प्रसिद्ध वाक्ये व काव्यपंक्ती

मी पंतप्रधान झालो तर..

असा विषय पूर्वी हटकून असायचा. त्यावर विनोदही प्रचलित आहेत. पण पूर्वी दूरदर्शनच्या जमान्यात जेव्हा दर्जेदार चर्चा चालायच्या तेव्हा एका शिक्षणतज्ञाने त्यामागची भूमिका स्पष्ट केली.

निबंधातून मुलाची समज, आकलन, लिखाण करण्याची पद्धत हे समोर येतं. दहावीच्या मुलाला आजूबाजूच्या वातावरणाचं काय आकलन असेल त्याचप्रमाणे त्याचा निबंध यायला हवा. उगाच त्या निबंधात अणुकरार, गॅट करार असे क्लिष्ट विषय आले कि घोटून घेतल्याचं दिसून येतं. मी पंतप्रधान झालो तर हा विषय मुलाच्या कल्पनाशक्तीला वाव देणारा आहे. सगळीकडेच चांगले शिक्षक असणे शक्य नाही तेव्हा पालकांनीच ही भूमिका समजून घेऊन गृहपाठ करून घेणं गरजेचं आहे.

निबंध लिहीणं ही एक कला आहे हे लक्षात ठेवणं गरजेचंच आहे.

उत्तम निबंधाचा शेवटही तितकाच समर्पक असला पाहीजे. गुडाळलाय किंवा अपूर्ण वाटतोय असं झालं नाही पाहीजे. हे सरावानं येतं. मी चौथीला आणि सातवीला स्कॉलरशिपच्या परिक्षा दिल्या होत्या. त्या वेळी मराठीच्या पेपरचा झालेला अभ्यास पुढेही उपयोगात आला. त्या वेळी वेगवेगळी पुस्तकं असायची. आता कदाचित एकच असतं. आत्ताचं मी पाहीलेलं नाही पण फारसा फरक नसेल तर त्यातल्या भाषा विषयात चांगले निबंध दिलेले असतील. एकदा खात्री केलेली उत्तम !

साधना ताई

मी एक सुचवू का

तुमच्या मुलीकडून वेगवेगळे निबंध लिहून घ्या आणि ते इथे अवलोकनार्थ टाका. त्यावर सूचना देणं खूप सोप्प जाईल. त्यातल्या ज्या उपयुक्त वाटतील त्या लिहून घ्या... हे कसं वाटतं ?

ओह ओ

तारीख पाहीलीच नाही

माझी पुतणी आहे दहावीला. तिचे निबंध देऊ का इथे ?

अरे खरंच, त्या काळात निबंधलेखन म्हणजे एक प्रोजेक्टच असायचा. आमच्याकडून शंभराच्या वर निबंध लिहून घेतले असतील. आता नाही जमणार !

एक गंमन आठवली.

चौथीला असताबा सरांनी वृक्ष हवेतच हा निबंध लिहायला सांगितला. मी एकदम उत्साहाने लिहीला आणि विशेष म्हणजे सरांनी तो आवर्जून वाचून दाखवला. आणि प्रेमाने समोर बोलावून पाठीत दोन धपाटे दिले आणि कानही पिरगाळले. मी लिहीलेला निबंध असा होता.

झोपेतून उठलो तोच सगळीकडे गोंगाट सुरू होता. आवराआवर करून शाळेला जात असताना रस्ता वेगळाच दिसत होता. अचानक पाऊस आला म्हणून झाडाखाली जावं असा विचार केला तर झाडं, वृक्ष काहीच दिसेनात. सहज वर पाहीलं तर काय, वृक्ष हवेत तरंगत होते..

पुढं जे काही लिहीलं होतं ते देण्यात अर्थ नाही पण तो निबंध आणि मार दोन्ही लक्षात राहीलं.

साधना, मनापासून अभिनंदन! आता पुढे काय करयचे म्हणते?
अनिल सोनावणे,

साधनातै
मनापासून अभिनंदन

( शेवटचे काही प्रतिसाद पाहिले नव्हते )