNaIt Jaalyaa hÜ%yaa.
20 naÜvhoMbar.
gaolao ik%yaok idvasa maI maRNmayaIlaa AaDuna AaDuna ivacaart hÜtÜ kI kÜNa%yaa
ka^laojalaa AahosaÊ kuzo rhatosaÊ ÔÜna Aaho ka GarIÊ vaoba saašT vagaOro
banavalaI Aahosa ka Æ
pNa kahI takasa tUr laagau idlaa navhta. jaomatoma evaZMca kLlaM hÜtM kI baašsaahoba
AMQaorIlaa esa pI maQao šMijanaIArIMga krtat. manaat mhTlaM baÜlaNyaavaÉna
vaaTt tr naahI. eKaVa ponXanar k+\yaavarIla baašsaarKM vaaTtM baÜlaNaM. Aqaa-tÊ
]GaD kQaI mhNaalaÜ naahI. AhÜ AamhI naohmaI manaatca baÜlaayacao.
tr XaovaTI Aaja baašsaahoba rajaI Jaalyaa hÜ%yaa. mhNao dadrlaa ivasaavaa maQao
yao 5 vaajataÊ itqao BaoTU. AaiNa maga kÜNata TI XaT- vagaOro pNa zrla. ³
esa\vhIesa\ sauip`yaa.. kLlaM AsaolaMca..´
barM mhTlaM. AanaMd pÜTat maaJyaa maašnaa ²
maI ivasaavaa samaÜr pÜcat hÜtÜ tr evaZ\yaat ‘ Xauk Xauk ’.. phatÜ tr ÔDko
AajaI. [tr kQaIhI AavaDt Asalyaa trI yaa vaoLosa Æ CoÊ ho kaya BalatMca
lacaaMD..pNa Aata kaya krNaar. gaolaÜ %yaaMcyaa idXaolaa.
AajaI sahja iÔrayalaa baahor pDlaolyaaÊ mhNao cala mastpOkI imasaL Ka}
ivasaavaa maQao. maI AaplaMÊ AhÜ tumhalaa imasaL KaNao caaMgalao naahI vagaOroÊ
pNa AajaI hTonaat. Gao}naca gaolyaa AatmaQao.
mhTlaM baÜMbalaa Aata. trI ek AMQauk AaXaa hÜtI kI maRNmayaIlaa naahItrI
mhataro laÜk AavaDtatÊ tr kdacaIt yaošla baÜlaayalaa. maI Aaplaa imasaL caIvaDt
basalaÜ hÜtÜ AaiNa hÜ naahI hÜ naahI krt hÜtÜ. evaZ\yaat baahor AiXvanaI
idsalaI. AXaIca caalalaI hÜtI. malaa pTkna baahor pDuna itcaa pazlaaga
kravaasaa vaaTlaa. kuzo rhato na@kIÆ pNa ÔDko AajaIMnaa saÜDvaonaa. ha maolaa
saaQaopNaaÊ caaMgaulapNaa kahI jaat naahI AMgaatuna. mhNajao XaovaTI AamhI
Aaplao Asaoca rhaNaar. prt ekda na saMpNaaáyaa ivacaaraMmaQao ADklaÜ. Aaja tr 2
2 ~asaÊ AiXvanaI pNa naahI AaiNa maRNmayaI pNa naahI. AiXvanaI idsaonaaXaI
JaalaI AaiNa maI AajaIMkDo pahIlao. tr %yaaMnaI AÜLKlao hÜto maI kuzo phat hÜtÜ
to. maga kayaÊ p`XnaaMcaI sarba<aI sauÉ. XaovaTI kbaula kolao kI hÜ malaa tI
Ôar AavaDlaIÊ pihlyaaMda sT^NDvar idsalaI hÜtI toMvhaca. AajaIMnaI AgadI hOraNa
kolao.
evaZ\yaat AiXvanaIca ekdma ha^TolamaQao iXartanaa idsalaI. maaJyaa pÜTat ekdma
KD\Da pDlaa. jaIva AgadI kasaavaIsa Jaalaa. mhTlaM kaya naXaIba Aaho. Aaja
ijacyaaXaI baÜlaayacao mhNatÜ AahoÊ tIca saaxaat samaÜr idsato Aaho AaiNa
AajaIMnaI pkDUna zovalao Aaho. AiXvanaIvarcaI najar hTonaa.
