पहाट

शहराच्या सांदी कोपऱ्यातून
प्रकाश आता हळू हळू निरोप घेतो आहे
त्यालाही जाववत नाही
निरोप घेताना लाल झालेले डोळे लपत नाहीत

अंधार आता सगळे व्यापून टाकताना
ह्या प्रकाशाने मागे ठेवलेल्या चांदणखुणा
स्पष्ट होत जातील

ह्या अंधाराचे भूत मानगुटीवर बसण्याची
माणसालाही विलक्षण भीती
म्हणून अनेक प्रकाशप्रेतांची भुते
त्याने अनेक बाटल्यात बंदिस्त करून ठेवली आहेत

माणसांच्या समाधानासाठी तीही जीन होतील
त्याची प्रकाशाची इच्छा पूर्ण करतील

पण हा अंधार असाच व्यापत राहील
प्रकाशाने रिक्त केलेले सांदीकोपरे

पहाट सारी गारठली आहे
सारं जग साखरझोपेत आहे
मी मात्र जागीच आहे
कारण तुझी थाप नाहीये..

चहाचा घोट घेत आहे
पहिला घेतला दुसरा उतरत नाहीये
कारण दुसरा घोट तुझा आहे
आणि तु सोबतीला नहीये..

रस्त्यावरुन चालत आहे
रिमझिम पावसात भिजत आहे
या भिजण्याला अर्थ नाहीये
कारण तुझी ऊब नाहीये..

कॉलेज चा कट्टा दिसत आहे
मित्र-मैत्रिणी जमले आहेत
त्या गप्पांमध्ये आता रस नाहीये
कारण तुझा आवाज नाहीये..

ती बघ आपली टपरी आली
गरमागरम भजी खुणावत आहे
त्या भज्यांना आता चव नाहीये
कारण घास भरवायला तु नाहीये..

सांजवेळी केसरी तळी,
तुझी आठवण येते आहे,
सौभाग्याची अभागी ही,
अमावास्येत जगत आहे,
पावसाची सर,
प्रेमाचे गाणे गाते आहे,
गाणे प्रेमाचे कि विरहाचे,
हे मात्र गूढच आहे,
प्रेम असो वा विरह,
आहे ते आपले आहे,
म्हणूनच, प्रेम आपले जिंकणार,
हे आता उमजते आहे,
काळोख्या रात्री नंतरची रम्य,
पहाट आता झाली आहे,
या विचारातच,
आता मी निद्राधीन होत आहे.....

@किर्ती कुलकर्णी

पहाट २

गंधर्वाच गाणं गाते पहाट
मस्तानी दहीवरात न्हाते पहाट

नववधू सासरी लाजते पहाट
पाचूंच्या बनात कुजबुजते पहाट

गार गार हवेत शिरशिरते पहाट
साजनाच्या कुशीत बहरते पहाट

कुंकुम केशर मस्तकी भाळते पहाट
चैत्यन्यगंध केसात माळते पहाट

प्राजक्त वेचत वेचत आली दारात
श्रांत समई देवघरात तेवते पहाट

घरोघरी सुगरण होते पहाट
तनामनात उमंग पेरते पहाट

दत्तात्रय साळुंके

पहाट

पूर्वेला जाग आली
कोंबड्यान बांग दिली
मातीच्या कणाकणात
रानजाई गंधाळली

रासक्रीडा रातभर
खेळली चंद्रकोर
उधळून केशर, जाई
फुला फुलावर

धुरकट पांघरून
रान आळोखे देई
झाडावर भूपाळी
रानपाखरु गाई

गोकुळात गौळयाघरी
लगभग ही न्यारी
सडासंमार्जन करीती
दहीवराच्या घागरी

गोठ्यात क्षीरसागर
गुजगोष्टी पाणवठी
ओंजळीत सुवर्णकण
हरपले देहभान

पानोपानी सळसळ
रान घालीते शीळ
नंदी शिंपीतो मळा
ओवी जात्याच्या गळा

दंगलच्या निमित्ताने काय काय धागे काढता येतील?
जरा आपल्या स्मरणशक्तीवर जोर द्या! दृश्ये आठवा!
आणि दंगलच्या निमित्ताने काय काय धागे काढता येतील ते सुचवा.

