कौतुक? चुकून कधीतरी !

" बरां असा तां " हि सीमा असते !
>>>
हा हा, आमच्या घरी मालवणी बोलले जात नाही म्हणून मलाही येत नाही, पण आजोळी बोलतात... बरां असा तां .. आणि ते बोलायच्या टोनमधील गोडव्याच्या पातळीवरून कौतुकाची पातळी ही ठरवायची असते

आणि ते बोलायच्या टोनमधील गोडव्याच्या पातळीवरून कौतुकाची पातळी ही ठरवायची असते

हो अगदी अगदी आणि नसलेल्या गोडव्यावरूनपण कळतं की काही खरं नाही

लेख आवडला आणि पूर्णपणे पटला सुद्धा. (खरंच अगदी देवा शप्पथ ☺) काही प्रतिसादही सुंदर आहेत अगदी मनापासून लिहिले.
अगदी स्वच्छ मनाने दुसऱ्याचं कौतुक करणं हे सुसंस्कृत मनाचं एक लक्षण आहे.
जे दिवसेंदिवस नामशेष होत चाललंय अगदी टिपीकली uncommon असणाऱ्या कॉमन सेन्स सारखं.

कुमार१ ...खूप छान लेख .या लेखाबद्दल तुमचे खूप कौतुक.

मी सचिन काळे यांच्याशी सहमत आहे. जर आपल्याला कोणाचं कौतुक करायला आवडतं तर आपण करत राहावं .... आपल्या कौतुकाची अपेक्षा न करता. थोडं कठीण आहे पण जमून जातं.

माझा एक सुंदर अनुभव - मी माझ्या छोटीच वेळोवेळी कौतुक करत असते ,तीने काही शाळेत Achive केलं / स्पर्धेत नंबर आला कि आवर्जून Appreciation / congrets वगैरे चे मेसेज लिहिते ,या साठी भिंतीचा एक छोटा भाग राखून ठेवला आहे. समोरच्याचे Appreciation करणे हा पण एक भाग असेल तिच्या जडणघडणीतला,

एकदा सहज एक गोष्ट लिहायला बसले छोटी बाजूला आली तिने मला विचारलं "मम्मा आर्टिकल लिहिते आहेस? वॊव .मला पण लिहायच आहे ....कारण मी तुला मानते". अश्या प्रकारे नकळत माझं कौतुक झालं माझ्या लेकीकडून ,अणि त्याची बीजे लहान वयातच कशी रोवली जातात याची प्रचिती आली.

या प्रतिसादानिमित्त मायबोलीचे देखिल कौतुक.... वाचकांना / लेखकांना एक मनमोकळा हक्काचा प्लॅटफॉर्म मिळाला.

उत्तम लेख आहे.

<<किंबहुना त्याची बीजे लहान वयातच कशी रोवली जातात याचा एक अनुभव सांगतो. मराठी माध्यमात शिकणाऱ्या एका विद्यार्थ्यांने पूर्व-माध्यमिक शिष्यवृत्ती परीक्षेत उत्कृष्ट यश मिळवले होते. या घटनेवर त्यांच्याच संकुलात राहणाऱ्या, इंग्रजी माध्यमात शिकणाऱ्या आणि ते यश प्राप्त न करू शकलेल्या एका मुलाची प्रतिक्रिया होती, <<