pNa phatÜ tr tI Aamacyaaca TobalapaXaI yao}na ]BaI raihlaI. “ kaya AajaI kXaI
AahosaÊ BaajaI Gao}na JaalaI vaaTtM ” AaiNa maga maaJyaakDo vaLunaÊ tIca tI
jaIvaalaa hUrhUr laavaNaarI KLI paDuna hsatÊ “ ksa kaya savyasaacaI Æ”
AaMÆ maI ekdma tInataD ]DalaÜ. hI kaya BaanaamatI vagaOro tr naahIÆ ihlaa maI
ksaa kaya maaihtIÆ AaiNa tohIÊ maaJao maayabaÜlaIvarcao naavaÆ tovhZ\yaat AajaI
ivacaar%yaa JaalyaaÊ “Aga maRNmayaIÊ saanyaaMkDo jaa}na tovhZa inarÜp saaMgauna
AalaIsa ka na@kI Æ”
Aha ² maaJaI qaÜDIÔar A@kla ekdma pLu laagalaI. AayalaaÊ dÜiMGaMnaI imaLuna
ekdma jaÜrdar gaoma KoLlaolaI idsato. maaJaa Jaalaolaa caohra pahuna
AiXvanaIcyaa %yaa KLIpaDu hsaNyaalaa ekdma ]QaaNa Aalao AaiNa AajaIMcyaahI. to
dÜGaIMcao KLKLa hsaNao pahuna malaahI maaJyaa ÔjaItIcao BaIYaNa hsau Aalao.
AaiNa maga AiXvanaInao sagaLI gaMmat saaMigatlaI. mhNao tInao malaa eiXayaaD
sTÐDvarca naÜTIsa kolao hÜto kI ha maulagaa AaplyaakDo saarKa phatÜ Aaho. tI
iXakayalaa mhNauna [qao AalaI AaiNa tIlaa ekTIlaa GarcaI madt mhNauna lagaoca
AajaIlaa tInao baÜlaavaUna Gaotlao.
pNa AajaI
evaZI ]%saahIÊ tIlaa GarI idvasaBar kMTaLa yao} laagalaaÊ mhNauna maga AajaInao
maayabaÜlaIvar ek naava Gao}na saMcaar krayacao zrvalaoÊ saurvaat AiXvanaInao
kÉna idlaIÊ maRNmayaI naava Gao}na. AaiNa maaJaa ÔÜna naM. maI tIlaa
dotaxaNaIca dÜGaIMcyaa laxaat Aalao maI kÜNa to. AaiNa maga hI KT\yaaL pÜrgaIÊ
maI ksaa Aaho ho jaaNauna Gyaayalaa laagalaI maaJyaa nakLt.
malaa
ekdma maaJyaa Baagyaacaa hovaa vaaTlaaÊ mhTlaMÊ Bagavaana dota hO tÜ CPpr ÔaDko
Ê hoca KrM. [qao naat tr sauroK AahocaÊ pNa [tkI fMDU AajaI pNa imaLalaI. AaiNa
dÜGaI evaZ\yaa vastadÊ kI malaa GarI baÜlaavalao hÜto toMvha hI mau_ama
Garatuna gaayaba hÜtI.
AamhI puNaorI jaama huXaar AsaM malaa naohmaIca vaaTayacaMÊ pNa yaa
p`karavaÉnaÊ ‘AamhI’ maQauna malaa svat:laa vagaLavaM Asaa ivacaar krtÜya maI.
³hÜÊ hÜÊ tovhZa ivacaar krNyaaevaZM DÜkM na@kIca caalatM maaJaM ´
pNa
baakI maI ivacaar krtÜyaÊ naomakM %yaa idvasaanaMtr maayabaÜlaIvar ek AiXvanaI idsaU
laagalaI Aaho ho ksao Æ malaa daT XaMka AahoÊ AajaIMcaI Ajauna eKadI naat Aaho
kI kaya ÆÆ