उदा:

१. दंगलच्या निमित्ताने ....मुलगा व्हावा म्हणुन:
(जे उपाय दंगल चित्रपटात दाखवल्या गेले, त्यांचे वर्णन, तुमचे याबाबत काय विचार आहेत?
आणि खाली पोलः)
१. मला फक्त मुलगेच आहेत, मी किंवा माझ्या जीवनसाथीने वरील पैकी कोणताच उपाय केला नाही.
२. मला फक्त मुलगेच आहेत मी किंवा माझ्या जीवनसाथीने वरिल पैकी किमान एक तरी उपाय केला आहे.
३. मला अद्याप अपत्य नाही आणि माझा किंवा माझ्या जीवनसाथीचा.......

निसर्गातले भाग्यक्षण .....

पहाटेसच जाग आली. मुख्य फाटकाचे कुलुप उघडण्यासाठी दिवा लावला आणि अंगणात पाऊल टाकताच लक्षात आलं कि दिव्याची आज अजिबात गरज नाहीये - किंबहुना दिवा नसण्यातच आज खूप मजा आहे. दिवा बंद करुन अंगणात येऊन पाहिलं तर आकाश अगदी निरभ्र. चांदोबा बिचारे चेहरा मुडपून आकाशात स्थिरावलेले - बहुतेक वद्य अष्टमी-नवमी असणार आज. चांदोबासारखा नटसम्राटच मवाळल्याने बाकीचे तारे -तारका आज भाव खात होते - मृगशीर्ष, व्याध नेमके डोक्यावर चमकताना दिसत होते. कृत्तिकेचा तारकापुंजही नीट ओळखू येत होता, वृषभ राशीचा तो मोठासा तारा पण उठून दिसत होता.

पांघरून चांदण्यांची चादर,
स्वप्न सुगंधी असे उशीला,
मोरपिसांची ढाळी चंवरी,
खट्याळ-मिश्किल मंद वारा.

क्षितिजावर्ती किल्बिल किरणे
चिमण्यांचे अ‌न्‌ चिवचिव गाणे,
सुवर्णरथाचे खळखळ हंसणे,
तल्लीन स्वरांची ती भूपाळी
कुणी गातसे नित्य सकाळी

सूर्य-चंद्र असता साक्षिला
दुरून खुणा कां करते मजला?
भावफुलांची करून उधळण,
सत्वर सुचावे काव्य मनाला,
टिपू नये ती घार क्षणाला !

पांघरून चांदण्यांची चादर,
स्वप्न सुगंधी असे उशीला,
मोरपिसांची ढाळी चंवरी,
खट्याळ-मिश्किल मंद वारा.

क्षितिजावर्ती किल्बिल किरणे
चिमण्यांचे अ‌न्‌ चिवचिव गाणे,
सुवर्णरथाचे खळखळ हंसणे,
तल्लीन स्वरांची ती भूपाळी
कुणी गातसे नित्य सकाळी

सूर्य-चंद्र असता साक्षिला
दुरून खुणा कां करते मजला?
भावफुलांची करून उधळण,
सत्वर सुचावे काव्य मनाला,
टिपू नये ती घार क्षणाला !

पांघरून चांदण्यांची चादर,
स्वप्न सुगंधी असे उशीला,
मोरपिसांची ढाळी चंवरी,
खट्याळ-मिश्किल मंद वारा.

क्षितिजावर्ती किल्बिल किरणे
चिमण्यांचे अ‌न्‌ चिवचिव गाणे,
सुवर्णरथाचे खळखळ हंसणे,
तल्लीन स्वरांची ती भूपाळी
कुणी गातसे नित्य सकाळी

सूर्य-चंद्र असता साक्षिला
दुरून खुणा कां करते मजला?
भावफुलांची करून उधळण,
सत्वर सुचावे काव्य मनाला,
टिपू नये ती घार क्षणाला !