साधारण अश्याच स्वरुपाची घटना माझ्या बाबतीत घडली. पण इंग्रजी माध्यमात शिकणाऱ्याकडुन नव्हे तर माझ्याच वर्गातील मुली. महात्मा फुले कृषी विद्यापीठातलया शाळेत शिकत असतांना ४थी, ७वीची स्कॉलरशिप मिळाली होती.
वर्गात, एक बडबड्या...मी मी करणाऱ्या, सरांच्या पुढे पुढे करणाऱ्या मुला-मुलींची एक जमात असते. ते सतत काहितरी करून शिक्षकांच्या नजरेत भरेल असं वागत असतात. मी वर्गात अबोल आणि शिक्षकांच्या पुढे पुढे ना करणारी! पण एकंदरीत तोपर्यंतचे एव्हरेज मार्क्स पहाता शिक्षकान्ना अगदीच खात्री नाही तरी थोडेफार वाटत होते कि मला स्कॉलरशिप मिळेल. आणि अचानक डिक्लेर झालं कि ४थी तल्या फक्त दोनच मुलींना स्कॉलरशिप मिळालीय. हा त्या 'जमातीला' मोठा धक्का होता. त्यात मोठमोठ्या प्रोफेसरांची, शाळेचे जनरल सेक्रेटरी वै यान्ची मुले होती. तर स्कॉलरशिप मिळालेल्या मुलींमध्ये एक नाव अस्मादिकांचे होते. पेपरलाही नाव आले. अर्थात ते वय ही कौतुक करून घेण्याचे होते. मी मोठया उत्साहाने पेपर शाळेत दाखवायला घेऊन गेले. तर या मुलींचे तेव्हा चेहरे उतरले होते. मग कुठे," परीक्षेच्या वेळेस असलेले सुपरवायझर तुमच्या जातीचे होते असं सांगून, तर कधी माझ्याकडूनच वाचायला नेलेल्या गोष्टींच्या पुस्तकातून मला प्रश्न विचारून 'या या प्रश्नाचे तुला उत्तर आले तरच तूला खरंच स्कॉलरशिप मिळालीय असा समजू" वै वै. बालिश छळून झाले. अर्थात हे आता हास्यास्पद वाटत असले तरी त्या वेळी अगदीच निराशाजनक नाही पण हिरमुसलेसे झाले होते.

हे तर नकळत्या वयातले होते. पण माझी एक शिक्षिकाही जी ६वी-७वीत गणित शिकवायला होती... जिची या लोकांच्या घरी बर्यापैकी उठबस होती. तर एकदा आम्हाला असच टिळक महाराष्ट्र विद्यापीठाची गणित प्रवेश कि हिंदी प्रबोध /सुबोध परीक्षेचे सर्टिफिकेट वाटप वर्गात करत असतांना, या मुलींना जवळ घेऊन तोंड भरून कौतुक करत होती. माझी पाळी आल्यावर माझ्याकडे ओठ मुडपून,भुवया उंचावून , खुन्नसभरल्या(?) नजरेने पहात ,"तुला पण ए ग्रेड आहे? " अस विचारले होते कि 'ती नजर.. ते शब्द' मला अजूनही लक्षात आहेत.

असो.. असा काही विषय निघाला कि या आठवणी डोकावतात.

अमेरिकेत आल्यावर या चटकन कौतुक न करण्याच्या सवयीचा प्रॉब्लेम होतो. आता मुलीकडे पाहून "तू आज सुंदर दिसतेस" असे म्हंटले तर चप्पल खाण्याची वेळ येते हे भारतात माहित होते, पण इथे उलटेच, मी काही बोललो नाही तर उलट तीच माझ्यावर रागावून म्हणते - तू काही बोलला नाहीस?

बायकांनी केशरचना बदलली, नखांना वेगळे रंग दिले, चष्म्याची फ्रेम बदलली वगैरे गोष्टी नीट निरखून पाहिल्याखेरीज कळत नाहीत, नि मुलीकडे नीट निरखून पहायची तर जाम भीति, मग ऐकावे लागे.

