भक्ती

चाळीमध्ये दरवर्षी गणेशोत्सव साजरा केला जायचा. सेक्रेटरी गोडसे काकांच्या घरी गणपतीची मूर्ती स्थापन केली जाई. पण यावेळी काही कारणाने त्यांच्या इकडे गणपती बसवता येऊ शकणार नव्हते. आता काय करावे ? कुणाच्या घरी श्री गणेशाची मूर्ती स्थापन करावी ? असा प्रश्न उपस्थित झाला. प्रत्येक चांगल्या कामासाठी नेहमी पुढे असणाऱ्या ओंकारने तयारी दर्शवली. अर्थात इतरही जण तयार झाले. मात्र गोडसे काकांनी ओंकारच्या घरी गणपती बसवण्याचा निर्णय घेतला.

(ही कथा पूर्णपणे काल्पनिक असून यातील प्राण्यांचा व घटनांचा कोणत्याही जिवंत किंवा मृत व्यक्तिंशी व त्यांच्या आयुष्यात घडलेल्या घटनांशी संबंध नाही. यात वर्णिलेल्या घटनांचा जर सद्य किंवा भूतकाळातील घडलेल्या घटनांशी काही जरी संबंध आढळला तर तो किव्वळ योगायोग समजावा, ही नम्र विनंती)

जय जय जयकारे नाम येता मुखासी
अविरत सुखवृष्टी अंतरी हो तयासी

सदयह्रदय माझी माऊली ज्ञानदेवी
कवळ तरी सुखाचे बाळका नित्य फावी

मुखि जरि नित ओवी येत की ज्ञानदेवी
अगणित सुखराशी लाभते भाविकासी

पठण मनन भावे त्यावरी ध्यास घेई
जननि अतिव प्रेमे मोक्ष भक्तीस देई

अपरमित गुणासी वर्णिता वर्णवेना
जननि तव कृपेला मोजिता मोजवेना

चरणि तरि असावे बालका दान देई
गुणगुणत स्वभावे अंतरी एक ओवी

श्री ज्ञानेश्वरमहाराजांचरणी प्रेमपूर्वक दंडवत.

कवळ..... घास, ग्रास

फावणे.... प्राप्त होणे

तू तो आमुचा सांगात

भंडार्‍याच्या माथ्यावर
नाम घेत बैसे तुका
त्याचे एकतानपण
विठू निरखे कौतुका

नाम घेता तुकयाची
मावळली देहबुद्धी
नाम, विठू आणि तुका
एकरुप हो त्रिशुद्धी

विठ्ठलासी मोठा घोर
कैसे सांभाळावे यासी
स्वये बैसोनी दुकानी
चालवितो संसारासी

आवलीसी कळेना हे
बैसे दुकानी हे कोण
विक्री बहु होत तेथ
सारे वाटे विलक्षण

बुवा येती सांजच्याला
पुसे आवली तयाला
कोण गडी हो ठेविला
काही कळेना मजला

विठु-रखमाई रूप तुझे,
गोजिरवाणे छान!
पाहता तुम्हा मिटे;
व्याकुळ झालेल्यांची तहान!

होता विठु-रखमाई,
नामाचा गजर!
संचारते भक्ती भक्तांमध्ये;
नाम जपी अष्टप्रहर!!

विठु-रखमाई तुझ्या चरणी,
जीवन माझे अर्पण!
भाग्य उजळले माझे;
जेव्हा झाले तुझे दर्शन!!

जयघोष होता तुझ्या नामाचा,
उजळल्या दाहू दिशा;
वाट ही आनंदाची आहे;
संपली सारी दुःखे-निराशा!!

राम होय
******
अमूर्ताचा गाभा
प्रेमाचिया ओघा
भक्तांचिया लोभा
राम होय ॥

शब्दातीत सत्य
मनाच्या अतित
दिसण्या किंचित
राम होय ॥

निर्गुणाचे शून्य
आकार लेवून
सगुणी सजून
राम होय ॥

इंद्रियावगम्य
प्रज्ञा प्रावरण
प्रेमाला भुलून
राम होय ॥

विश्वाचे कारण
विश्वाला व्यापून
उरे शब्द दोन
राम होय ॥

लौकिका सोडून
जाणीवी जगून
विक्रांतचे स्वप्न
राम होय ॥

तुझ्यावाचून
*******:
सरला दिन तुझ्या वाचून
व्यर्थ जगलो जन्मा येऊन ॥

भांडी घासली या जगताची
कचरा पाणी गेले वाहून ॥

तेच हिशोब पुन्हा मांडले
त्याच खर्चात मन सांडून ॥

कळते मजला माझ्यावाचून
जग चालते युगे होऊन ॥

तरीही चाले उठाठेव ही
चक्र कुठले पायी बांधून ॥

नकोस जावू असे सोडून
दत्ता भगवे स्वप्न मोडून ॥

माळावरती पडली काडी
तुझ्या धुनीत जावी जळून ॥

जळता देह या जन्मातून
तुझाच दत्ता जावो होऊन ॥

आस लागली विक्रांतला या
आतूर काया जावी मिटून ॥

दत्ता नको असे
*************
दत्ताला नोटांची
नको असे थप्पी
मोजतो तो जपी
तद्रूपता ॥

दत्ता नच दावू
नाणी खुळखुळ
विश्वाला समूळ
कारक जो

दत्ता न पापात
कधी दे आधार
शिक्षेला सादर
होय तिथे

दत्त नच देत
दुर्जनास बळ
धावतो केवळ
भक्तासाठी ॥

दत्त ना लोभी
सोन्याचा कधीही
विरक्त विदेही
सर्वकाळ ॥

दत्ता नच हवी
दानाची ती पेटी
आपुल्या आवडी
भक्त ठेवी

दत्त नच काळ्या
पैशात तो भागी
भक्ति प्रेम मागी
सदोदित ॥

ॐ अज्ञान तिमिरान्धस्य ज्ञानांजन शलाकया ।
चक्षुरुन्मीलितं येन तस्मै श्री गुरवे नमः ॥
रामानुजाचार्यांबद्दल काही लिहिण्यापूर्वी, सर्वप्रथम मी माझ्या गुरूंना आणि रामानुजाचार्यांना वंदन करतो. ईतक्या थोर आचार्यांबद्दल लिहिण्याची माझी लायकी तर नाहीये, परंतू तरी त्यांच्याबद्दलचा आदर लिखानातून मांडण्याचा हा माझा नम्र प्रयत्न.
कृपया ह्या संपूर्ण मालिकेत वाचकांना काहीही उणीवा आढळल्यास, निदर्शनास आणून द्याव्यात. तात्काळ त्यांत दुरुस्ती करण्याचा प्रयत्न करेन.

अनवाणी पावलांनी
तंद्री लागलेल्या मनानी
ती भटकते पाऊस पांघरुनी
कृष्णेच्या काठावरती
उंच उंच घाटावरती

उभी राहते
पादुकांसमोर ठाण मांडूनी
पाय रोवूनी
ओरडणाऱ्या
सुरक्षा रक्षकांकडे
चक्क दुर्लक्ष करुनी
हट्टी मुलीसारखी
डोळ्यात पाणी आणूनी

आणि बोलत राहते भरभरुनी
महाराजांविषयी
शब्दात जीव ओतूनी
तेव्हा तिच्या त्या शब्दातून
डोळ्यातून
अन स्वरातून
ओसंडत असते
विलक्षण श्रद्धा अन प्रेम
तो कैफ लागताच
आमच्या रुक्ष पणाला
या मनाच्या बाभळीही
जातात चंदनी होऊनी