एकदा तर काय झाले - एक सेक्रेटरी तिच्या एक दोन मित्र मैत्रीणींना अगदी प्रेमाने आलिंगन देत होती, मी तिथे उभा होतो, मला पण प्रसाद मिळाला. मी गप्प. मग तिने शेक हँड कर म्हंटले नि डाव्या हाताने शेक हँड केला. मी मठ्ठ. यडपटासारखा हसलो. मग दुसर्‍या ने सांगितले अरे तिच्या बोटातली अंगठी नाही का पाहिलीस, तिची एंगेजमेंट झाली आहे. मग एकदम वॉव वगैरे झाले, पण बूंदसे गयी वो हौदसे नही आती.
तर अमेरिकेत आल्यावर मुलींना कॉम्प्लिमेंट द्यायला लाजू नका!
आपल्याबद्दल चांगला समज होणार नाही. इथे अशी मायबोली असेल कुठे, तर त्यावर धागा काढतील, इथले भारतीय ना अगदी.....!

लेख पटला . टीका करायला लोक फार तत्पर असतात पण कौतुक. ? नाहीच .फार कमी किव्वा लेखात म्हटलंय तसं " ’’मराठीतून काय सोपं असतं रे’" वगैरे म्हणजे कौतुक बाजूलाच पण समोरच्या बद्दल असणारी असूयाच दिसते. किव्वा गप्पच रहायचे .:)

लेख आवडला आणि पटला.
सचिन काळे यांच्या प्रतिसादाशी सहमत.

मला शिर्षक वाचुन सतत "कौतुक शिरोडकर चुकुन कधीतरी परत काहीसं लिहा माबोवर" असलं काहीतरी मनात येतय....

लेख आवडला.
अशीच कुणाचं कौतुक न करण्याची वस्तुस्थिती होत आहे सध्या, मी माझ्या भाच्यांचे नेहमी कौतुक करते.
माझ्या केसांचं कौतुक तर अगदी शाळेत होते तेव्हापासून होत आहे.
माझा मित्र त्याला मी compliment देत नाही असं त्याचं म्हणनं मग एक दिवस दिली छानशी compliment खूश झाला तो मग मला पण छान वाटलं.

'कौतुक' विषयी मी काही सांगू इच्छितो, बघा मला सांगायला जमतंय का.

आपणांस वाटत असेल कि मी दुसऱ्याचे कौतुक का करू? यात माझा काय फायदा? उलट यात नुकसानच दिसतंय.

बरोबर आहे. वरकरणी आपल्याला यात नुकसानच दिसतं. पण जेव्हा तुम्ही कोणाचे कौतुक कराल तेव्हा ती प्रक्रिया काळजीपूर्वक बघा. कोणाचेहि कौतुक करताना आपले मन भरून येत असतं. आपलं मन उचंबळुन येत असतं. आपल्या मनात गोड लहरी उठू लागतात. मनाच्या एका वेगळ्याच हव्या हव्याश्या भावनेत आपण तरंगायला लागतो. काय सांगू , किती सांगू , किती बोलू असं होऊन जातं.

कोणाचंहि कौतुक केल्यावर आपल्याला असं वाटतं जसं एखादे सृष्टी सौन्दर्य पाहिल्यावर आपल्याला वाटतं. जसं आपल्या प्रियजनांची भेट झाल्यावर आपल्याला वाटतं. जसे आकाशातले विविध रंग बघितल्यावर आपल्याला वाटतं. जसं एखाद्या स्त्रीचं सौन्दर्य पाहून आपल्याला वाटतं. जसा मुसळधार पाऊस कोसळताना पाहून आपल्याला वाटतं. जसं कुठल्याही पक्षाच्या पिल्लाला गोंजारताना आपल्याला वाटतं.

अगदी तसंच आणि त्याहीपेक्षा अजून गोड गोड काहीतरी वेगळंच वाटतं. आणि हि मनाची नशा जो कोणी अनुभवतो, तो ह्या नशेचा गुलाम होऊन जातो. आणि जेव्हा संधी मिळेल तेव्हा कोणाचे तरी कौतुक करून तो ह्या नशेचं रसपान करू पहातो.

मग सांगा दुसऱ्याचं कौतुक करण्यात फायदा कोणाचा आहे? आपलाच ना!!!?

कौतुकाची आस ही कोणत्याही वयातील व्यक्तिला असू शकते. आपण कॉन्शसली हे लक्षात ठेवलं पाहिजे की कोणतीही छोटी गोष्ट सुद्धा आपल्या जवळच्या व्यक्तिने केली तर आपण त्याची नोंद घ्यायला हवी, आणि नोंद घेतलेली त्या व्यक्तीपर्यंत पोहोचवली पाहिजे. चांगला ड्रेस, चांगली हेअर स्टाईल, नविन फ्रेम, किंवा इतर कोणतीही चांगली गोष्ट योग्य त्या शब्दात वेळच्या वेळी पोहोचवली पाहिजे. त्यात काचकुच करू नये. अशाने आपण महत्वाचे आहोत, किंवा आपल्यात घडलेले छोटे बदल लक्षात घेतले जातात या विचाराने मन सुखावून जाते. कौतुक करायला आजतागायत पैसे पडल्याचं मी तर ऐकलं नाहिये. कधी कधी समोरच्याला बरं वाटावं म्हणून ही कौतुक करायला हरकत नाही. अशाने समोरच्या व्यक्तिचा आत्मविश्वासही (कधी कधी) वाढण्यास मदत होऊ शकते.
कौतुक करा, कौतुक करून घ्या. शेवटी म्हणतात ना, आपण जे पेरू ते उगवते.
मनसोक्त दिलखुलास कौतुक केलं हात न आखडता, तर लोकही आपलं कौतुक करू लागतात.
अर्थात गरज म्हणून नव्हे, पण एखाद्या गोष्टीचं कौतुक करणे, प्रशंसा करणे हा एक चांगला गुण आहे, तो आपल्यात निपजला पाहिजे हे मावै म.

अरे हा लेख नजरेतुन सुटला होता.....
विषय चांगला आहे, मांडलाही छान आहे, अन प्रतिसादही उत्तम. सहमत.

माझ्यापुरते म्हणाल, तर मी माझ्या "शत्रुपक्षावरही" प्रेम करतो, त्यांचे कौतुक करतो, त्यांच्या चांगल्या मला आवडलेल्या गोष्टी लक्षात ठेवतो. (शत्रुपक्ष काय करतो ते विचारू नका, तो फक्त "अनुल्लेख" करतो )

परवाचीच गोष्ट, एसेस्सीचा निकाल लागलेला, भाची पिंचीमधे (बेस्ट ऑफ फाईव मधे) १००% गुणांनी पहिली आलेली.
अर्थातच व्हॉट्सॅप ग्रुपवर अभिनंदन अन कॉन्ग्रॅट्स अशा शब्दांचा राबता...... पण सर्व कृत्रिम वाटत होते.
मग मी म्हणले "भले शाब्बास.... अन सरळ कबुली दिली, की "तुझ्यामुळे आता आमची कॉलर ताठ होणार....."
मग कुठे अभिनंदनाची गाडी जरा बर्‍यापैकी रुळावर आल्याचे भासले.
आम्हाला खरेच, कौतुक करायला, अन कौतुक स्विकारायला शिकवलेच जात नाही. ते म्यानर्स शिकणे आवश्यक

बा़की झक्कींनी सांगितल्याप्रमाणे, अमेरिकेत करतात तसे तरुणींचे कौतुक इकडे देशात करु पाहिले तर फटके खायचीच पाळी येईल हे नक्की. तेव्हा तसले काहि करायचे तर स्वतःच्या जबाबदारीवरच करावे हे उत्तम !

पांडेंना मनापासून सलाम ! >>>> +१००
नुसती टी का करणारे भरपूर असतात. पण, पांडेंसारखे लोक विरळाच.
चांगल्या कामासाठी ल श्कराच्या भाकर्‍या भाजणारे लोक खूप कमी असतात.